Quốc hội phê chuẩn hiệp định CPTPP
Chiều 12/11/2018, Quốc Hội đã chính thức biểu quyết thông qua Nghị quyết phê chuẩn Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) cùng các văn kiện liên quan với số phiếu tán thành là 100%. Đến thời điểm hiện tại, Việt Nam là nước thứ 7 thông qua CPTPP. 4 quốc gia còn lại chưa phê chuẩn CPTPP tính đến thời điểm này có Brunei, Chile, Malaysia và Peru.
Các nước thành viên Hiệp định CPTPP
Theo Nghị quyết, Quốc hội giao Chính phủ, Tòa án nhân dân Tối cao, Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao và các tổ chức, cơ quan có liên quan theo thẩm quyền tiến hành rà soát các dự án và các văn bản pháp luật khác để kiến nghị cơ quan có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành mới kịp thời, bảo đảm tính thống nhất của hệ thống pháp luật và đúng lộ trình thực hiện các cam kết trong Hiệp định CPTPP.
Tổng Bí thư, Chủ tịch Nước Nguyễn Phú Trọng cho rằng: “Việc tham gia và sớm phê chuẩn Hiệp định CPTPP giúp nước ta thể hiện cam kết mạnh mẽ đối với đổi mới và hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng”.
CPTPP có thể giúp GDP và kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam tăng tương ứng là 1,32% và 4,04% đến năm 2035. Tổng kim ngạch nhập khẩu cũng có thể tăng thêm 3,8%, tạo tác động tốt đến cán cân thương mại. Tuy nhiên, nhiều Đại biểu Quốc hội cũng đặt ra nhiều vấn đề về việc Việt Nam tham gia CPTPP. Đó là những khó khăn Việt Nam có thể sẽ gặp phải như thiết chế lao động, mua sắm công, quản lý doanh nghiệp nhà nước và quyền sở hữu trí tuệ.
Như vậy, với 469/469 đại biểu Quốc hội tham gia tán thành, đạt tỷ lệ 96,70% tổng số đại biểu tham gia biểu quyết đều tán thành Nghị quyết này, và cho đến nay đây cũng là Nghị quyết nhận được sự đồng thuận cao nhất tại Nghị trường ở Kỳ họp lần này.
Thủ tướng Chính phủ chịu trách nhiệm phê duyệt và chỉ đạo các cơ quan, tổ chức có liên quan ở trung ương và địa phương triển khai kế hoạch thực hiện Hiệp định CPTPP; chú trọng đào tạo nguồn nhân lực để bảo đảm tận dụng và phát huy các cơ hội, lợi ích mà Hiệp định CPTPP đem lại; đồng thời xây dựng, triển khai hiệu quả các biện pháp phòng ngừa và xử lý những tác động bất lợi có thể phát sinh trong quá trình thực hiện Hiệp định CPTPP; thông tin, tuyên truyền kịp thời, đầy đủ nội dung Hiệp định để tạo sự thống nhất trong nhận thức và hành động của hệ thống chính trị, doanh nghiệp và người dân về việc Việt Nam tham gia Hiệp định CPTPP. Chính phủ chỉ đạo các Bộ, ngành có liên quan hoàn thành thủ tục phê chuẩn Hiệp định CPTPP và thông báo thời điểm có hiệu lực đối với Việt Nam.
Trước đó, báo cáo giải trình, tiếp thu ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội, Chủ nhiệm Uỷ ban Đối ngoại Nguyễn Văn Giàu cho biết: “Đa số các vị đại biểu Quốc hội đều tán thành về sự cần thiết phê chuẩn Hiệp định CPTPP. Đây là một quyết định chính trị quan trọng, khẳng định nước ta chủ động trong hội nhập quốc tế, nâng cao nội lực, khả năng ứng phó với tác động của kinh tế thế giới, đồng thời thúc đẩy việc đàm phán, ký kết các Hiệp định thương mại tự do khác”.
Có ý kiến cho rằng không nên yêu cầu Chính phủ hàng năm báo cáo Quốc hội về việc thực hiện Hiệp định CPTPP. Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) cho rằng, theo quy định của Luật Điều ước quốc tế, hàng năm, Chính phủ sẽ có báo cáo chung về tình hình ký kết và thực hiện điều ước quốc tế, trong đó có nội dung của Hiệp định CPTPP. Cũng có ý kiến cho rằng, hành vi đòi hối lộ đã được quy định tại điểm g khoản 2 Điều 354 Bộ Luật Hình sự năm 2015 nên không cần đưa vào Phụ lục 3. Tiếp thu ý kiến của Đại biểu Quốc hội, UBTVQH đã tiếp thu và thể hiện trong dự thảo Nghị quyết.
Ông Nguyễn Văn Giàu cũng cho hay, có ý kiến cho rằng dự thảo Luật Phòng chống tham nhũng (sửa đổi) đang được Quốc hội xem xét thông qua tại kỳ họp thứ 6 nên đề nghị Chính phủ phối hợp với các cơ quan đề xuất nội luật hóa ngay trong lần sửa đổi Luật Phòng chống tham nhũng lần này. UBTVQH lý giải, theo báo cáo thuyết minh của Chính phủ, nội dung cần sửa đổi đã được tích hợp, đưa vào dự thảo trình Quốc hội tại kỳ họp 6. Tuy nhiên, do dự thảo Luật Phòng chống tham nhũng (sửa đổi) chưa được Quốc hội thông qua vào thời điểm phê chuẩn Hiệp định nên UBTVQH kiến nghị vẫn giữ Luật này tại Phụ lục 3, đảm bảo đầy đủ, chặt chẽ.
Ngoài ra, có một số ý kiến đóng góp cụ thể về kỹ thuật văn bản, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội và các cơ quan liên quan nghiên cứu tiếp thu và thể hiện trong dự thảo Nghị quyết phê chuẩn Hiệp định CPTPP. Một số ý kiến đề nghị Chính phủ báo cáo rõ mức độ và lộ trình sửa đổi, bổ sung các Luật để phù hợp Hiệp định CPTPP và đề nghị Chính phủ nhanh chóng ban hành các văn bản hướng dẫn để thực hiện Hiệp định CPTPP.
UBTVQH khẳng định, đối với các Luật đang và sẽ trình Quốc hội như Luật Phòng, chống tham nhũng, Bộ luật Lao động, Bộ luật Hình sự, Bộ luật Tố tụng hình sự, Luật Sở hữu trí tuệ, Luật Kinh doanh bảo hiểm, Luật An toàn thực phẩm…, Quốc hội yêu cầu Chính phủ rà soát, sửa đổi, bổ sung để phù hợp với các cam kết của Hiệp định này.
Minh Đường
