Philippines, Việt Nam lên án Trung Quốc điều động hàng loạt tàu ở Biển Đông

Người phát ngôn của Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte cho biết Tổng thống đã bày tỏ quan ngại với đại sứ Trung Quốc về việc tàu Trung Quốc neo đậu hàng loạt ở Biển Đông, trong lúc Việt Nam thúc giục Bắc Kinh tôn trọng chủ quyền hàng hải của mình. Những ngày gần đây, quốc tế lo ngại về điều mà Philippines mô tả là “sự hiện diện lan tràn và đe dọa” của hơn 200 tàu Trung Quốc mà nước này cho là do lực lượng dân quân hàng hải điều khiển. Các con thuyền được thả neo tại Đá Ba Đầu (Whitsun).

Phát ngôn viên Harry Roque nói trong một cuộc họp báo thường kỳ: “Tổng thống nói rằng chúng tôi thực sự lo ngại. Bất kỳ quốc gia nào cũng sẽ quan ngại về số lượng tàu đó”.

 Brunei, Malaysia, Philippines, Đài Loan, Trung Quốc và Việt Nam hiện có các tuyên bố chủ quyền lãnh thổ cạnh tranh ở Biển Đông, nơi giao thương của ít nhất 3,4 nghìn tỷ đô la hàng hóa mỗi năm.

Roque cho biết ông Duterte đã tái khẳng định với đại sứ Trung Quốc, Huang Xilian, rằng Philippines đã chiến thắng trong vụ kiện lên Tòa trọng tài hồi năm 2016, trong đó nêu rõ các quyền chủ quyền của mình trong bối cảnh đối thủ Trung Quốc tuyên bố chủ quyền.

Sự quyết đoán trên biển của Trung Quốc đã khiến ông Duterte rơi vào thế khó xử trong suốt nhiệm kỳ tổng thống của mình do cách tiếp cận gần gũi với Bắc Kinh gây tranh cãi của ông và miễn cưỡng lên tiếng phản đối điều đó. Thay vào đó, ông cáo buộc đồng minh thân cận là Mỹ tạo ra xung đột ở Biển Đông. Đại sứ quán của Trung Quốc tại Manila đã không trả lời yêu cầu bình luận về cuộc họp của Duterte.

Hôm thứ Tư, họ cho biết các tàu tại Đá Ba Đầu là những tàu đánh cá trú ẩn khi biển động. Một phát ngôn viên quân đội Philippines cho biết tùy viên quốc phòng của Trung Quốc đã phủ nhận có lực lượng dân quân trên tàu. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Thị Thu Hằng hôm thứ Năm cho biết các tàu Trung Quốc tại bãi đá ngầm, mà Hà Nội gọi là Đá Ba Đầu, đã xâm phạm chủ quyền của nước này. Bà nói: “Việt Nam yêu cầu Trung Quốc dừng hành vi vi phạm này và tôn trọng chủ quyền của Việt Nam”. Một tàu tuần duyên của Việt Nam được nhìn thấy neo đậu gần khu vực tranh chấp vào thứ Năm, theo dữ liệu theo dõi tàu do trang web Giao thông Hàng hải công bố. Bà cho biết lực lượng tuần duyên của Việt Nam đã “thực hiện các nhiệm vụ của mình theo quy định của pháp luật”, bao gồm cả luật pháp quốc tế.

Hoàng Anh