Cuộc chiến tăng giá năng lượng của Thái Lan
Trợ cấp năng lượng của nhà nước đã đóng một vai trò quan trọng trong nền kinh tế Thái Lan kể từ khi cuộc chiến Nga-Ukraine bắt đầu vào tháng 2/2022.
Trong khi giá dầu toàn cầu vẫn ở mức cao, những nỗ lực của chính phủ nhằm giảm tốc độ tăng giá dầu diesel, khí hóa lỏng (LPG) và điện đang trở thành tâm điểm chú ý khi các doanh nghiệp và hộ gia đình tiếp tục lo lắng về chi phí sinh hoạt tăng cao.
Theo một trong những khoản trợ cấp đại dịch đầu tiên của Thái Lan, chính quyền sử dụng các nguồn quỹ để giảm hóa đơn tiền điện, một phần trong nỗ lực giúp người dân đối phó với tác động của Covid-19 vào năm 2020. Họ sẽ tiếp tục trợ cấp giá điện cho đến ít nhất là cuối tháng này, sau sự gia tăng giá dầu toàn cầu do xung đột Nga-Ukraine và các lệnh trừng phạt của phương Tây.
Vào tháng 7, hội đồng quản trị của tập đoàn dầu khí nhà nước PTT Plc đã quyết định phân bổ 3 tỷ baht cho Quỹ Nhiên liệu dầu đang nợ nần chồng chất, sau khi tổ chức này hỗ trợ các chương trình trợ giá dầu diesel và LPG kéo dài nhiều tháng.
Sự phân bổ của quỹ này, dự kiến được thực hiện từ tháng 7 đến tháng 9, diễn ra trong bối cảnh người dân Thái Lan đang tranh luận về kế hoạch gây tranh cãi của chính phủ nhằm thu thuế thu từ các nhà máy lọc dầu để bơm thêm tiền vào quỹ.
Thuế sẽ được áp dụng đối với một phần biên lợi nhuận của nhà máy lọc dầu.
Vấn đề tăng giá năng lượng, dẫn đến lạm phát ở Thái Lan cao hơn, không chỉ gây ra một trở ngại khác cho sự phục hồi kinh tế mà còn làm tiêu hao ngân quỹ của đất nước vào thời điểm nhà nước cần tiền để đối phó với những thảm họa kinh tế do đại dịch gây ra.
Giá dầu toàn cầu ở mức thấp trước khi bắt đầu tăng vào cuối năm 2021, nhưng chính phủ vẫn phải chi một khoản lớn trong thời kỳ đại dịch vì nó đã nuôi dưỡng nền kinh tế bị suy sụp kể từ năm 2020.
Chính phủ đã ban hành sắc lệnh cho vay khẩn cấp đầu tiên vào năm 2020 để cho phép vay 1 nghìn tỷ baht để tài trợ cho các chương trình kích thích kinh tế của mình.
Một sắc lệnh thứ hai đã được ban hành vào năm ngoái cho phép chính phủ vay thêm 500 tỷ baht.
Sau nhiều năm chi tiêu khổng lồ để giúp đỡ người dân và doanh nghiệp, Danucha Pichayanan, Tổng thư ký của Hội đồng Phát triển Kinh tế và Xã hội Quốc gia, cho biết chính phủ hiện chỉ có không gian tài chính hạn chế để thúc đẩy nền kinh tế. Chính phủ đã gánh vác những gánh nặng tài chính nặng nề này ngay cả khi giá dầu toàn cầu ở mức thấp nhất vào năm 2020.
Vào tháng 4 năm 2020, một cuộc chiến về giá dầu đã nổ ra giữa Nga và Saudi Arabia. Giá dầu giảm khi Saudi Arabia tăng đáng kể sản lượng để trừng phạt Nga vì không đồng ý cắt giảm sản lượng. Cuộc giằng co diễn ra cùng lúc với đại dịch khiến nhu cầu dầu toàn cầu giảm mạnh.
Trong tuần đầu tiên của tháng 4 năm 2020, điểm chuẩn West Texas Intermediate giảm đáng kể xuống – âm 37,63 USD / thùng – do nhu cầu dầu yếu và việc các nhà sản xuất dầu toàn cầu không kiểm soát được sản lượng, dẫn đến cung vượt cầu.
Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Năng lượng Supattanapong Punmeechaow cho biết Bộ Năng lượng đã cung cấp cho Bộ Tài chính những dữ liệu cần thiết để tính toán thời gian tiếp tục cắt giảm thuế tiêu thụ đặc biệt.
Việc cắt giảm 5 baht/một lít thuế tiêu thụ đặc biệt đối với dầu diesel dự kiến kéo dài đến ngày 20 tháng 7, nhưng nội các đã thông qua việc gia hạn cắt giảm thêm hai tháng, từ ngày 21 tháng 7 đến ngày 20 tháng 9, để giảm thiểu tác động của giá năng lượng cao.
Kulit Sombatsiri, thư ký thường trực tại Bộ Năng lượng, cho biết việc cắt giảm thuế sẽ giúp chính phủ đối phó tốt hơn với giá dầu tăng vọt trong bối cảnh ngân sách eo hẹp.
Thế Hùng