Vấn đề việc làm của Trung Quốc đáng lo ngại hơn cả COVID-19

Khi Trung Quốc vật lộn với tình trạng thất nghiệp gia tăng và tăng trưởng chậm lại, một số người nói rằng một sự thúc đẩy kinh tế cần thiết có thể đến từ các cách tiếp cận mới tới phương thức tuyển dụng.

Những thách thức mang tính hệ thống đã ăn sâu bám rễ tại Trung Quốc. Một chương trình truyền hình thực tế của Trung Quốc có các thí sinh nữ trong độ tuổi từ 30 đến 50 đã nhảy lên đầu bảng xếp hạng sau khi công chiếu vào tháng trước. Chương trình “Những chị em tạo ra làn sóng” và những câu chuyện về những người phụ nữ muốn chứng minh tuổi tác chỉ là một con số được nhiều khán giả yêu thích, những người mà sự nghiệp của họ có thể gặp trở ngại từ cơ kết vốn thích nhân viên trẻ hơn hoặc nam giới.

Một số danh sách công việc ở Trung Quốc thậm chí còn yêu cầu rằng ứng viên phải trẻ hơn 30 tuổi hoặc 35 tuổi. Nếu những yêu cầu đó, dù ám chỉ ngầm hoặc nêu ra rõ ràng, không thay đổi, thì một phần lực lượng lao động sẽ không thể tìm được việc làm. Khi dân số già đi trong thập kỷ tới, những người từ 40 đến 45 tuổi sẽ trở thành nhóm lớn nhất ở Trung Quốc, theo dự đoán của Liên Hợp Quốc do Dự án Quyền lực Trung Quốc thuộc Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế của Trung Quốc tổng hợp.

Thay đổi chính sách cần thiết để củng cố việc làm

Chính phủ trung ương đã đảm bảo việc làm là ưu tiên quốc gia do tăng trưởng trong nền kinh tế lớn thứ hai thế giới đã chậm lại trong vài năm qua.

Tổng sản phẩm quốc nội đã giảm 6,8% trong quý đầu tiên khi những nỗ lực nhằm hạn chế sự lây lan của COVID-19 đã khiến đóng cửa hơn một nửa đất nước.

Tỷ lệ thất nghiệp chính thức ở thành thị đã đạt mức cao kỷ lục 6,2% trong tháng 2. Ngoài mất việc làm từ COVID-19, quốc gia này sẽ nhận được mức cao kỷ lục 8,7 triệu sinh viên tốt nghiệp đại học trong năm nay.

Ở cấp độ cao nhất, chính quyền Trung Quốc đã nhận ra nhiều vấn đề cần được giải quyết nếu đất nước này tiếp tục phát triển ổn định.

Điều đó bao gồm phân bổ lao động tốt hơn, theo Ngân hàng Thế giới và Trung tâm Nghiên cứu Phát triển của Hội đồng Nhà nước, cơ quan điều hành hàng đầu của Trung Quốc, cho biết trong một báo cáo được công bố vào tháng 9. Với tiêu đề “Sáng tạo Trung Quốc: Những động lực tăng trưởng mới”, báo cáo đã chỉ ra ba thay đổi cần thiết trong bối cảnh sụt giảm dân số lao động:

Tạo điều kiện dễ dàng hơn cho nông dân – những người thường gắn kết với các vùng nông thôn – để vào hệ thống lao động đô thị
Tăng cường tham gia lực lượng lao động nữ
Cho phép người già ở lại làm việc

Một xã hội phân cấp

Mặt trái của việc ưu tiên cho lao động trẻ ở Trung Quốc là một số cấu trúc quan liêu cứng nhắc, phân công thâm niên dựa trên tuổi.

Năm 2009, huấn luyện viên Ranee Long cho biết cô trở về Trung Quốc sau khi lấy bằng thạc sĩ từ trường kinh doanh Kedge ở Pháp và làm việc quản lý tại các tập đoàn lớn trong nhiều năm. Khi cô tiếp cận các công ty tư vấn và đào tạo quốc tế ở Bắc Kinh để xin việc, cô nói rằng họ đã từ chối vì cô không đủ thâm niên – khoảng 10 năm.

Đó là một nền văn hóa và thực tế hoàn toàn khác biệt so với Mỹ, Pháp và Anh, cô Ranee Long cho biết. Cô nói: Kinh nghiệm và tiềm năng là không đủ để có được sự tin tưởng và thừa nhận trong thị trường và xã hội Trung Quốc.

Tổ chức Lao động Quốc tế, một cơ quan của Liên Hợp Quốc, cho biết trong một báo cáo năm ngoái rằng khi một doanh nghiệp văn hóa làm việc có giá trị khác biệt giữa các cá nhân và nhóm, và có các chính sách bao gồm, xác suất dự đoán đạt được lợi nhuận và năng suất cao hơn là 62,6%.

Khi các doanh nghiệp tìm kiếm sự phát triển trong môi trường hậu COVID-19, một số người nói rằng sự không chắc chắn và thay đổi nhu cầu từ nhân viên có thể cung cấp một động lực để thay đổi các hoạt động tuyển dụng.

Đầu tư vào đào tạo nhân viên

Giống như Trung Quốc vẫn có thể mang nhiều khía cạnh của một xã hội truyền thống hơn, bản chất phát triển của nó có thể cung cấp nhiều cơ hội độc đáo.

Irene Hong, người sáng lập ngân hàng đầu tư CEC Capital, nói: Trung Quốc thực sự là một nơi mọi người có thể di chuyển tương đối dễ dàng hơn ở những nơi khác miễn là bạn làm việc chăm chỉ và thể hiện bạn đã cam kết. Tôi đã thấy mọi người tự trang bị lại. Miễn là bạn có quyết tâm và ý chí, tôi nghĩ bạn có thể.

Và từ góc độ kinh doanh, Hồng cho biết quyết định đầu tư vào một cá nhân được đưa ra ngay từ đầu. Chúng tôi đầu tư rất nhiều thời gian và công sức để đào tạo mọi người, chúng tôi không thể để mất họ chỉ vì họ đã già, cô nói.

Một số công ty mới khởi nghiệp đang biến việc quản lý tốt hơn thành một điểm nổi bật mới khi họ cố gắng đổi mới không chỉ trong ngành mà còn cả hệ thống lực lượng lao động.

Bảo Nguyên