EU, Trung Quốc ký kết thỏa thuận đầu tư

Các quan chức hàng đầu của Liên minh châu Âu và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã ký kết một thỏa thuận đầu tư kinh doanh hôm thứ Tư, điều có thể mở ra cơ hội lớn cho các công ty châu Âu nhưng có khả năng khiến chính quyền mới của Mỹ “khó chịu”.

Giữa những lo ngại về tình hình nhân quyền ở Trung Quốc, EU cho biết các cuộc đàm phán kéo dài 7 năm đã được hoàn tất “về nguyên tắc” trong một hội nghị trực tuyến có sự tham gia của chủ tịch Tập Cận Bình, chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen và chủ tịch Hội đồng EU Charles Michel.

Cuộc họp trực tuyến này đã khởi động quá trình phê chuẩn sẽ mất vài tháng vì văn bản của thỏa thuận vẫn cần được xem xét về mặt pháp lý và dịch thuật trước khi được Hội đồng EU thông qua. Để có hiệu lực, thỏa thuận sau đó sẽ cần được Nghị viện Châu Âu phê chuẩn và vấn đề nhân quyền có thể là một điểm gây tranh cãi.

Theo EU, thỏa thuận này được thúc đẩy sau khi Trung Quốc cam kết theo đuổi việc phê chuẩn các quy tắc của Tổ chức Lao động Quốc tế về lao động cưỡng bức. Hôm thứ Ba, EU bày tỏ lo ngại về “những hạn chế đối với quyền tự do ngôn luận, tiếp cận thông tin, đe dọa và giám sát các nhà báo, cũng như việc giam giữ, xét xử và kết án những người bảo vệ nhân quyền, luật sư và trí thức ở Trung Quốc.”

EU hy vọng thỏa thuận, được gọi là CAI, sẽ giúp điều chỉnh sự mất cân bằng trong tiếp cận thị trường và tạo ra cơ hội đầu tư mới cho các công ty châu Âu tại Trung Quốc bằng cách đảm bảo họ có thể cạnh tranh bình đẳng khi hoạt động trong nước. Các công ty EU phải đối mặt với sự cạnh tranh từ các doanh nghiệp nhà nước của Trung Quốc có thể nhận được sự hỗ trợ của chính phủ và khả năng tiếp cận tài chính dễ dàng hơn.

EU cho biết: “EU có truyền thống cởi mở hơn nhiều so với Trung Quốc đối với đầu tư nước ngoài. Điều này đúng đối với đầu tư nước ngoài nói chung. Trung Quốc hiện cam kết mở cửa với EU trong một số lĩnh vực chính”.

Theo số liệu của EU, Trung Quốc hiện là đối tác thương mại lớn thứ hai của khối sau Mỹ, và EU là đối tác thương mại lớn nhất của Trung Quốc. Trung bình và châu Âu giao dịch trung bình trên 1 tỷ euro mỗi ngày.

Tân Hoa Xã cho biết ông Tập khẳng định Trung Quốc và EU đã “vượt lên trước thách thức” bất chấp tác động của đại dịch. Ông Tập cho biết thỏa thuận sẽ mang lại khả năng tiếp cận thị trường lớn hơn và “triển vọng hợp tác tươi sáng hơn”.

Bắc Kinh đang tập trung đến mối quan hệ kinh doanh và đầu tư với châu Âu vào thời điểm căng thẳng với Washington về tham vọng phát triển ngành của Trung Quốc và các cáo buộc gián điệp đã làm gián đoạn khả năng tiếp cận thị trường và công nghệ của Mỹ. Ông Tập không đề cập đến cuộc chiến thuế quan của Trung Quốc với Washington nhưng đã nhắc đến thương mại tự do và chủ nghĩa đa phương, một lời chỉ trích gián tiếp đối với các chính sách “Nước Mỹ trên hết” của Tổng thống Donald Trump.

Ông Tập bày tỏ hy vọng châu Âu sẽ “tuân thủ tự do thương mại” và tạo ra một môi trường không phân biệt đối xử cho các nhà đầu tư Trung Quốc. Tân Hoa Xã nhấn mạnh rằng ông Tập đặc biệt lưu ý Trung Quốc và châu Âu “ủng hộ chủ nghĩa đa phương.”

EU cho biết thỏa thuận này, bao gồm các điều khoản giải quyết tranh chấp, sẽ tăng tính minh bạch của các khoản trợ cấp của nhà nước Trung Quốc và biến phát triển bền vững trở thành yếu tố quan trọng trong mối quan hệ giữa EU và Trung Quốc.

Thỏa thuận cũng bao gồm các quy tắc rõ ràng chống lại việc ép buộc chuyển giao công nghệ mà trong đó một chính phủ yêu cầu các nhà đầu tư nước ngoài chia sẻ công nghệ của họ để đổi lấy quyền tiếp cận thị trường.

Kim Phương