Gỡ “nút thắt” thiếu hụt nguyên liệu cho doanh nghiệp sản xuất mì, nui…

Với việc triển khai thực hiện giãn cách xã hội theo Chỉ thị 16 Chính phủ, hoạt động vận chuyển, đi lại khó khăn đã đẩy các doanh nghiệp sản xuất mì, nui trên địa bàn Tp.HCM đang rơi vào tình trạng thiếu hụt nguyên liệu trầm trọng, sản xuất ngưng trệ, không đáp ứng đủ nhu cầu của thị trường.

Liên quan đến vấn đề này, đại diện của Công ty TNHH Meizan CLV – doanh nghiệp sản xuất nui tại Tp.HCM cho biết những ngày qua Meizan CLV phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt một số nguyên liệu phụ nhập từ các tỉnh miền Tây do phải tăng công suất theo đặt hàng từ các hệ thống bán lẻ như Co.opmart, Bách Hóa Xanh…. “Đối với nguyên liệu chính bột mỳ chúng tôi có thể chủ động được nhờ có nguồn dự trữ song đối với bột gạo ướt do phải nhập từ khu vực miền Tây Nam bộ nên khi vùng này thực hiện Chỉ thị 16 việc thu mua bị đứt gãy” – vị đại diện này chia sẻ.

 Bà Lý Kim Chi – Chủ tịch Hội Lương thực Thực phẩm Tp.HCM (FFA) thừa nhận tình trạng thiếu hụt nguyên liệu của các doanh nghiệp sản xuất nui, mì là có thật. Với đặc thù của ngành, để tạo ra một sản phẩm hoàn chỉnh, bên cạnh các nguyên liệu chính, doanh nghiệp còn phải nhập nhiều loại nguyên phụ liệu khác nhau từ nhiều nhà cung cấp. Đơn cử các doanh nghiệp nui, mì đều mua nguyên phụ liệu ở dạng nguyên liệu tươi từ các đơn vị trung gian, thương lái thu mua lại của nông dân rồi sau đó mới đem sơ chế và vận chuyển đến các nhà cung cấp. Các nhà cung cấp sẽ gia công thành các gói gia vị hoàn chỉnh và giao đến các doanh nghiệp sản xuất mì để bổ sung vào quy trình sản xuất tạo ra sản phẩm hoàn chỉnh.

Tuy vậy bất cập hiện nay là nhiều doanh nghiệp hội viên FFA gặp khó khăn trong việc thu mua ớt, hành lá, tiêu… Đơn cử như với mặt hàng ớt tươi – một trong những gia vị chính sản xuất mì ăn liền; nếu như trước đây doanh nghiệp thường thu mua ớt tươi từ Tiền Giang, Đồng Tháp…thì nay chuỗi cung ứng đã bị đứt gãy do ảnh hưởng của đại dịch Covid – 19 (thêm chi phí phát sinh như xét nghiệm, vận chuyển; thủ tục qua các chốt kiểm soát khó khăn…)

Riêng với nguyên liệu gừng, riềng, sả tươi, Chủ tịch FFA cho biết do ảnh hưởng của đại dịch Covid – 19 nên thay vì thu mua từ Định Quán – Đồng Nai như trước đây thì nay các nhà cung cấp buộc phải chuyển sang thu mua nguồn nguyên liệu này từ Củ Chi (Tp.HCM) với giá cao hơn nhưng chất lượng không tốt bằng. Tình trạng thiếu hụt nguồn nguyên liệu trầm trọng đẩy các doanh nghiệp nui mì vào cảnh khó khăn, buộc phải thay đổi đơn vị cung cấp từ giá rẻ sang giá cao hơn trong khi chất lượng lại không tốt bằng. Đi kèm đó nguy cơ thiếu hụt nguồn nguyên liệu sẽ thành hiện thực nếu các tỉnh này không có cơ chế hỗ trợ kịp thời cho nông dân, lực lượng thu hoạch, thương lái thu mua…

Nhằm tháo gỡ những “nút thắt” trên, FFA đã đề xuất các đơn vị chức năng có thẩm quyền cho phép tìm loại khác thay thế các loại nguyên liệu phụ (gia vị, hương liệu, phụ gia…) hoặc điều chỉnh tăng giảm hàm lượng phù hợp trên cơ sở vẫn đảm bảo không ảnh hưởng đến chất lượng, tính an toàn cũng như đặc trưng cơ bản của sản phẩm. Đơn cử đối với nhóm sản phẩm mì ăn liền, doanh nghiệp có thể chủ động gia giảm các nguyên liệu phụ như hành lá khô, tiêu… sao cho phù hợp những vẫn đảm bảo chất lượng, hương vị của sản phẩm như trước đó. Đổi lại, các doanh nghiệp cam kết mọi sự điều chỉnh đều không gây ảnh hưởng đến sức khỏe cũng như quyền lợi của người tiêu dùng.

Bà Lý Kim Chi cho biết một trong những khó khăn hiện nay là chiếu theo Luật An toàn thực phẩm và các quy định liên quan, với những điều chỉnh nói trên buộc doanh nghiệp phải làm lại thủ tục tự công bố sản phẩm và thay đổi bao bì hiện tại, vừa mất rất nhiều thời gian lại vừa tốn kém chi phí. Đó là chưa kể bao bì cũ còn nhiều nhưng không sử dụng nữa sẽ gây lãng phí và như vậy khả năng các doanh nghiệp phải tạm ngưng sản xuất là rất cao. “Trước những khó khăn trên, chúng tôi rất mong nhận được sự đồng hành hỗ trợ cùng các giải pháp xử lý linh động từ phía chính quyền. Cụ thể chúng tôi đề nghị cho phép doanh nghiệp được thay thế các thủ tục nói trên bằng văn bản báo cáo chi tiết gửi đến các cơ quan nhà nước liên quan và thông tin minh bạch gửi đến người tiêu dùng”– Chủ tịch FFA kiến nghị.

Thành Nam