Thương mại là yếu tố kích động cuộc chiến Mỹ-Trung nhưng lại là thứ duy trì quan hệ của họ

Căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc đã tăng cao khi hai siêu cường tranh cãi về mọi thứ, từ đại dịch COVID-19, vấn đề nhân quyền và Hong Kong, cho đến ai là người kiểm soát các công nghệ của tương lai.

Nhưng có ít nhất một khía cạnh trong mối quan hệ của họ dường như đang ổn định: đó là thương mại. Cả hai bên, và nền kinh tế toàn cầu bị suy thoái, cần phải duy trì như vậy, ít nhất là vào lúc này.

Cố vấn Nhà Trắng Larry Kudlow nói với các phóng viên tại Nhà Trắng vào đầu tuần này: “Một lĩnh vực mà chúng tôi đang tham gia hợp tác với nhau là thương mại. Mọi việc hiện tại vẫn ổn”.

Rất nhiều điều đã thay đổi kể từ khi hai nước ký hiệp định thương mại một phần vào tháng 1 – gần hai năm sau khi Mỹ nổ những phát súng đầu tiên trong cuộc chiến thương mại gay gắt. Thỏa thuận “đình chiến” đó đã làm giảm một số mức thuế mà chính phủ Mỹ đã áp dụng đối với Trung Quốc trong khi ngăn chặn các mức thuế mới. Bắc Kinh cũng đồng ý mua hàng hóa nông nghiệp trị giá hàng tỷ USD.

Hai quốc gia đã đổ lỗi cho nhau về sự lây lan của COVID-19 khi đại dịch khuấy động nền kinh tế toàn cầu, và đóng cửa một số lãnh sự quán vì vấn đề an ninh quốc gia ngày càng tồi tệ. Các nhà chức trách Mỹ cũng đã nhắm vào một số công ty công nghệ Trung Quốc và đe dọa sẽ cấm các ứng dụng phổ biến TikTok và WeChat.

Một cách quản lý căng thẳng

Trong khi Washington đã chỉ trích Bắc Kinh trong vấn đề công nghệ và an ninh quốc gia, thì Trung Quốc có động cơ để giữ cho ít nhất một phần nào đó của mối quan hệ hoạt động hiệu quả.

Các nhà phân tích tại Eurasia Group lưu ý trong một ghi chú nghiên cứu vào tháng trước rằng Bắc Kinh sẽ không phá bỏ thỏa thuận, đồng thời cho biết thêm rằng sự ổn định của thỏa thuận có thể sẽ chống lại những lời lẽ từ các phương tiện truyền thông Trung Quốc đe dọa điều ngược lại.

Các nhà phân tích nói thêm: “Bên cạnh những rủi ro kinh tế từ việc thuế quan leo thang trở lại, thỏa thuận giai đoạn một là một cách giải quyết căng thẳng với Washington”.

Các quan chức Trung Quốc cũng đã nói nhiều như vậy.

“Cánh cửa giao tiếp của Trung Quốc với Mỹ luôn rộng mở”, nhà ngoại giao Trung Quốc Dương Khiết Trì, viết trong một bài báo do Bộ Ngoại giao Trung Quốc công bố tuần trước. “Trung Quốc hy vọng Mỹ sẽ hợp tác để tạo điều kiện thuận lợi cho việc thực hiện thỏa thuận thương mại”.

Lựa chọn của Trump

Đối mặt với khả năng Trung Quốc có thể không đáp ứng những lời hứa của mình, chính quyền Trump có một lựa chọn. Họ có thể từ bỏ giao dịch hoặc cố gắng làm cho nó hoạt động.

David Dollar, một thành viên cấp cao tại Trung tâm Trung Quốc John L. Thornton tại Viện Brookings cho biết: “Việc xé bỏ thỏa thuận có thể sẽ mang lại phản ứng tiêu cực từ thị trường chứng khoán, vì vậy Trump có khả năng sẽ gắn bó với thỏa thuận này trong thời điểm này.

Tuy nhiên, tương lai của các mối quan hệ thương mại của họ vẫn chưa chắc chắn. Rốt cuộc, Trump phải đối mặt với một cuộc bầu cử vào mùa thu này và có thể mất chức tổng thống vào tay người thách thức đảng Dân chủ Joe Biden.

Mauro Guillén, giáo sư quản lý tại Trường Wharton của Đại học Pennsylvania, cho biết: “Kết quả của cuộc bầu cử chắc chắn sẽ thay đổi mối quan hệ Trung Quốc / Mỹ.

Nếu Trump thắng, Guillen nói, “cánh diều hâu của Nhà Trắng sẽ gây áp lực lớn hơn nữa đối với Trung Quốc.” Nếu Biden thắng, “sẽ có một nỗ lực để quay lại các cuộc đàm phán về công nghệ, thương mại và an ninh”, ông nói thêm.

Tuy nhiên, ông Guillén vẫn tin rằng điều quan trọng là hai nền kinh tế lớn nhất thế giới phải ngồi lại và tìm ra giải pháp.

Bảo Nguyên