Thí điểm thu thuế cho thuê nhà tại Tp.HCM – Các chuyên gia, nhà đầu tư nói gì?

Hướng đến mục tiêu nâng cao hiệu quả quản lý thuế, chống thất thu ngân sách, sắp tới đây Tp.HCM sẽ thí điểm thu thuế căn hộ cho thuê đối với một số chung cư, khu nhà ở thương mại, cao ốc thuộc địa bàn quận 11.

Các chung cư, cao ốc thuộc diện thí điểm thu thuế bao gồm: Chung cư Res 11 (205 Lạc Long Quân), Khu nhà ở thương mại Thuận Việt (319 Lý Thường Kiệt), Cao ốc Bảo Gia (184 Lê Đại Hành), Chung cư 70 Lữ Gia (số 70 Lữ Gia), Cao ốc Khải Hoàn (624 Lạc Long Quân). Cá nhân, tổ chức cho thuê nhà ở, căn hộ, mặt bằng kinh doanh và những người trực tiếp kinh doanh, cung cấp dịch vụ trong khu vực chung cư sẽ phải đóng thuế. Cụ thể người có tiền cho thuê nhà từ 100 triệu/năm trở lên sẽ đóng thuế 10% trên tổng doanh thu năm (giá trị gia tăng 5%; thuế thu nhập cá nhân 5%). Ngoài ra người cho thuê còn phải đóng thêm lệ phí môn bài mỗi năm một lần

Theo các nhà đầu tư căn hộ cho thuê, việc Tp.HCM thu thuế cho thuê căn hộ sẽ tạo nên những tác động không nhỏ lên thị trường cho thuê nhà ở. Cụ thể chủ đầu tư H.T.Quỳnh cho rằng việc thí điểm thu thuế cho thuê căn hộ sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến cục diện toàn thị trường bất động sản vì các kênh đầu tư tài sản liên thông với nhau; trong đó phân khúc căn hộ cao cấp bị ảnh hưởng nhiều nhất, còn nhà bình dân giá cho thuê không cao nên nhà đầu tư hoàn toàn có cách lách luật để không không phải thuế. “Quyết định thí điểm thu thuế của Tp.HCM sẽ khiến các nhà đầu tư phải cân nhắc, thậm chí không mấy mặn mà với việc xuống tiền đầu tư bởi tỷ suất lợi nhuận thấp. Một tài sản giá cao chắc chắn thanh khoản sẽ chậm, cộng thêm hiệu suất cho thuê thấp, lại còn bị đánh thuế sẽ khiến giới đầu tư ngần ngại. Không loại trừ khả năng họ sẽ chuyển sang kênh đầu tư sinh lợi khác như đất nền hoặc tài sản gắn liền với đất” – bà Quỳnh nhận xét

Còn theo ông Trung – nhà đầu tư đang cho thuê căn hộ tại quận Bình Thạnh, quận 2 và quận 9, nếu việc thí điểm đánh thuế cho thuê căn hộ chính thức được áp dụng, ông chọn 2 phương án để thích ứng với hoàn cảnh mới gồm: giảm số lượng căn hộ đang đầu tư kinh doanh cho thuê về ngưỡng dưới mức bị đánh thuế bằng cách chỉ cho thuê căn hộ tầm trung trở xuống (ưu tiên phân khúc bình dân); không đầu tư vào căn hộ cao cấp nữa và tiến tới rút khỏi thị trường đầu tư căn hộ để chuyển dòng tiền sang đầu tư đất nền và nhà phố. “Mục đích của đầu tư căn hộ nhằm chờ tăng giá bán chốt lời hoặc trong thời gian chưa bán được thì khai thác cho thuê để bù đắp chi phí cơ hội bị mất đi. Chính vì vậy nếu cho thuê căn hộ bị đánh thuế thì giới đầu tư sẽ không còn mặn mà với kênh đầu tư này nữa” – ông Trung nhấn mạnh.

