Cuộc khủng hoảng năng lượng ở châu Âu ngày một leo thang
Cuộc khủng hoảng năng lượng của châu Âu ngày càng sâu sắc khi Nga hạn chế xuất khẩu khí đốt tự nhiên hơn nữa, buộc các chính phủ phải chi hàng tỷ USD để bảo vệ các doanh nghiệp và người tiêu dùng khỏi các hóa đơn tăng vọt khi khu vực này tiến tới suy thoái.
Giá khí đốt tự nhiên tiêu chuẩn châu Âu tăng vọt 28% vào sáng thứ Hai, đạt 274 € (272 USD) mỗi megawatt giờ trong ngày giao dịch đầu tiên sau khi tập đoàn năng lượng khổng lồ Gazprom của Nga ngừng cung cấp năng lượng qua đường ống Dòng chảy phương Bắc 1 vô thời hạn, viện dẫn lý do rằng họ đã phát hiện thấy một lỗ rò rỉ dầu trong tuabin.
Năm ngoái, đường ống này đã cung cấp khoảng 35% tổng lượng khí đốt Nga nhập khẩu của châu Âu. Tuy nhiên, kể từ tháng 6/2022, Gazprom đã cắt giảm dòng cung cấp nhiên liệu theo Dòng chảy phương Bắc 1 xuống chỉ còn 20% công suất, với lý do các vấn đề bảo trì và tranh cãi về một tuabin bị vướng vào các lệnh trừng phạt xuất khẩu của phương Tây.
Quyết định của Moscow về việc không mở lại đường ống vào thứ Bảy làm dấy lên lo ngại rằng EU có thể thiếu khí đốt vào mùa đông này, bất chấp nỗ lực thành công để lấp đầy các bể chứa. Những lo ngại tương tự ở Vương quốc Anh đã khiến giá khí đốt tự nhiên bán buôn kỳ hạn tăng hơn 1/3 vào thứ Hai.
Tin tức về việc đóng cửa vô thời hạn của đường ống vào thứ Sáu đã khiến đồng euro giảm xuống dưới 0,99 USD vào thứ Hai – mức thấp nhất trong 20 năm. Đồng bảng Anh chạm mức 1,14 USD, mức thấp nhất kể từ năm 1985, khi các nhà giao dịch lo lắng về mức phí mà tình trạng thiếu hụt năng lượng nghiêm trọng có thể gây ra đối với hoạt động kinh tế khu vực và ngân sách của chính phủ.
Một số quốc gia đang chuẩn bị chi tiêu lớn để cố gắng hạn chế nỗi đau.
Hôm Chủ nhật, Chính phủ Đức đã công bố gói cứu trợ trị giá 65 tỷ euro (64 tỷ USD) để giúp các hộ gia đình và công ty đối phó khi lạm phát tăng cao. Đức, nền kinh tế lớn nhất châu Âu, đặc biệt phụ thuộc vào xuất khẩu khí đốt của Nga để cung cấp năng lượng cho các hộ gia đình và ngành công nghiệp nặng.
Cùng với các biện pháp trước đó, điều đó nâng tổng số tiền hỗ trợ của chính phủ lên 95 tỷ Euro (64 tỷ USD), tương đương khoảng 2,5% GDP của Đức.
Liz Truss, người sẽ kế nhiệm Boris Johnson làm thủ tướng Anh trong tuần này, đang chịu áp lực rất lớn trong việc tuyên bố giúp đỡ nhiều hơn cho các hộ gia đình và doanh nghiệp khi hóa đơn năng lượng tăng cao.
Truss đang xem xét một gói trị giá 100 tỷ bảng Anh (115 tỷ USD) để hỗ trợ chi phí sinh hoạt ngày càng tăng, bao gồm hỗ trợ thanh toán hóa đơn năng lượng, theo báo cáo của The Sunday Times, dẫn nguồn tin giấu tên trong bộ tài chính nước này.
Nếu vậy, con số đó sẽ vượt quá chi phí của kế hoạch xử lý đại dịch của đất nước, trong đó chính phủ trợ cấp tiền lương cho người lao động để ngăn chặn tình trạng sa thải hàng loạt, khoảng 30 tỷ bảng Anh (34 tỷ USD).
Trong nhiều tháng, EU đã tăng cường dự trữ năng lượng cho những tháng lạnh hơn, khi mức sử dụng tăng đột biến, vì họ lo ngại Nga sẽ cắt giảm nguồn cung cấp khí đốt của mình hơn nữa.
Khi sự khó khăn về năng lượng ngày càng gia tăng, các nước EU đã nhanh chóng lấp đầy các cơ sở lưu trữ khí đốt của họ. Theo dữ liệu từ Cơ sở hạ tầng khí Châu Âu, các cửa hàng hiện đã lấp đầy 82% công suất – vượt quá 80% mục tiêu mà các quốc gia đặt ra trước tháng 11.
Tuy nhiên, các nhà lãnh đạo châu Âu biết rằng họ cần phải làm nhiều hơn nữa để tránh khó khăn trên diện rộng và hạn chế hậu quả từ suy thoái. Các bộ trưởng năng lượng của EU sẽ tổ chức một cuộc họp khẩn cấp vào thứ Sáu để thảo luận về các kế hoạch giúp bảo vệ người dân châu Âu khỏi điều tồi tệ nhất của đợt tăng giá năng lượng.
Các ý tưởng ban đầu bao gồm một cơ chế tách giá điện khỏi giá khí đốt tự nhiên bán buôn và cung cấp tín dụng khẩn cấp cho các công ty năng lượng có nguy cơ phá sản, theo dự thảo tài liệu được xem bởi Reuters.
Hoàng Anh
