Chính quyền Trump chấm dứt thỏa thuận kiểm toán Mỹ-Trung
Một quan chức cấp cao của Bộ Ngoại giao cho biết chính quyền Trump có kế hoạch sớm hủy bỏ một thỏa thuận năm 2013 giữa các cơ quan kiểm toán của Mỹ và Trung Quốc, một động thái có thể báo trước một cuộc trấn áp rộng lớn hơn đối với các công ty Trung Quốc niêm yết ở Mỹ vốn né tránh các quy tắc của Mỹ.
Thỏa thuận này cho phép Ủy ban Giám sát kiểm toán công ty công (PCAOB) của Mỹ tiếp cận các hồ sơ kiểm toán từ cơ quan của Trung Quốc, đối với các công ty Trung Quốc niêm yết trên sàn chứng khoán Mỹ, ban đầu được hoan nghênh như một bước đột phá trong nỗ lực của Mỹ để có quyền tiếp cận các thông tin tài chính Trung Quốc vốn được bảo vệ chặt chẽ và được các cơ quan quản lý Trung Quốc trao ủy quyền.
Tuy nhiên, PCAOB từ lâu đã phàn nàn về việc Trung Quốc không cung cấp các thông tin kiểm toán về các công ty Trung Quốc giao dịch trên các sàn giao dịch của Mỹ.
Sự thiếu minh bạch đã khiến các quan chức chính quyền đặt kế hoạch để sớm rút khỏi thỏa thuận, theo Keith Krach, Thứ trưởng Ngoại giao phụ trách tăng trưởng kinh tế, năng lượng và môi trường, trong một dấu hiệu PCAOB sẽ từ bỏ nỗ lực tiếp cận các thông tin từ Trung Quốc.
Một quan chức chính quyền khác và ba cựu quan chức Nhà Trắng cho biết việc chấm dứt bản ghi nhớ đang được xem xét, và nói thêm rằng Nhà Trắng có liên quan đến các cuộc thảo luận.
Nhà Trắng từ chối bình luận, trong khi Đại sứ quán Trung Quốc tại Washington và PCAOB không trả lời ngay lập tức yêu cầu bình luận.
Hiện chưa rõ chính quyền sẽ thu hồi thỏa thuận khi nào hoặc bằng cách nào, điều đòi hỏi phải có thông báo trước 30 ngày từ một trong hai bên và việc chấm dứt sẽ không đe dọa trực tiếp đến tình trạng niêm yết của các công ty Trung Quốc giao dịch trên các sàn giao dịch của Mỹ. Trong số một số công ty lớn của Trung Quốc giao dịch tại Mỹ, có Tập đoàn Alibaba Group Ltd và Tập đoàn Baidu.
Tuy nhiên, các cuộc thảo luận về việc thu hồi nó là một dấu hiệu của sự thất vọng ngày càng tăng của chính quyền Mỹ về việc thiếu minh bạch của các công ty Trung Quốc được các nhà đầu tư Mỹ nắm giữ, điều có thể dẫn đến một cuộc trấn áp trực tiếp hơn. Nó cũng xuất hiện trong bối cảnh căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc gia tăng về cách xử lý đại dịch COVID-19 của Bắc Kinh và động thái của họ nhằm hạn chế các quyền tự do ở Hồng Kông.
Tuần trước, Chủ tịch PCAOB William Duhnke cho biết ông nhận thấy “không có triển vọng” về việc giám sát và ngăn chặn gian lận kế toán ở Trung Quốc.
Áp lực cũng đang gia tăng từ Quốc hội, với việc Thượng viện do Đảng Cộng hòa lãnh đạo thông qua dự luật, mà nếu được Hạ viện lãnh đạo Dân chủ phê chuẩn và ký thành luật, sẽ cấm chứng khoán của bất kỳ công ty nước ngoài nào được niêm yết trên bất kỳ sàn giao dịch chứng khoán nào của Mỹ nếu nó đã không tuân thủ các cuộc kiểm toán của PCAOB trong ba năm liên tiếp.
Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Marco Rubio, một người có quan điểm cứng rắn với Trung Quốc, nói rằng “chính quyền đã quá muộn” để đưa ra “hành động quyết định” đối với vấn đề như Thượng viện đã nêu.
Tuy nhiên, một số nhà đầu tư Mỹ đã đưa ra quan ngại rằng những động thái như vậy của Quốc hội có thể khiến họ không được tiếp cận các cơ hội đầu tư mà vẫn mở cửa đón chào các nhà đầu tư ở các quốc gia khác.
Chính Trung Quốc có thể đã khiến thúc đẩy chiến dịch mới nhất của Washington tăng cường kiểm toán bằng cách sửa đổi luật chứng khoán vào tháng 3 để cấm người dân Trung Quốc chia sẻ bất kỳ tài liệu nào liên quan đến chứng khoán ở nước ngoài mà không có sự chấp thuận của cơ quan quản lý chứng khoán thuộc hội đồng nhà nước.
Tuy nhiên, những hạn chế của Biên bản ghi đã được nhìn thấy từ lâu trước đó, theo số liệu của ngành. Thỏa thuận này, không ràng buộc về mặt pháp lý, không cho phép PCAOB tiến hành kiểm tra các công ty kế toán Trung Quốc và cho phép mỗi bên từ chối nộp tài liệu nếu hành động đó vi phạm luật pháp trong nước hoặc lợi ích quốc gia.
Hương Giang
