Lý do khiến nền kinh tế toàn cầu rơi vào suy thoái vào năm 2023
Nền kinh tế toàn cầu đã trải qua một năm khó khăn, với lạm phát cao trong nhiều thập kỷ đã làm giảm chi tiêu sau phong tỏa và buộc các ngân hàng trung ương phải tăng chi phí đi vay với tốc độ chưa từng có để kiểm soát nó.
Chiến dịch quản lý giá của họ có thể đang hoạt động — nhưng có khả năng gây ra chi phí khá lớn vào năm 2023.
Kay Daniel Neufeld, giám đốc và trưởng bộ phận dự báo tại Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế và Kinh doanh, cho biết: “Có khả năng nền kinh tế thế giới sẽ phải đối mặt với suy thoái vào năm tới do lãi suất tăng để đối phó với lạm phát cao hơn”.
Không phải ai cũng đồng ý rằng nền kinh tế toàn cầu đang hướng tới một cuộc suy thoái. Tuy nhiên, với mức tăng trưởng dự kiến sẽ còn giảm xuống thấp hơn nữa sau khi sụt giảm nghiêm trọng vào năm 2022, đó là một khả năng.
Vào tháng 10, Quỹ Tiền tệ Quốc tế đã dự báo rằng tăng trưởng toàn cầu sẽ giảm xuống 2,7% vào năm 2023. Nếu không tính cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu và giai đoạn tồi tệ nhất của đại dịch, thì đó sẽ là năm yếu nhất của nền kinh tế thế giới kể từ năm 2001.
Vào tháng 11, IMF đã cảnh báo rằng triển vọng thậm chí còn trở nên “u ám hơn” kể từ khi họ công bố dự báo đó.
Liệu một cuộc suy thoái toàn cầu có thành hiện thực hay không có thể phụ thuộc vào ba yếu tố: các ngân hàng trung ương sẽ làm gì tiếp theo, hậu quả của việc Trung Quốc mới mở cửa trở lại và giá năng lượng.
Quyết định của các Ngân hàng trung ương
IMF đã gọi lạm phát là “mối đe dọa trực tiếp nhất đối với sự thịnh vượng hiện tại và tương lai”. Và trong khi lạm phát bắt đầu giảm ở Mỹ và Châu Âu khi giá năng lượng giảm và lãi suất cao hơn thúc đẩy nền kinh tế, các ngân hàng trung ương đã nói rõ rằng họ không có ý định sớm ngừng tăng giá, ngay cả khi họ cảm thấy thoải mái hơn với mức tăng nhỏ hơn.
Chủ tịch Ngân hàng Trung ương Châu Âu Christine Lagarde cho biết vào đầu tháng này: “Chúng tôi sẽ không xoay trục. Chúng tôi sẽ không dao động”.
Trung Quốc
Trong gần ba năm, chính phủ Trung Quốc đã hạn chế sự lây lan của Covid-19 bằng cách sử dụng các biện pháp cách ly tập trung, xét nghiệm hàng loạt và truy vết tiếp xúc nghiêm ngặt. Bây giờ, sau các cuộc biểu tình trên khắp đất nước chống lại các hạn chế nghiêm ngặt, họ đột ngột hủy bỏ các biện pháp này.
Việc nền kinh tế lớn thứ hai thế giới sắp mở cửa trở lại có thể thúc đẩy tăng trưởng. Nhưng nó cũng mang lại rủi ro.
Giá năng lượng
Cuộc chiến của Tổng thống Nga Vladimir Putin ở Ukraine tiếp tục làm tăng thêm sự không chắc chắn cho các dự báo, đặc biệt là đối với các quốc gia ở châu Âu, những nước đang từ bỏ năng lượng của Nga, nhưng vẫn có thể phải đối mặt với sự thiếu hụt.
Một báo cáo từ Cơ quan Năng lượng Quốc tế cho thấy châu Âu có thể đối mặt với tình trạng thiếu khí đốt tự nhiên vào năm 2023 nếu Nga cắt toàn bộ hoạt động xuất khẩu khí đốt sang khu vực này và thời tiết trở nên lạnh hơn.
Một quân bài khó đoán khác là Khả năng tăng vọt về nhu cầu năng lượng từ Trung Quốc khi nền kinh tế của nước này phục hồi trở lại.
Diane Swonk, nhà kinh tế trưởng của KPMG cho biết: “Chúng liên kết với nhau. Một trong những lý do khiến giá năng lượng [thấp hơn] là vì Trung Quốc suy yếu một cách bất thường”.
Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế cho biết vòng dự báo kinh tế mới nhất của họ có thể yêu cầu sửa đổi nếu tình trạng thiếu nguồn cung cấp năng lượng đẩy giá lên cao hơn, hoặc nếu các chính phủ ở Châu Âu cần thực thi phân phối để giảm nhu cầu khí đốt và điện trong mùa đông này và năm tới.
Thúy Anh
