Hậu quả nếu Nga rút khỏi thỏa thuận ngũ cốc với Ukraine

Nga cho biết hôm thứ Hai rằng họ đang đình chỉ tham gia vào một thỏa thuận quan trọng cho phép xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine, một lần nữa làm dấy lên lo ngại về nguồn cung lương thực toàn cầu và khiến bước đột phá ngoại giao hiếm hoi xuất hiện sau cuộc chiến của Moscow ở Ukraine đổ bể.

Thỏa thuận do Thổ Nhĩ Kỳ và Liên Hợp Quốc làm trung gian vào tháng 7 năm 2022, chính thức hết hạn vào lúc 5 giờ chiều. ET vào thứ Hai.

Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov nói với các phóng viên hôm thứ Hai rằng Nga sẽ không gia hạn hiệp ước ngay bây giờ, khẳng định rằng nó “đã bị chấm dứt”.

Trong một thời gian, Nga đã phàn nàn rằng họ bị ngăn cản xuất khẩu thực phẩm của mình  và Peskov viện dẫn sự phản đối đó là lý do để rút khỏi thỏa thuận. Ông nói với các phóng viên: “Ngay sau khi phần của Nga hoàn thành, phía Nga sẽ quay lại thực hiện thỏa thuận này ngay lập tức”.

Cuối tuần qua, Tổng thống Nga Vladimir Putin nói rằng mục tiêu chính của thỏa thuận – cung cấp ngũ cốc cho các nước có nhu cầu – “đã không được thực hiện”, một lần nữa phàn nàn rằng Nga gặp trở ngại trong việc xuất khẩu lương thực của chính mình.

Peskov để ngỏ khả năng khôi phục thỏa thuận trong tương lai, nói rằng Nga sẽ tuân thủ “ngay sau khi phần của Nga (trong thỏa thuận) được hoàn thành”.

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken tuần trước đã cáo buộc Nga sử dụng thỏa thuận ngũ cốc “làm vũ khí”. Và Bộ trưởng Ngoại giao Ukraine Dmytro Kuleba nói với CBS hôm thứ Hai rằng “Nga đã dần giết chết sáng kiến ngũ cốc, từ phần mở rộng này sang phần mở rộng khác.”

Thỏa thuận này cho phép Ukraine xuất khẩu ngũ cốc bằng đường biển, với các tàu vượt qua sự phong tỏa của Nga đối với các cảng Biển Đen của nước này và điều hướng hành trình an toàn qua tuyến đường thủy đến Eo biển Bosphorus của Thổ Nhĩ Kỳ để tiếp cận thị trường toàn cầu.

Các tàu đã được các quan chức Nga, Ukraine và Thổ Nhĩ Kỳ kiểm tra trước khi đến Ukraine để đảm bảo vũ khí không bị buôn lậu vào Ukraine.

Nó được chứng minh là rất quan trọng để ổn định giá lương thực toàn cầu và mang lại sự cứu trợ cho các nước đang phát triển phụ thuộc vào xuất khẩu của Ukraine. Tác động của cuộc chiến đối với thị trường lương thực toàn cầu là ngay lập tức và vô cùng đau đớn, đặc biệt vì Ukraine là nhà cung cấp ngũ cốc chính cho Chương trình Lương thực Thế giới (WFP).

Thế Dũng