Quyết liệt hơn ông Trung, một nhà đầu tư tên Tuấn quyết định chọn giải pháp rao bán căn hộ và chuyển dòng tiền sang một kênh đầu tư khác sinh lời nhiều hơn. “So với các kênh đầu tư khác như đất nền, nhà phố dự án hoặc nhà phố riêng lẻ trong khu dân cư hiện hữu thì biên lợi nhuận của nhà chung cư kém hơn một nửa, thậm chí kém hơn nhiều lần. Nhà đầu tư chỉ còn biết trông chờ vào việc khai thác cho thuê căn hộ để gỡ lại phần nào mức chênh lệch lợi nhuận bị thua kém bất động sản liền thổ, giờ lại bị đánh thuế nữa thì dĩ nhiên họ sẽ chuyển sang kênh đầu tư khác có lợi nhuận tốt hơn để cảm thấy thoải mái khi thực thi nghĩa vụ thuế. Bản thân tôi cũng không ngoại lệ” – ông Tuấn cho hay.

Chuyên gia kinh tế, Tiến sĩ Đinh Trọng Thịnh cho biết đóng thuế cho nhà nước là nghĩa vụ đối với tất cả những ai có kinh doanh, doanh thu, thu nhập trên lãnh thổ Việt Nam. Điều này đồng nghĩa với người cho thuê nhà phải tính toán phần lợi nhuận họ được hưởng và phần đóng thuế cho nhà nước sao cho phù hợp. Theo ông Thịnh, cho thuê nhà là hoạt động kinh doanh bình thường nên chủ đầu tư phải nộp thuế để công bằng với các loại hình kinh doanh khác. Hơn nữa nếu xét ở một khía cạnh nào đó, có thể thấy việc siết thuế cho thuê căn hộ sẽ góp phần hạn chế tình trạng một cá nhân sở hữu nhiều nhà, nhiều bất động sản ở nhiều nơi.

Đồng quan điểm, chuyên gia kinh tế, Tiến sĩ Vũ Đình Ánh cho rằng bất kỳ hoạt động cho thuê nào cũng phải có nghĩa vụ nộp thuế, không phân biệt nhà đất hay nhà chung cư, văn phòng, cửa hàng….Đồng thời cần kết hợp 2 loại chính sách đánh thuế căn hộ cho thuê và đánh thuế tài sản bỏ trống, kể cả bất động sản bỏ trống không khai thác để người ta đưa nó vào sử dụng, tránh lãng phí. Có như thế khi nhà nước đánh thuế cho thuê nhà chung cư mới hạn chế trường hợp một số người chuyển sang biện pháp cực đoan là bỏ không. “Việc đánh thuế cho thuê căn hộ khả năng sẽ phân thành trực thu (đánh vào người nộp thuế) hoặc gián thu (người chịu thuế cuối cùng chính là khách hàng). Nếu là trực thu sẽ không ảnh hưởng đến người đi thuê nhà; còn nếu là gián thu thì khoản nộp thuế sẽ được đẩy vào chi phí thuê nhà. Tuy nhiên, việc ai gánh thuế cuối cùng sẽ phụ thuộc vào quan hệ thị trường, bởi nếu chủ nhà tăng giá thuê quá mức, người đi thuê không thuê nữa, do vậy nên để thị trường điều tiết”– ông Ánh phân tích

Nhiều chuyên gia khác cũng bày tỏ quan điểm ủng hộ đánh thuế thuê nhà bởi họ cho rằng đây là thuế phổ biến. Một toà nhà chung cư cho thuê sẽ tạo ra nguồn thu nhập rất lớn, chính vì vậy nếu không đóng thuế thì không công bằng vì nhà đầu tư có thu nhập nhưng không chịu trách nhiệm gì.

Trước đây các Bộ, ban ngành đã nhiều lần bàn về thuế bất động sản nhưng lần nào cũng bất thành, lần này cách thí điểm tiếp cận theo từng phân khúc, đánh thuế chung cư không động chạm đến căn nhà thứ nhất hay thứ hai, vì người có nhà cho thuê chẳng thể viện cớ đây là nhà duy nhất, cũng rất hiếm trường hợp khách thuê căn hộ và chủ nhà ở cùng nhau. Việc thử nghiệm đánh thuế này có thể hỗ trợ cho việc hoàn thiện hệ thống thuế liên quan đến bất động sản sở hữu và cho thuê.

Việt Thanh