JPMorgan cảnh báo nền kinh tế Mỹ sắp thu hẹp
Đại dịch đang gia tăng, lệnh giới nghiêm trên cả nước đã trở lại và Washington đang chìm trong giấc ngủ. Bối cảnh độc hại này đang làm trật bánh phục hồi kinh tế Mỹ ngay khi Joe Biden chuẩn bị lên nắm quyền – và JPMorgan đang cảnh báo nền kinh tế trên thực tế đang thu hẹp
Hôm thứ Sáu, JPMorgan đã trở thành ngân hàng Phố Wall đầu tiên cảnh báo rằng GDP sẽ chuyển sang tiêu cực vào đầu năm sau khi người Mỹ chờ đợi vắc xin được phân phối.
Các nhà kinh tế của JPMorgan viết trong một lưu ý khách hàng: “Mùa đông năm nay sẽ thật nghiệt ngã, và chúng tôi tin rằng nền kinh tế sẽ thu hẹp” trong quý đầu tiên.
Sau khi tăng trưởng mạnh vào mùa hè này, nền kinh tế đang nhanh chóng mất đà. Quý 3 mang lại mức tăng trưởng kỷ lục 33,1% hàng năm, nhưng hiện JPMorgan dự kiến GDP sẽ chậm lại còn 2,8% trong quý 4 và sau đó giảm 1% trong ba tháng đầu năm 2021.
Các ca mắc COVID-19 đã tăng vọt lên mức cao kỷ lục, buộc các lệnh hạn chế phải được áp dụng trở lại: Các trường công lập ở Thành phố New York đóng cửa một lần nữa trong tuần này, California và Ohio ban hành lệnh giới nghiêm toàn tiểu bang và thậm chí Vườn thú Quốc gia cũng đóng cửa trở lại. Tất cả những bước đi này sẽ tạo thêm áp lực cho nền kinh tế Mỹ.
‘Xao lãng nhiệm vụ’
Chính phủ liên bang không thể thống nhất về cách xử lý sự yếu kém của nền kinh tế mới. Đảng Cộng hòa và Đảng Dân chủ đã nhiều lần không đạt được thỏa thuận về cứu trợ tài chính mới, đặt ra viễn cảnh 12 triệu người Mỹ có thể mất quyền lợi vào cuối năm nay.
David Kotok, Giám đốc đầu tư của Cumberland Advisors, khẳng định: “Quốc hội đã làm đất nước thất bại.
Ian Shepherdson, nhà kinh tế trưởng tại Pantheon Macroeconomics, đã chỉ trích Quốc hội về một “sự vô trách nhiệm lớn”.
Bộ Tài chính càng làm gia tăng tình trạng lộn xộn hôm thứ Năm bằng cách rút bỏ 455 tỷ USD tiền mà Cục Dự trữ Liên bang đang sử dụng cho các chương trình cho vay khẩn cấp. Fed đã đưa ra một tuyên bố phản đối động thái này, đánh dấu một cuộc tranh cãi công khai hiếm hoi giữa ngân hàng trung ương và Bộ Tài chính – giữa một cuộc khủng hoảng, không hơn không kém.
Ánh sáng ở cuối đường hầm
Tin tốt là những đột phá về y tế cho thấy sự phục hồi kinh tế có thể trở lại đúng hướng vào cuối năm sau. Cả Pfizer (PFE) và Moderna (MRNA) đều đã công bố kết quả ban đầu cho thấy các ứng cử viên vắc xin của họ có hiệu quả khoảng 95% – nhiều hơn nhiều so với dự đoán của các chuyên gia.
Mặc dù sẽ mất thời gian để phân phối những vắc xin đó, nhưng cuối cùng chúng sẽ mang lại sự cứu trợ cho các bộ phận của nền kinh tế bị đè bẹp bởi đại dịch: khách sạn, hãng hàng không, tuyến du lịch, nhà hàng và rạp chiếu phim.
Các nhà kinh tế của JPMorgan viết: “Thành công ban đầu của một số thử nghiệm vắc xin lớn làm tăng niềm tin của chúng tôi rằng sự can thiệp y tế như vậy có thể hạn chế thiệt hại mà virus gây ra cho nền kinh tế Mỹ”.
Tiêu dùng chậm lại, sa thải tăng
Tuy nhiên, ngày càng có nhiều dấu hiệu cho thấy sự lây lan ngày càng tồi tệ của COVID-19 đang ảnh hưởng đến nền kinh tế Mỹ.
Doanh số bán lẻ hầu như không tăng trong tháng 10 và lần đầu tiên kể từ tháng 4, chi tiêu tại các quán bar và nhà hàng giảm. Như Số liệu theo dõi phục hồi kinh tế kinh doanh của CNN cho thấy, lượng đặt chỗ nhà hàng trên OpenTable đạt đỉnh vào giữa tháng 10 và giảm hơn một nửa so với một năm trước.
Nhà kinh tế Shepherdson của Pantheon cho biết: “Việc phục hồi nhà hàng sẽ tạm dừng vào tháng 10”.
Target (TGT), một trong những nhà bán lẻ lớn nhất quốc gia, đã có một quý thứ ba kiệt quệ nhưng cảnh báo rằng đại dịch và nền kinh tế tiềm ẩn những rủi ro thực sự trong tương lai.
Raphael Bostic, chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Atlanta, cho biết trên CNBC trong tuần này rằng các quan chức sẽ “thực sự chú ý” để xem liệu “sự yếu kém” trong chi tiêu bán lẻ có biến thành điều gì đó tồi tệ hơn hay không.
Trong khi đó, sự phục hồi của thị trường lao động đang mất dần đi – và sẽ bị áp lực bởi những hạn chế đi lại mới. Lần đầu tiên trong một tháng, số đơn xin thất nghiệp ban đầu đã tăng vào tuần gần nhất. Ở mức 746.000, số đơn xin thất nghiệp lần đầu vẫn cao hơn mức tồi tệ nhất của cuộc Đại suy thoái.
An Phước