Thuế doanh nghiệp toàn cầu – Nỗi ám ảnh của các “ông lớn” đa quốc gia sắp thành hiện thực
Mỹ, Anh và một số nước giàu khác trong nhóm G7 đã thống nhất tiến tới Thỏa thuận “Thuế doanh nghiệp toàn cầu” ở mức tối thiểu 15%, có thể buộc các công ty đa quốc gia như Coca Cola, Amazon, Google…phải “móc hầu bao” trả nhiều thuế hơn, ở nhiều quốc gia hơn…
Theo đó với thỏa thuận lịch sử này, ngân sách của các quốc gia vốn đang kiệt quệ vì Covid-19 sẽ có thêm hàng trăm tỷ USD để hỗ trợ nền kinh tế và các doanh nghiệp trong cơn bĩ cực; đồng thời hạn chế tình trạng các doanh nghiệp đa quốc gia chuyển lợi nhuận tới các thiên đường né thuế.
Thỏa thuận “Thuế doanh nghiệp toàn cầu” đến sau 8 năm đàm phán và những tháng gần đây tiếp tục được thúc đẩy mạnh mẽ trong đề xuất của chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden. Theo ghi nhận của Bộ trưởng tài chính Anh – ông Rishi Sunak, các Bộ trưởng tài chính G7 đã đạt được thỏa thuận lịch sử nhằm cải cách hệ thống thuế toàn cầu, hướng đến mục tiêu đưa hệ thống này ngày càng thích ứng với kỷ nguyên kỹ thuật số của nhân loại.
Còn Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen cho rằng cam kết đặc biệt quan trọng và chưa từng có tiền lệ này sẽ kết thúc “cuộc đua xuống đáy” trong thuế thu nhập doanh nghiệp toàn cầu. Điều quan trọng là thỏa thuận này thể hiện quyết tâm lớn lao cũng như khát vọng của các nước G7 cùng bắt tay nhau giải quyết triệt để những vấn đề toàn cầu, tạo sân chơi công bằng cho doanh nghiệp và khuyến khích các nước cạnh tranh trên những nền tảng mang tính tích cực.
Về phía Bộ trưởng tài chính Đức Olaf Scholz khẳng định thỏa thuận sẽ góp phần hạn chế việc các doanh nghiệp đa quốc gia chuyển lợi nhuận tới các thiên đường né thuế.
Phải thừa nhận Thỏa thuận “Thuế doanh nghiệp toàn cầu” sẽ gây tác động không nhỏ tới các “ông lớn” đa quốc gia như Apple, Facebook hay Coca Cola. Đơn cử như Coca Cola nhiều năm liền kê khai lỗ ở Việt Nam cộng thêm quy định doanh nghiệp được chuyển lỗ trong vòng 5 năm nên tính chung trong gần 10 năm đầu hoạt động tại Việt Nam, “ông lớn” ngành giải khát này vẫn chưa phải tốn đồng thuế thu nhập doanh nghiệp nào. Bí quyết để Coca Cola có thể liên tục kê khai lỗ nằm ở chi phí nguyên phụ liệu, trong đó chủ yếu hương liệu được nhập trực tiếp từ công ty mẹ với giá rất cao.
Không chỉ riêng Việt Nam mà tại nhiều quốc gia trên thế giới, việc các doanh nghiệp toàn cầu chuyển giá nhằm trốn thuế luôn là vấn đề gây đau đầu nhiều năm nay. Đặt trong bối cảnh đó, Thỏa thuận “Thuế doanh nghiệp toàn cầu” được kỳ vọng sẽ trở thành công cụ hữu hiệu giúp giải quyết triệt để vấn đề này.
Ở góc độ doanh nghiệp, ông Nick Clegg – Phó Chủ tịch Facebook phụ trách các vấn đề toàn cầu, đồng thời là cựu Phó Thủ tướng Anh cho biết thỏa thuận này cũng đồng nghĩa với việc Facebook sẽ phải đóng nhiều thuế hơn và ở nhiều quốc gia khác nhau.
Với Amazon, người phát ngôn của “gã khổng lồ” bán lẻ trực tuyến Mỹ khẳng định kế hoạch đánh thuế của G7 là một bước tiến đáng hoan nghênh và bày tỏ hy vọng thỏa thuận này sẽ tiếp tục thành công với G20 cũng như các liên minh bao trùm rộng hơn.
Về phía Google cũng bày tỏ thái độ ủng hộ mạnh mẽ việc cập nhật các quy tắc đánh thuế quốc tế. “Chúng tôi hy vọng các quốc gia tiếp tục phối hợp để đảm bảo một thỏa thuận công bằng, hiệu quả và bền vững sẽ sớm được hoàn tất” – người phát ngôn Google nhấn mạnh.
Việt Anh
