Những gã khổng lồ công nghệ của Trung Quốc đối mặt với 'thực tế kinh doanh mới' trên toàn thế giới

Những gã khổng lồ công nghệ của Trung Quốc – giống như các đối tác của họ ở Mỹ – đã chứng kiến hoạt động kinh doanh phát triển mạnh trong đại dịch COVID-19. Tuy nhiên, ngành công nghiệp công nghệ này đang ở ngã ba đường, đối mặt với một môi trường kinh tế và địa chính trị không chắc chắn.

Sự phục hồi kinh tế dần dần dù không đồng đều của Trung Quốc, sự tập trung của Bắc Kinh vào tiêu dùng nội địa và các xu hướng kỹ thuật số được thúc đẩy bởi COVID-19 đều có lợi cho lĩnh vực công nghệ. Tuy nhiên, rủi ro vẫn còn đó.

Charlie Chai, nhà phân tích tại 86 Research, nói với CNBC: “Về mặt hành vi của người dùng (ở Trung Quốc), đại dịch đã thúc đẩy sự phát triển của một số doanh nghiệp số hóa lớn, giúp một số doanh nghiệp trong số họ phát triển đáng kể để đạt đến quy mô cần thiết và đạt được hiệu quả kinh tế trong thời gian ngắn. Mặt khác, một động lực trái ngược đó là việc cắt giảm đầu tư từ phía doanh nghiệp, vì các nhà lãnh đạo lớn trong ngành bao gồm BAT (Baidu, Alibaba, Tencent) ưu tiên ký quỹ tài sản thế chấp trong bối cảnh môi trường kinh tế và địa chính trị tiềm ẩn nhiều biến động”.

Cũng giống như ở Trung Quốc, các công ty công nghệ ở Mỹ đã nhận thấy lợi ích từ đại dịch khi mọi người buộc phải ở nhà. Các dịch vụ như Zoom đã bùng nổ, trong khi người tiêu dùng chuyển sang Amazon để mua sắm và Netflix để giải trí.

Các nhà đầu tư trên toàn cầu tự hỏi điều gì sẽ xảy ra tiếp theo. Các chủ đề về toàn cầu hóa, số hóa, triển vọng kinh tế và virus sẽ là trung tâm tại sự kiện East Tech West của CNBC, diễn ra tại Quảng Châu, Trung Quốc.

Đại dịch và số hóa

Abishur Prakash, chuyên gia địa chính trị tại Trung tâm Đổi mới Tương lai (CIF), một công ty tư vấn có trụ sở tại Toronto, nói với CNBC qua email: “Vì COVID-19, Trung Quốc đang khao khát công nghệ hơn bao giờ hết. Từ chăm sóc sức khỏe đến giao thông vận tải đến tài chính, các dự án đang được tiến hành sẽ làm rung chuyển Trung Quốc – và đặt công nghệ làm trọng tâm của mọi thứ”.

Điều đó đã giúp các trụ cột công nghệ lớn của Trung Quốc. Cổ phiếu của Alibaba đã tăng 30% trong năm nay và doanh thu của nó đã tăng 34% so với cùng kỳ trong quý 6.

Nhà phân tích Chai cho rằng các công ty đang cố gắng số hóa và đưa nhiều doanh nghiệp của họ lên đám mây hiện đang “quay trở lại với tốc độ tối đa” sau khi bị ảnh hưởng bởi đại dịch. Trong khi đó, các công cụ cộng tác và làm việc từ xa đang chứng kiến “sự phát triển bùng nổ” ở Trung Quốc, cũng như ở Mỹ và Châu Âu. Nhà phân tích trích dẫn nền tảng DingTalk của Alibaba và phiên bản doanh nghiệp của dịch vụ nhắn tin WeChat của Tencent là hai người hưởng lợi lớn.

Công nghệ và chăm sóc sức khỏe

Các công ty công nghệ của Trung Quốc nhìn thấy cơ hội trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe. Trong thời gian đại dịch, họ đã chuyển sang các dịch vụ khác nhau, từ tư vấn trực tuyến với bác sĩ đến các thuật toán mà họ tuyên bố có thể hỗ trợ phát triển vắc-xin.

Người khổng lồ tìm kiếm Internet Baidu đang thảo luận với các nhà đầu tư để huy động 2 tỷ USD trong ba năm cho một công ty công nghệ sinh học mới, theo một nguồn tin thân cận với vấn đề này nói với CNBC. JD Health International, một doanh nghiệp chăm sóc sức khỏe trực tuyến thuộc sở hữu của công ty thương mại điện tử JD.com, đã nộp đơn đăng ký chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng tại Hồng Kông, theo Wall Street Journal đưa tin hôm thứ Hai.

Sự tách rời trong lĩnh vực công nghệ

Các xu hướng gần đây đã khiến ý tưởng về toàn cầu hóa bị cân nhắc lại. Tổng thống Mỹ Donald Trump đã và đang thúc đẩy “phi toàn cầu hóa”, trong khi các nhà kinh tế chỉ ra rằng đại dịch COVID-19 cũng đe dọa toàn cầu hóa.

Trong khi đó, cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc vẫn tiếp diễn – với các công ty công nghệ bị kẹt ở giữa. Mỹ đã áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Huawei, hạn chế quyền tiếp cận công nghệ của Mỹ và ngăn chặn họ tiếp cận với nguồn cung cấp chất bán dẫn quan trọng. Washington cũng đã đưa ra các biện pháp trừng phạt đối với SMIC, nhà sản xuất chip lớn nhất của Trung Quốc, có nguy cơ ảnh hưởng đến trọng tâm của kế hoạch thúc đẩy ngành công nghiệp bán dẫn trong nước của Trung Quốc.

Trong khi đó, TikTok, thuộc sở hữu của ByteDance có trụ sở tại Bắc Kinh, đã bị Mỹ gọi là mối đe dọa an ninh quốc gia, cáo buộc họ thu thập dữ liệu người dùng Mỹ và gửi đến Trung Quốc. TikTok đã nhiều lần phủ nhận những tuyên bố đó.

Những động thái đó được coi là bằng chứng về cái gọi là sự tách rời trong lĩnh vực công nghệ – khái niệm ám chỉ việc ngành công nghệ Trung Quốc và ngành công nghệ Mỹ tách biệt thành hai hệ sinh thái riêng biệt với nhau.

Ý tưởng này xuất hiện vào thời điểm các công ty công nghệ Trung Quốc đang cố gắng đẩy mạnh ra thị trường quốc tế. Tuy nhiên, điều đó đang tỏ ra khó khăn. Prakash nói: “Những gì COVID-19 đã làm được đó là nó đã tăng tốc mọi thứ – đặc biệt là về khía cạnh địa chính trị của công nghệ. Quá trình phân tách công nghệ, có thể diễn ra chậm trong thập kỷ tới, hiện đang diễn ra tốt”.

Kim Phương