Tổng giám đốc WTO hy vọng thị phần thương mại toàn cầu châu Phi tăng “cấp đôi hoặc gấp ba”
Thương mại toàn cầu dự kiến sẽ giảm mạnh trong năm nay do giá năng lượng cao và lãi suất tăng gây thiệt hại cho nền kinh tế. Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) dự đoán vào tháng 10/2022 rằng sau khi tăng 3,5% vào năm 2022, khối lượng thương mại sẽ chỉ tăng 1% vào năm 2023.
Với sự không chắc chắn về sức mạnh phục hồi của Trung Quốc sau các đợt phong tỏa vì Covid-19, kết quả đó có thể tốt hơn nữa. Dù bằng cách nào, Châu Phi có thể bắt đầu gặt hái những lợi ích từ một thỏa thuận thương mại tự do có hiệu lực vào năm 2021.
Hiệp định Khu vực Thương mại Tự do Lục địa Châu Phi (AfCFTA) mang tính bước ngoặt đã tạo ra khu vực thương mại tự do mới lớn nhất thế giới kể từ khi thành lập WTO.
Cùng năm đó, Ngozi Okonjo-Iweala người Nigeria được bổ nhiệm làm tổng giám đốc WTO, trở thành người phụ nữ đầu tiên và là người châu Phi đầu tiên giữ vị trí này.
Thương mại nội bộ châu Phi [theo tỷ lệ xuất nhập khẩu của lục địa này] chỉ trững lại ở mức khoảng 15%. Theo Okonjo-Iweala, 15% đó là quá ít. Tỷ trọng thương mại toàn cầu của châu Phi ở mức 3% là quá thấp. Bà nói: “ Chúng ta cần phải làm gì đó để nhân đôi và nhân ba tỷ trọng đó. Chúng ta cần vượt qua những thách thức trước khu vực thương mại tự do lục địa: chúng ta cần cơ sở hạ tầng hoạt động, chúng ta cần số hóa nhiều hơn, để chúng ta vượt qua một số rào cản quan liêu gây khó khăn cho thương mại và chúng ta cần giảm chi phí thương mại”.
Về lợi ích đối với châu Phi, phát biểu với CNN, Okonjo-Iweala cho biết bà rất vui mừng rằng vào tháng 6 năm 2022, họ đã có thể ký kết Thỏa thuận trợ cấp nghề cá để giảm 22 tỷ đô la [trợ cấp toàn cầu] đang dẫn đến hoạt động đánh bắt cá bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định trong vùng biển của châu Phi.
Một điều khác mà họ đang được hưởng lợi là hiệp định TRIPS [một bộ quy tắc quốc tế quản lý sở hữu trí tuệ, bao gồm bằng sáng chế về thuốc]. Theo bà, giờ đây chúng ta phải đối mặt với thách thức về lạm phát, giá lương thực cao do chiến tranh ở Ukraine, sự biến động của giá lương thực và những thách thức về năng lượng. Thương mại không chỉ nói về các quy tắc, mà còn nói về việc đạt được những thành tích có thể mang lại lợi ích cho những người đàn ông và phụ nữ bình thường trên đường phố Châu Phi.
Theo Okonjo-Iweala, toàn cầu hóa đã giúp hơn 1 tỷ người thoát khỏi đói nghèo — chúng ta không nên quên điều đó. Nhưng cũng có một điều chắc chắn là không phải ai cũng được hưởng lợi. Hiện có những người nghèo ở các quốc gia giàu có bị bỏ lại phía sau… và có những quốc gia nghèo hơn – nhiều quốc gia trên lục địa châu Phi – vẫn chưa được hưởng lợi. Bà nói: “Điều đó có nghĩa là chúng ta không thể hưởng lợi trong tương lai? Câu trả lời là không. Chúng ta cần một kiểu toàn cầu hóa mới, tôi gọi đó là tái toàn cầu hóa, sẽ mang lại lợi ích cho các quốc gia của chúng ta bằng cách lôi kéo tất cả những người bị bỏ lại phía sau”.
Nam Trung
