Hội đàm Mỹ-Trung có thể kích động tăng căng thẳng thương mại hơn nữa
Các quan chức cấp cao của Mỹ và Trung Quốc gặp mặt trực tiếp vào thứ Năm lần đầu tiên kể từ khi Tổng thống Joe Biden nhậm chức. Tuy nhiên, tiến trình giải quyết các nguồn căng thẳng kinh tế chính – bao gồm cả tranh chấp về công nghệ và thương mại – là khó có thể xảy ra.
Ngoại trưởng Mỹ Tony Blinken và Cố vấn An ninh Quốc gia Jake Sullivan sẽ tham dự cuộc họp kéo dài hai ngày với những người đồng cấp Trung Quốc Vương Nghị và Dương Khiết Trì tại Anchorage, Alaska.
Cựu Tổng thống Donald Trump đã kích động căng thẳng giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới. Ông đã châm ngòi cho một cuộc chiến thương mại gay gắt mà hai bên vẫn chưa thể giải quyết hoàn toàn. Và ông đã trừng phạt một số công ty công nghệ nổi tiếng nhất của Trung Quốc bằng các biện pháp trừng phạt tê liệt, phần lớn vì lo ngại rằng họ là mối đe dọa đối với an ninh quốc gia của Mỹ. Theo William Reinsch, chuyên gia thương mại tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế, người đã từng 15 năm làm chủ tịch Hội đồng Ngoại thương Quốc gia, có nhiều khả năng các tranh chấp chính trị khác sẽ phủ bóng cuộc trò chuyện ở Anchorage.
Trung Quốc hy vọng cuộc họp ở Alaska sẽ tách rời vấn đề chính trị khỏi thương mại, và cuối cùng dẫn đến việc Mỹ rút thuế quan cũng như cam kết mua thêm hàng hóa của Mỹ. Mỹ hiện không sẵn sàng nhượng bộ.
Reinsch nói với CNN Business: “Thương mại và công nghệ vẫn là vấn đề chính, nhưng các vấn đề khác, đặc biệt là nhân quyền, hiện đang nhức nhối hơn”. Washington có thể đã đảm bảo rằng địa chính trị sẽ là trọng tâm tại cuộc họp. Đầu tuần này, chính phủ Mỹ đã trừng phạt hơn 20 quan chức Trung Quốc và Hồng Kông sau khi Bắc Kinh hạn chế hơn nữa khả năng người dân thành phố này có thể tự do bầu chọn các nhà lãnh đạo của họ. Blinken cũng chỉ trích Trung Quốc trong cuộc họp với những người đồng cấp tại Tokyo hôm thứ Ba, nơi ông cáo buộc Bắc Kinh đe dọa sự ổn định của khu vực. Không bên nào bày tỏ dấu hiệu rằng họ coi Anchorage là một nơi cho sự thay đổi có ý nghĩa trong mối quan hệ của họ. Chính quyền Biden đã nhấn mạnh rằng hội nghị thượng đỉnh là “cuộc gặp một lần” và “chỉ như một cuộc thảo luận ban đầu”. Và Bắc Kinh cho biết họ không có “kỳ vọng cao” đối với sự kiện này. Các nhà phân tích của Eurasia Group viết trong một báo cáo nghiên cứu vào tuần trước: “Việc hạ thấp hy vọng về cuộc gặp phản ánh chính trị trong nước – về phía Mỹ, Biden muốn tránh tỏ ra quá mềm mỏng với Bắc Kinh . Cả Mỹ và Trung Quốc đều không sẵn sàng đưa ra những nhượng bộ mà bên kia cho là cần thiết để giảm căng thẳng một cách có ý nghĩa”. Trong khi đó, các vấn đề nhân quyền có thể thực sự làm trầm trọng thêm một số vấn đề kinh tế lớn đang diễn ra. Mỹ sẽ tiếp tục làm những gì có thể để tách các bộ phận của nền kinh tế khỏi Trung Quốc. Ông chỉ ra những nỗ lực gần đây của Biden nhằm xem xét các chuỗi cung ứng của Mỹ – một động thái được nhiều người coi là một nỗ lực để đảm bảo rằng các sản phẩm và nguồn cung cấp thiết yếu không bị Bắc Kinh kìm hãm.
Bảo Thành
