HoREA “hiến kế” gỡ khó cho thị trường bất động sản

Để trợ lực cho các doanh nghiệp bất động sản vượt qua thời điểm khó khăn, Hiệp hội bất động sản Tp.HCM (HoREA) vừa gửi văn bản kiến nghị đến Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN), trong đó có đề nghị cho phép doanh nghiệp bất động sản được tái cơ cấu nợ đến hạn trong 1-2 năm, giữ nguyên nhóm nợ và được vay vốn tín dụng mới nếu có tài sản bảo đảm

Đáng chú ý, kiến nghị của HoREA đã nêu lên một trong những khó khăn lớn nhất hiện nay đối với các doanh nghiệp là các khoản vay tín dụng đến hạn kéo theo rủi ro chuyển thành nợ xấu. Doanh nghiệp có các khoản vay tín dụng quá hạn cũng đứng trước nguy cơ bị nhảy nhóm thành nợ xấu hơn. Một khi đã có nợ xấu thì dù có dự án khả thi, có tài sản bảo đảm, doanh nghiệp cũng không thể tiếp cận được các khoản vay tín dụng mới nếu Ngân hàng Nhà nước không cho phép nới điều kiện vay vốn (nhưng vẫn đảm bảo tiêu chuẩn tín dụng).

Để gỡ nút thắt trên, HoREA kiến nghị NHNN xem xét ban hành Thông tư (mới) tương tự Thông tư 14/2021/TT-NHNN cho phép doanh nghiệp bất động sản được tái cơ cấu khoản nợ vay tín dụng đến hạn trong thời hạn từ 12-24 tháng, giữ nguyên nhóm nợ và được vay vốn tín dụng mới có tài sản bảo đảm. Giãn lộ trình quy định các tổ chức tín dụng chỉ được sử dụng tối đa nguồn vốn huy động ngắn hạn, tiết kiệm để cho vay trung dài hạn thêm 12 tháng. Đối với doanh nghiệp bất động sản có khoản vay tín dụng quá hạn bị chuyển thành “nợ xấu” có nhu cầu vay vốn tín dụng để thực hiện dự án, Hiệp hội đề nghị NHNN xem xét, cho phép tổ chức tín dụng được xem xét giải quyết khi đáp ứng đủ điều kiện.

Không chỉ doanh nghiệp bất động sản mà hiện nay khách hàng có nhu cầu mua nhà thật cũng rất khó tiếp cận vốn vay ngân hàng. Do đó HoREA kiến nghị NHNN cần tạo điều kiện cho người mua nhà được vay vốn tín dụng với lãi suất hợp lý; từ đó hỗ trợ thị trường bất động sản phục hồi, phát triển theo hướng an toàn, ổn định và bền vững.

Chủ tịch HoREA Lê Hoàng Châu cho biết trong năm 2022 có gần 1.200 doanh nghiệp bất động sản giải thể, tăng 38,7% so với năm 2021. Nhiều doanh nghiệp phải tái cấu trúc, tái cơ cấu đầu tư, thay đổi phương án kinh doanh, phải dừng, đình hoãn hoạt động đầu tư, thi công dự án, dừng IPO….Bước sang năm 2023, tình hình cũng không mấy khả quan. Tính đến đầu tháng 2/2023, các khó khăn, vướng mắc trong hoạt động tín dụng của doanh nghiệp, người mua nhà đang ngày càng trầm trọng.

Từ cuối năm 2022 đến đầu năm 2023, thị trường đã xảy ra những trường hợp doanh nghiệp phải thu hẹp quy mô sản xuất, chuyển nhượng bớt dự án nhưng vẫn không tìm được nhà đầu tư, dẫn đến phải cắt giảm nhân sự, thậm chí có đơn vị giảm đến 50% số lao động, giảm lương từ 30-50%. Thậm chí các doanh nghiệp bất động sản tuy có tổng tài sản có giá trị lớn và đã thực hiện nhiều biện pháp giảm sâu giá bán, tăng chiết khấu đến 45-50% nhưng vẫn khó bán được hàng. Doanh nghiệp thiếu tiền mặt, âm dòng tiền, bị thiếu thanh khoản nghiêm trọng có thể dẫn đến tình trạng chết trên đống tài sản.

Là một trong 21 ngành kinh tế cấp 1 quan trọng tại Việt Nam (với tổng số 1.571 ngành kinh tế từ cấp 1 đến cấp 5), bất động sản gặp biến động sẽ tạo tác động dây chuyền sang các lĩnh vực, ngành nghề khác và ảnh hưởng đến nỗ lực đảm bảo an sinh về nhà ở cho người yếu thế trong xã hội của Chính phủ.

Ông Châu nhận định năm 2022 là năm khó khăn khắc nghiệt và năm 2023 sẽ là năm “quyết định sống, còn” đối với các doanh nghiệp bất động sản. Vì vậy rất cần các giải pháp đồng bộ về thể chế pháp luật, thủ tục hành chính, về thị trường vốn, trước hết là giải pháp về tín dụng để trợ lực cho các doanh nghiệp bất động sản vượt qua thời điểm khó khăn. “Việc hỗ trợ doanh nghiệp bất động sản tái cơ cấu nợ và được vay mới kèm tài sản đảm bảo, đi đôi với giải pháp kích cầu hỗ trợ người mua nhà để ở (nhu cầu thật) với lãi suất hợp lý thể hiện Nhà nước quan tâm, tạo điều kiện cho thị trường bất động sản tự điều chỉnh. Về phần các doanh nghiệp phải chủ động tái cấu trúc vốn và điều chỉnh sản phẩm phù hợp với nhu cầu thị trường để tự cứu mình. Nếu điểm nghẽn về tín dụng được giải quyết kịp thời trong năm 2023 sẽ giúp ổn định thị trường bất động sản, đồng thời có lợi cho sự phát triển bền vững của cả hệ thống tín dụng” – Chủ tịch HoREA nhấn mạnh.

Hoàng Mạnh