Việc Ngoại trưởng Trung Quốc “biến mất trước công chúng” gây nhiều đồn đoán

Ngoại trưởngTrung Quốc Tần Cương đã không xuất hiện trước công chúng trong ba tuần, một sự vắng mặt dài bất thường giữa lúc Bắc Kinh đang tiến hành các hoạt động ngoại giao bận rộn, điều làm dấy lên nhiều đồn đoán ở một quốc gia nổi tiếng về sự mập mờ chính trị.

Tần Cương, 57 tuổi, một nhà ngoại giao chuyên nghiệp và là phụ tá đáng tin cậy của nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình, được thăng chức ngoại trưởng vào tháng 12, sau một thời gian ngắn làm đại sứ tại Mỹ.

Với tư cách là bộ trưởng ngoại giao, Tần Cương đã đưa ra những lời chỉ trích gay gắt đối với Washington sau khi các mối quan hệ giảm xuống mức thấp mới sau hậu quả của một khinh khí cầu do thám Trung Quốc bị nghi ngờ bị bắn hạ ở Mỹ.

Ông cũng đã đóng một vai trò quan trọng trong những nỗ lực tiếp theo của cả hai bên nhằm ổn định mối quan hệ rạn nứt và khôi phục liên lạc, bao gồm cả cuộc gặp với Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken trong chuyến thăm Bắc Kinh vào giữa tháng 6.

Tuy nhiên, nhà ngoại giao cấp cao đã không xuất hiện trước công chúng kể từ ngày 25 tháng 6, sau khi ông gặp gỡ các quan chức Sri Lanka, Việt Nam và Nga tại Bắc Kinh.

Trong lần xuất hiện trước công chúng cuối cùng, Tần Cương tươi cười được nhìn thấy đi bên cạnh Thứ trưởng Ngoại giao Nga Andrey Rudenko, người đã bay tới Bắc Kinh để gặp các quan chức Trung Quốc sau cuộc nổi dậy ngắn ngủi của nhóm lính đánh thuê Wagner ở Nga.

Deng Yuwen, cựu biên tập viên của một tờ báo của Đảng Cộng sản hiện đang sống ở Mỹ, cho biết: “Xét đến vị thế và ảnh hưởng của Trung Quốc trên thế giới, thật sự rất kỳ lạ khi bộ trưởng ngoại giao của nước này đã không xuất hiện trước công chúng trong hơn 20 ngày”.

Khi được hỏi về sự vắng mặt kéo dài của Tần Cương trong cuộc họp báo hôm thứ Hai, một phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết bà “không có thông tin để cung cấp”, đồng thời nói thêm rằng các hoạt động ngoại giao của Trung Quốc vẫn được tiến hành như bình thường.

Sự vắng mặt của Tần Cương càng trở nên rõ ràng hơn bởi hàng loạt hoạt động ngoại giao ở thủ đô Trung Quốc trong những tuần gần đây, bao gồm các chuyến thăm cấp cao của các quan chức cấp cao Mỹ Janet Yellen và John Kerry.

Tần Cương được cho là sẽ gặp người đứng đầu chính sách đối ngoại của Liên minh châu Âu Josep Borrell vào đầu tháng này tại Bắc Kinh nhưng cuộc gặp đã bị hoãn lại sau khi Trung Quốc thông báo với EU rằng ngày đó “không còn khả thi”.

Tần Cương cũng không xuất hiện tại cuộc họp thường niên của các bộ trưởng ngoại giao của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) tại Indonesia vào tuần trước. Thay vào đó, nhà ngoại giao hàng đầu của Trung Quốc Vương Nghị đã tham dự cuộc họp thay cho ông.

Người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã nói trong một cuộc họp báo thường kỳ vào thứ Ba tuần trước rằng ông Tần Cương không thể tham dự cuộc họp của ASEAN “vì lý do sức khỏe”, theo Reuters.

Tuy nhiên, câu trả lời đó không có trong thông báo chính thức của cuộc họp được đăng sau đó trên trang web của Bộ. Bộ Ngoại giao Trung Quốc thường loại bỏ nội dung mà họ cho là nhạy cảm khỏi các bản ghi chép các cuộc họp giao ban thường kỳ.

Tuy nhiên, lý do sức khỏe được các nhà chức trách viện dẫn đã không dập tắt được làn sóng suy đoán phần lớn không có căn cứ về lý do Tần Cương không được nhìn thấy.

Deng, nhà phân tích tại Mỹ, cho biết những tin đồn này xuất phát từ sự thiếu minh bạch trong hệ thống chính trị Trung Quốc, trong đó thông tin được bảo vệ chặt chẽ và các quyết định quan trọng hầu hết được đưa ra sau cánh cửa đóng kín.

Dưới thời Tập Cận Bình, tình trạng mập mờ chính trị này càng gia tăng khi ông trấn áp những người bất đồng chính kiến và tập trung quyền lực vào tay mình.

Trước đây, các quan chức cấp cao của Trung Quốc đã biến mất khỏi tầm nhìn của công chúng, chỉ vài tháng sau đó, cơ quan giám sát kỷ luật của Đảng Cộng sản cầm quyền mới tiết lộ rằng họ đã bị giam giữ để điều tra. Những vụ mất tích đột ngột như vậy đã trở thành một đặc điểm chung trong chiến dịch chống tham nhũng của ông Tập.

Việt Anh