Dự thảo gói hỗ trợ 20.000 tỷ đồng của Bộ Tài chính và ý kiến của các chuyên gia
Bối cảnh dịch bệnh vẫn đang diễn biến hết sức phức tạp, Bộ Tài chính đang dự thảo đề xuất 4 giải pháp miễn, giảm thuế hỗ trợ doanh nghiệp, người dân. Tuy nhiên một số chuyên gia cho rằng như thế vẫn chưa đủ mà cần xem xét bổ sung thêm mức giảm, thêm loại thuế, phí một cách thực chất hơn.
Cụ thể đề xuất 4 giải pháp miễn, giảm thuế của Bộ Tài chính có tổng giá trị giảm khoảng 20.000 tỷ đồng bao gồm: giảm 30% số thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp của năm 2021 đối với doanh nghiệp, tổ chức như đã áp dụng cho năm 2020; giảm 50% số thuế phải nộp phát sinh từ hoạt động sản xuất kinh doanh của các tháng trong quý 3 và quý 4/2021 đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trong mọi lĩnh vực, ngành nghề, địa bàn, hình thức khai thuế, nộp thuế; giảm 30% mức thuế giá trị gia tăng đối với doanh nghiệp, tổ chức hoạt động trong một số nhóm lĩnh vực dịch vụ (vận tải, lưu trú và ăn uống, đại lý du lịch, kinh doanh tour và các dịch vụ hỗ trợ, quảng bá, tổ chức tour du lịch, hoạt động thể thao – vui chơi và giải trí); miễn tiền chậm nộp phát sinh trong năm 2020 và năm 2021 (2 năm chịu ảnh hưởng bởi dịch Covid-19) đối với doanh nghiệp, tổ chức phát sinh lỗ liên tục trong các năm 2018, năm 2019, năm 2020.
Xoay quanh đề xuất miễn, giảm thuế hỗ trợ doanh nghiệp, người dân của Bộ Tài chính, TS Phan Phương Nam – Phó trưởng Khoa Luật thương mại (ĐH Luật Tp.HCM) cho rằng cần phải giảm thuế ở mức cao hơn so với mức Bộ Tài chính đề xuất đối với nhóm đối tượng thuộc các lĩnh vực ảnh hưởng nặng nhất bởi dịch bệnh như du lịch, lưu trú, vận tải hành khách. Cụ thể ông Nam kiến nghị giảm 50% thuế thu nhập doanh nghiệp, 50% thuế VAT cho các doanh nghiệp du lịch, lưu trú, vận tải hành khách thay vì mức 30% Bộ Tài chính đề xuất bởi về cơ bản các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực này đều đang dừng hoạt động. Phần thuế phải nộp còn lại trong năm cũng được hoãn sang năm sau, xem như khoản vay ưu đãi phục hồi sản xuất, vừa không đẩy doanh nghiệp vào thế nợ thuế để họ vẫn được tiếp cận các gói vay ưu đãi từ Nhà nước (như vay trả lương cho người lao động).
Đối với nhóm doanh nghiệp thuộc ngành nghề khác, TS Phan Phương Nam đề xuất giảm 30% thuế thu nhập doanh nghiệp và thuế VAT phải nộp của năm 2021. Tăng mức giảm thuế VAT vì đây là thuế gián thu, góp phần giảm giá hàng hóa, dịch vụ, hỗ trợ tiêu dùng với người dân đang chịu ảnh hưởng dịch bệnh. Đó là chưa kể các doanh nghiệp đang gánh nhiều khoản chi phí liên quan tới phòng chống dịch, chi phí lưu thông hàng hóa tăng cao…Thay vì chỉ giảm 50% số thuế phát sinh 6 tháng cuối năm như đề xuất của Bộ Tài chính, Phó trưởng Khoa Luật thương mại – ĐH Luật Tp.HCM cũng đề xuất giảm 50% số thuế phát sinh phải nộp trong cả năm cho các hộ và cá nhân kinh doanh bởi đây là các đối tượng dễ bị tổn thương vì dịch bệnh, khả năng tích lũy thấp…
Còn theo bà Nguyễn Thị Cúc – Chủ tịch Hội Tư vấn thuế, chính sách giảm 30% thuế thu nhập doanh nghiệp chỉ phát huy tác dụng trong trường hợp doanh nghiệp làm ăn có lãi, còn doanh nghiệp thua lỗ thì họ đã không phải nộp loại thuế này. Trong khi đó với thuế VAT, dù khó khăn, thua lỗ nhưng cứ phát sinh doanh thu (tức là đang hoạt động) thì doanh nghiệp vẫn phải nộp thuế. “Đối với các doanh nghiệp đang gặp khó khăn, nỗ lực duy trì hoạt động, Bộ Tài chính nên tập trung giảm thuế VAT sẽ phát huy hiệu quả hơn. Theo đó có thể giảm 50% thuế VAT cho doanh nghiệp, thay vì mức 30% như Bộ đề xuất” – Bà Cúc kiến nghị
Cũng theo Chủ tịch Hội Tư vấn thuế, Nhà nước cần xem xét miễn, giảm tiền thuê đất đối với doanh nghiệp kinh doanh trong lĩnh vực du lịch, dịch vụ lưu trú, doanh nghiệp trong khu vực buộc phải dừng sản xuất để phòng chống dịch (có quyết định phải dừng hoạt động của cơ quan chức năng).
Đồng quan điểm, TS Phan Phương Nam cũng cho rằng Nhà nước nên xem xét giảm tiền thuê đất với các doanh nghiệp, tổ chức kinh doanh trong khu vực giãn cách xã hội, phong tỏa nên phải dừng kinh doanh; đồng thời xem xét điều chỉnh các sắc thuế tính trên xăng, dầu (thuế môi trường, thuế nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt…) bởi đây là đầu vào của hầu hết hoạt động sản xuất kinh doanh. Thông qua chính sách giảm thuế sẽ làm giảm thu ngân sách và kế hoạch thực hiện các dự án đầu tư công. Chính vì vậy Quốc hội có thể sắp xếp lại ngân sách để tạm hoãn thực hiện một số dự án đầu tư công chưa thật cấp thiết.
Duy Anh