Nhiều trở lực trên con đường tái đắc cử của đương kim Tổng thống Donald Trump

 Theo kết quả thăm dò công luận do đài CNN thực hiện, có 54% người Mỹ tin ông Donald Trump sẽ giành chiến thắng tiếp một nhiệm kỳ nữa trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2020. Tuy nhiên trên thực tế vẫn còn rất nhiều trở ngại chắn cản tham vọng tái đắc cử của vị Tổng thống đương nhiệm này.

Cụ thể những trở lực này có thể kể đến: hàng loạt vụ xả súng kinh hoàng liên tiếp xảy ra tại các bang của Mỹ; thị trường chứng khoán Mỹ lao dốc không phanh; cuộc chiến thương mại Mỹ – Trung nhiều khả năng sẽ không đạt được một thoả thuận lịch sử như ông Trump đã hứa hẹn trong chiến dịch tranh cử năm 2016.

Một trong số các trở lực trên đang làm tổn hại đến vị trí của ông Trump đối với một nhóm cử tri quan trọng mà vị Tổng thống đương nhiệm này đang nhắm đến để giành chiến thắng ở nhiệm kỳ tới. Cụ thể vụ xả súng hàng loạt ở El Paso và Dayton bang Ohio, cùng việc đẩy mạnh các biện pháp kiểm soát súng một cách miễn cưỡng của ông Trump dường như sẽ khiến ông mất đi sự ủng hộ của các cử tri đảng Cộng hoà đến từ các quận ngoại ô như: quận Cam, quận Dallas, quận New Jersey. So với kỳ tranh cử năm 2016, đây thực sự là một thách thức rất lớn đối với ông Trump và phe Cộng hoà. Theo kết quả khảo sát của Công ty Gallup, trong 20 năm qua việc kiểm soát sử dụng súng đã trở thành một vấn đề nổi cộm của Mỹ và gần 1/4 các cử tri chia sẻ rằng họ sẽ chỉ bầu cho ứng cử viên có quan điểm dứt khoát đối với vấn nạn này.

Ngoài ra ông Trump còn mang một “mối nợ” đối với những bang hoạt động nông nghiệp, xuất phát từ những hứa hẹn của ông trong chiến dịch tranh cử năm 2016. Những người nông dân Mỹ đã phải chịu áp lực từ  đòn trả đũa thuế quan của Trung Quốc và mọi thứ trở nên tồi tệ hơn khi Bắc Kinh tuyên bố sẽ ngừng mua nông sản của Mỹ. “Thông báo ngừng mua nông sản từ phía Trung Quốc là một đòn giáng mạnh vào hàng ngàn nông dân và chủ trang trại tại Mỹ đang vật vã chống chọi với những khó khăn trước đó”, Chủ tịch Hiệp hội Nông dân Mỹ Zippy Duvall cho hay.

Dù ở những đợt bầu cử giữa kỳ, đảng Dân chủ có được những thành tựu lớn song họ vẫn không thể có tác động sâu sắc đến những khu nông trại bởi một lý do rất dễ hiểu: đảng Cộng hoà vẫn kiểm soát đến 24 ghế trong số đó. Tuy nhiên nếu tỷ lệ ủng hộ ông Trump và đảng Cộng hoà tại các vùng nông thôn (Iowa, Minnesota, Wisconsin…) giảm đi thì ông Trump khó có thể giành chiến thắng tiếp một nhiệm kỳ nữa trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2020.

Điều đáng lo ngại hơn đối với ông Trump là sự khuyếch đại của những sự kiện trong tuần này có thể tác động đến vùng Thượng Trung Tây. Trong chiến dịch tranh cử, ông Trump đã đổ lỗi cho Trung Quốc về tình trạng sụt giảm cơ hội việc làm trong ngành sản xuất ở những bang như Michigan, Wisconsin và Pennsylvania. Sau đó ông hứa hẹn rằng sẽ tái đàm phán những điều khoản thương mại và thúc đẩy sự phát triển kinh tế ở các tiểu bang Trung Đông Bắc. Tuy nhiên cho đến nay, những cuộc đàm phán đã “phản tác dụng”. Động thái làm suy yếu đồng NDT của Trung Quốc sẽ làm giảm nhu cầu của nước này đối với hàng hoá của Mỹ và tác động mạnh đối với những nền kinh tế của các bang cần sự nâng đỡ của ông Trump.

Các chuyên gia kinh tế cũng chỉ ra rằng trong một cuộc chiến thương mại thì quốc gia thâm hụt (là Mỹ) có nhiều đòn bẩy hơn so với quốc gia thặng dư (là Trung Quốc) – vốn phải gánh chịu sự tổn hại đối với nền kinh tế. Tuy nhiên xét trong bối cảnh chính trị, điều này chỉ có ý nghĩa trong thời gian dài. Trong khi đó quỹ thời gian của ông Trump thì ngắn hơn nhiều. Tổng thống đương nhiệm cần đạt được thoả thuận trước cuộc bầu cử vào tháng 11 tới để hiện thực hóa những cam kết trong mùa bầu cử trước.

Cho đến nay vẫn không có dấu hiệu nào cho thấy nỗ lực đẩy Trung Quốc đến bàn thương lượng bằng thuế quan trừng phạt và những dòng tweet đe doạ hết lần này đến lần khác của ông Trump mang lại hiệu quả như mong đợi. Ngược lại ông Trump đang phải hứng chịu nhiều chỉ trích.

Đương nhiên ông Trump vẫn còn tới 15 tháng trước ngày bầu cử và có thể tin tưởng vào sự ủng hộ của hàng triệu cử tri có cùng quan điểm với mình. Tuy nhiên vị Tổng thống đương nhiệm này vẫn cần phải xây dựng một liên minh lớn hơn để có thể giành chiến thắng ở nhiệm kỳ thứ hai. Hơn bao giờ hết, việc rời xa những cử tri là nông dân, người dân vùng ngoại ô và vùng Thượng Trung Tây chỉ khiến cho cơ hội tái đắc cử tổng thống của ông càng trở nên mong manh hơn.

Kim Phương