Mỹ-Trung tranh cãi ở Myanmar khi rạn nứt Biển Đông ngày càng sâu

Đại sứ quán Trung Quốc tại Myanmar vào ngày Chủ nhật (19 tháng 7) đã cáo buộc Mỹ đã bôi nhọ nước này một cách nghiêm trọng và gây chia rẽ các nước láng giềng Đông Nam Á về vấn đề tranh chấp Biển Đông và Hồng Kông, khi căng thẳng gia tăng giữa các siêu cường.

Phản ứng trước tuyên bố của Mỹ rằng Bắc Kinh đang phá hoại chủ quyền của các nước láng giềng, đại sứ quán Trung Quốc cho biết các cơ quan của Mỹ ở nước ngoài đang làm “những điều kinh tởm” để kiềm chế Trung Quốc và đã thể hiện một “khuôn mặt ích kỷ, đạo đức giả, đáng khinh và xấu xí”.

Mỹ tuần trước đã củng cố vị trí của mình trên Biển Đông, nói rằng họ sẽ ủng hộ các quốc gia trong khu vực thách thức yêu sách của Bắc Kinh đối với khoảng 90% tuyến đường thủy chiến lược này.

Trong một tuyên bố hôm thứ Bảy, Đại sứ quán Mỹ tại Yangon đã gọi các hành động của Trung Quốc ở Biển Đông và Hồng Kông, nơi Bắc Kinh đã áp đặt luật an ninh quốc gia mới, là một phần trong “chiến lược lớn hơn nhằm phá hoại chủ quyền của các nước láng giềng”.

Tuyên bố của Mỹ đã so sánh sự tương đồng giữa các hành động của Trung Quốc ở Biển Đông và Hồng Kông với các dự án đầu tư quy mô lớn của Trung Quốc vào Myanmar mà Mỹ cảnh báo có thể trở thành bẫy nợ, cùng với việc buôn bán phụ nữ từ Myanmar sang Trung Quốc làm cô dâu và dòng thuốc từ Trung Quốc vào Myanmar.

Đại sứ quán Mỹ tuyên bố: Đây là cách mà chủ quyền hiện đại bị mất đi – không phải thông qua hành động kịch tính, công khai, mà qua một loạt các vụ việc nhỏ hơn dẫn đến xói mòn từ từ theo thời gian.

Đáp lại, Trung Quốc nói rằng tuyên bố của Mỹ đã thể hiện thái độ ganh ghét của Mỹ đối với “mối quan hệ Trung Quốc-Myanmar hưng thịnh” và là “một trò hề khác trong chuyến công du toàn cầu của chính quyền Mỹ nhằm chuyển sự chú ý khỏi các vấn đề trong nước và tìm kiếm các lợi ích chính trị ích kỷ”.

Myanmar ngày càng trở thành một chiến trường ảnh hưởng giữa hai nước kể từ khi mối quan hệ giữa chính phủ do người đoạt giải Nobel Hòa bình Aung San Suu Kyi và phương Tây trở nên căng thẳng vì cách đối xử của họ đối với người thiểu số Hồi giáo Rohingya.

Nhà sử học Thant Myint-U đã nói với Reuters trong một email rằng mặc dù đất nước này có giá trị kinh tế không đáng kể đối với các nước đối địch, nhưng tầm quan trọng chiến lược của Myanmar là cầu nối giữa Trung Quốc đại lục và Vịnh Bengal là khó có thể bỏ qua.

Ông nói: “Bản năng của Myanmar từ khi độc lập vào năm 1948 là cố gắng làm bạn với tất cả mọi người, nhưng không rõ điều đó sẽ vẫn có thể xảy ra, trong giai đoạn sắp tới của cuộc cạnh tranh siêu cường ngày càng dữ dội. Sức nặng của cuộc cách mạng công nghiệp khổng lồ của Trung Quốc bên cạnh đã biến đổi Myanmar; nếu các dự án cơ sở hạ tầng trị giá hàng tỷ đô la được thêm vào, biên giới giữa hai nước sẽ ngày càng khó nhận thấy. Điều quan trọng cần nhớ là Myanmar là một trong số ít các quốc gia trên thế giới nơi Chiến tranh Lạnh cuối cùng dẫn đến cuộc chiến ủy nhiệm, từ đó dẫn đến chế độ độc tài quân sự và nhiều thập kỷ tự cô lập.”

Minh Anh