Ngành ngân hàng toàn cầu đang khủng hoảng?

Ngành ngân hàng toàn cầu đã rơi vào tình trạng hỗn loạn trong hai tuần qua sau một loạt vụ sụp đổ ngân hàng gây sốc ở châu Âu và Mỹ.

Bất chấp hàng loạt gói giải cứu dành cho những người cho vay gặp khó khăn và sự đảm bảo của chính phủ cũng như các cơ quan quản lý tài chính, những lo ngại về sức khỏe của hệ thống tài chính toàn cầu vẫn tồn tại sau sự sụp đổ ngày 10 tháng 3 của Ngân hàng Thung lũng Silicon (SVB).

Trong khi các cơ quan quản lý Mỹ hy vọng sẽ củng cố niềm tin bằng cách đảm bảo tiền gửi tại SVB và Ngân hàng Signature, thì sự sụp đổ của Credit Suisse vào cuối tuần qua đã làm dấy lên lo ngại về sự lây lan trong lĩnh vực tài chính.

Không giống như SVB, một ngân hàng hạng trung, Credit Suisse là một tập đoàn tài chính khổng lồ – đủ lớn để nằm trong số 30 ngân hàng được coi là có tầm quan trọng mang tính hệ thống đối với nền kinh tế toàn cầu.

Theo S&P Global, ngân hàng có trụ sở tại Zurich nắm giữ khoảng 1,1 nghìn tỷ đô la tài sản vào năm 2021, khiến ngân hàng này trở thành ngân hàng cho vay lớn thứ 45 trên thế giới. Trong khi đó, SVB, ngân hàng lớn thứ 16 ở Mỹ, có tài sản khoảng 209 tỷ đô la vào năm ngoái.

Mặc dù Credit Suisse đã bị đeo bám bởi những lo ngại về sức khỏe tài chính của mình trong nhiều năm sau một loạt vụ bê bối, việc ngân hàng này bị bán cho UBS vào Chủ nhật đã giáng một đòn mạnh vào hình ảnh của Thụy Sĩ như một thiên đường ổn định tài chính và gây ra sự biến động trên thị trường tài chính.

Trong khi một số cổ phiếu ngân hàng tăng giá sau tin tức về thỏa thuận vào thứ Hai, thì những người cho vay lớn, bao gồm HSBC và Standard Chartered, lại thấy giá cổ phiếu của họ giảm. Vào thứ Ba, chứng khoán châu Á đã phục hồi phần nào trong dấu hiệu giảm bớt lo lắng, với chỉ số rộng nhất của MSCI về cổ phiếu châu Á-Thái Bình Dương bên ngoài Nhật Bản tăng 0,4%.

First Republic, một trong số các ngân hàng khu vực của Mỹ chịu áp lực trong những ngày gần đây, chứng kiến giá cổ phiếu giảm gần 50% trong bối cảnh lo ngại ngân hàng cho vay có trụ sở tại San Francisco có thể cần gói cứu trợ thứ hai chỉ vài ngày sau khi nhận được khoản cứu trợ 30 tỷ đô la từ các ngân hàng hàng đầu của Mỹ, bao gồm JPMorgan Chase, Bank of America và Wells Fargo.

Mặc dù có ý định dập tắt sự hoảng loạn của thị trường, nhưng bản chất của việc tiếp quản Credit Suisse cũng gây ra sự bất an.

Theo kế hoạch giải cứu, chính quyền Thụy Sĩ đã giảm giá trị trái phiếu trị giá 16 tỷ franc Thụy Sĩ (17 tỷ đô la) xuống 0%, đồng thời cho phép các cổ đông giữ khoảng 3 tỷ franc Thụy Sĩ (3,2 tỷ đô la) khoản đầu tư của họ.

Quyết định đó đã đi ngược lại tiêu chuẩn lâu nay trong việc thu hồi nợ mà các cổ đông, chứ không phải trái chủ, sẽ phải chịu tổn thất lớn nhất – gây phẫn nộ cho những người đã mất tất cả các khoản đầu tư của họ.

Một số trái chủ đã lập luận rằng động thái này đi ngược lại luật pháp và làm tăng mối đe dọa về hành động pháp lý.

Iris Chiu, giáo sư luật doanh nghiệp và quy định tài chính tại Đại học College London, cho rằng các ngân hàng có thể dễ bị ảnh hưởng bởi các tin đồn hơn và sự hoảng loạn của thị trường sau những cải cách sau năm 2008 khiến các cổ đông rơi vào tình trạng thua lỗ để cứu người nộp thuế.

Việt Hoàng