Kịch bản mới của ngành tôm toàn cầu: Giá cả quyết định xu hướng nguồn cung

6 tháng đầu năm 2018, sự “lao dốc” của giá tôm nguyên liệu trên thị trường quốc tế là dấu hiệu cho thấy sẽ có một kịch bản mới về sự phát triển của ngành hàng chủ lực này trong tương lai.

Hậu quả của tình trạng cung vượt cầu

Ông Gorjan Nikolik – Giám đốc hợp tác trong lĩnh vực động vật và thủy sản tại Rabobank cho biết thời điểm khởi đầu cho sự “lao dốc” của giá tôm nguyên liệu là năm 2017, khi nguồn cung vượt quá cầu và người Trung Quốc mất dần đi sự ưa thích đối với các món ăn chế biến từ tôm.

Theo Báo cáo “Bắt nhịp thị trường động vật giáp xác”, trong nửa đầu vụ thu hoạch của năm 2018, giá tôm nuôi trên thị trường thế giới giảm dần xuống đến mức gần như chạm đáy do tồn kho tại Mỹ cao; trong khi đó sản lượng tôm tại các nước sản xuất chính như Ấn Độ, Ecuador, Indonesia, Việt Nam … lại tăng mạnh dẫn đến tình trạng cung vượt quá cầu.

Hiện tại nhiều thị trường chủ lực về xuất khẩu tôm đang vào mùa thu hoạch nhưng giá tôm sụt giảm quá mạnh khiến người nông dân trơi vào tình trạng bị thua lỗ hoặc biên lợi nhuận thấp hơn nhiều so với những năm trước đây. Chi phí đầu vào như con giống, thức ăn chăn nuôi, nhân lực… đều tăng lên trong khi giá tôm thế giới giảm nhanh đẩy người nông dân vào cảnh lao đao.

Ông Nikolik đưa ra dự báo không lâu nữa thôi, sự “lao dốc” của giá tôm nguyên liệu cùng với sự thua lỗ của ngành tôm, sự quay lưng của người nông dân đối với con tôm sẽ làm đảo lộn chuỗi giá trị toàn cầu và đưa đến những hậu quả cực kỳ nghiêm trọng. “Nuôi tôm là một nghề có chu kỳ khá ngắn và nông dân hoàn toàn có thể ứng phó với sự bất ổn định về mặt giá cả cũng như tái cân bằng thị trường chỉ trong thời gian ngắn. Tuy nhiên nếu người nông dân phải đối mặt với tình trạng giá tôm chạm đáy, thậm chí xuống thấp dưới cả giá thành trong một thời gian dài thì việc họ quay lưng với con tôm chỉ là chuyện “một sớm một chiều” – ông Nikolik cho hay.

Đổi thay lớn từ động lực tăng trưởng

Sau thời gian trượt giá tới đáy, giá tôm nguyên liệu tại Ấn Độ bắt đầu tăng cao trở lại do thiếu nguồn cung. Tuy nhiên, Rabobank lại không xem đây là tín hiệu vui khởi đầu cho giai đoạn phục hồi của thị trường tôm bởi ngân hàng hàng đầu thế giới về tài trợ nông nghiệp này cho rằng dù giá tôm nguyên liệu có thể phục hồi nhẹ trong ngắn hạn nhưng trong bối cảnh không có nhiều rủi ro, không có dịch bệnh mới nào bùng phát thì chắc chắn tình trạng cung vượt cầu một lần nữa lại tái diễn và giá tôm sẽ còn giảm mạnh hơn nữa. Đây là kịch bản mới của thị trường tôm nguyên liệu, nơi mà giá cả quyết định xu hướng nguồn cung hơn là những thách thức về mặt sinh học. Theo đó động lực tăng trưởng của ngành tôm từ chỗ phụ thuộc lớn vào nguồn cung trước đây giờ sẽ chuyển hướng sang phụ thuộc vào nhu cầu thị trường.

Theo ông Nikolik, về trung hạn kịch bản mới này sẽ làm giảm lợi nhuận của ngành tôm và dĩ nhiên nông dân sẽ là những người bị thiệt hại nhiều nhất. Điều này sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến kế hoạch mở rộng diện tích nuôi trồng tôm cũng như mục tiêu nâng tầm quy mô phát triển ngành công nghiệp nuôi tôm toàn cầu trong tương lai

Theo : Thanh Tùng