Nâng “chất” để xây dựng thương hiệu gạo Việt
Hiện xuất khẩu gạo của Việt Nam chiếm khoảng 15% tổng lượng gạo xuất khẩu của thế giới và từng có thời điểm là nước xuất khẩu lúa gạo lớn nhất thế giới. “Lượng” đã thuộc top dẫn đầu song với gạo Việt, bài toán khó vẫn là câu chuyện nâng “chất”, xây dựng thương hiệu uy tín để ngày càng nâng tầm vị thế trên trường quốc tế.
Theo các chuyên gia, việc xây dựng thương hiệu cho gạo xuất khẩu của Việt Nam không chỉ giúp nâng cao chất lượng, nâng cao giá trị gia tăng của hạt gạo Việt mà còn góp phần giải quyết bài toán lớn về thị trường, tiêu thụ sản phẩm…
Tín hiệu vui là thời gian gần đây trên các kệ hàng tại siêu thị, cửa hàng ở Nhật Bản, EU, Mỹ, Canada… đã bắt đầu bày bán những bao gạo nhỏ mang thương hiệu Việt. Đây có thể xem như những “quả ngọt” đầu mùa của các doanh nghiệp sau thời gian dài nỗ lực nâng cao giá trị hạt gạo Việt trên thị trường quốc tế.
Trước đó sự kiện thương hiệu ST25 của Tập đoàn Lộc Trời đạt giải Nhất “Gạo ngon nhất thế giới” năm 2019 và giải Nhì “Gạo ngon nhất thế giới” năm 2020 cũng là những cột mốc quan trọng giúp gạo Việt cất tiếng nói mạnh mẽ hơn và có sự khẳng định rõ ràng hơn về chất lượng trên thị trường gạo thế giới. Đến thời điểm hiện tại, gạo ST25 vẫn đang được người tiêu dùng quốc tế nồng nhiệt đón nhận, không chỉ làm hài lòng những người con xa xứ mà còn cả cư dân bản địa. Và những ấn tượng như thế sẽ còn đọng lại rất lâu trong tâm trí người tiêu dùng.
Hiện nay xuất khẩu gạo Việt Nam đang có sự chuyển dịch cơ cấu sang các loại gạo có giá trị cao và chinh phục các thị trường khó tính. Hiệp định EVFTA cũng sẽ là đòn bẩy giúp gạo Việt rộng cửa hơn vào các thị trường lớn. Bối cảnh thuận lợi là thế song để ngày càng nhiều thương hiệu gạo Việt chiếm lĩnh thị trường nước ngoài vẫn cần triển khai ngay các giải pháp từ trong nước như: cụ thể hóa chính sách hỗ trợ cho doanh nghiệp xuất khẩu gạo có thương hiệu và được gắn nhãn chứng nhận quốc gia gạo Việt Nam (Vietnam Rice); Nhà nước xem xét bỏ thủ tục đăng ký hợp đồng xuất khẩu gạo, tham gia đấu thầu hợp đồng tập trung và yêu cầu đạt chuẩn đối với nhà máy của doanh nghiệp xuất khẩu gạo.
Ngoài ra để kiềm chế việc giá gạo bị đội lên cao, Nhà nước cần tạo điều kiện cũng như có chính sách hỗ trợ vốn cho các doanh nghiệp có khả năng tiếp cận và có sẵn lượng khách hàng nước ngoài mà không phụ thuộc vào công ty có giấy phép xuất khẩu gạo. Những cơ chế này hoàn toàn có thể triển khai được, yêu cầu đặt ra là cần có sự thay đổi quyết liệt từ trong cách nghĩ, cách làm để tránh rơi vào tình trạng bị chi phối quá nhiều bởi những hợp đồng gạo chỉ vài trăm USD/tấn. Một khi đã tạo dựng được thương hiệu uy tín, khẳng định được vị thế vững chắc trên trường quốc tế, hạt gạo Việt sẽ phát huy quyền năng, giúp các thương nhân Việt Nam được quyền định giá theo mức xứng đáng của thị trường.
Một điều quan trọng nữa là khi gạo Việt xây dựng được thương hiệu thì chuyện cạnh tranh về giá đầu ra không còn con là bài toán khó; doanh nghiệp vì vậy cũng có điều kiện thu mua lúa tươi với giá cao, giúp bà con nông dân yên tâm canh tác. Đây cũng chính là những bước đi chiến lược để tiến tới xây dựng hệ sinh thái nông nghiệp xuất khẩu nhằm phát huy triệt để mọi ưu thế sẵn có, đưa thương hiệu nông sản Việt ngày càng tỏa sáng trên trường quốc tế.
Hùng Dũng
