Dòng chảy thương mại toàn cầu vẫn sôi động bất chấp sự cố kênh Suez
Dẫu tàu Ever Given mắc cạn một tuần qua, dòng chảy thương mại toàn cầu vẫn diễn ra vô cùng sôi động phần nào cho thấy nền kinh tế thế giới đang dần hồi sinh từ đại dịch.
Thống kê của Viện Quản lý Nguồn cung (ISM) cho thấy công suất sản xuất của các nhà máy và doanh số bán hàng tại Mỹ trong tháng 3/2021 đã có sự bật tăng trở lại; tương tự Chỉ số sản xuất (PMI) của nước này cũng đạt 64,7 điểm, tăng mạnh so với tháng 2 (60,8 điểm). Chỉ số PMI trên 50 điểm phần nào cho thấy hoạt động sản xuất đang trên đà phục hồi và tăng trưởng mạnh mẽ; tồn kho tại các nhà máy ở Mỹ cũng đang ở mức thấp nhất từ trước đến nay. Tuy nhiên nền kinh tế lớn nhất thế giới vẫn đang phải đối mặt với 2 khó khăn lớn: thiếu nhân công và gián đoạn chuỗi cung ứng.
Tại Eurozone, các nhà máy đạt tốc độ tăng trưởng sản xuất cao nhất trong hơn 20 năm trở lại đây. Theo thống kê của IHS Markit, PMI khu vực này từ mức 57 điểm trong tháng 2 đã tăng lên 62 điểm trong tháng 3.
Trong khi đó Trung Quốc – công xưởng sản xuất lớn nhất thế giới lại gặp khó khăn trong việc bắt kịp đà tăng của nhu cầu tiêu dùng toàn cầu do sự gián đoạn chuỗi cung ứng. Ông Timothy Fiore – Chuyên gia phụ trách theo dõi cuộc khảo sát của ISM cho biết ngành công nghiệp Trung Quốc đang phục hồi theo hình chữ V, một phần do các công ty và nhà cung cấp của họ phản ứng quá chậm trước những biến động của thị trường hàng hóa toàn cầu, nhất là về mặt tăng cường nhân sự.
Nhu cầu tiêu dùng trên thế giới tăng cao đến mức các chủ hàng đang cạn kiệt các container để vận chuyển hàng hóa bằng đường biển. Bất chấp sự thiếu hụt đó, WTO vẫn đưa ra dự báo lạc quan rằng trong năm nay dòng chảy hàng hóa qua biên giới sẽ tăng 8%. Trong khi đó năm 2020, thương mại toàn cầu giảm tới 5,3% do tác động của đại dịch Covid – 19 lên hoạt động sản xuất và vận chuyển.
Giờ đây, kênh đào Suez tắc nghẽn lại càng kéo dài quá trình vận chuyển hàng hóa từ châu Á sang châu Âu và Mỹ, ảnh hưởng tiêu cực đến nguồn cung của các nhà sản xuất và bán lẻ. Tuy nhiên theo ước tính của WTO, việc kênh Suez bị tắc chỉ trì hoãn khoảng 0,38% dòng chảy thương mại toàn cầu. Theo kinh tế trưởng của WTO – ông Robert Koopman, mỗi ngày đều có hàng loạt sự cố ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng ở mỗi quốc gia và trên toàn cầu, từ những đợt lạnh bất thường ở Texas cho đến các trận lũ lụt, hỏa hoạn….”Sự cố tàu Ever Given rồi cũng sẽ lắng xuống. Mặc dù đến đích chậm song hàng hóa vẫn được luân chuyển, kinh tế toàn cầu sẽ ít bị ảnh hưởng. Nhìn chung sự cố trên kênh Suez chỉ đẩy chi phí vận chuyển của các công ty tăng lên” – ông Robert Koopman nhận xét.
Theo báo cáo của IHS Markit, dù sản lượng toàn cầu ở mức khá thấp song giá cả nguồn cung vẫn tăng mạnh, nhất là tại Mỹ. Trong đó Đài Loan, Hàn Quốc và Việt Nam là 3 quốc gia được hưởng lợi lớn từ sự gia tăng nhu cầu hàng tiêu dùng của Xứ cờ hoa. Dẫu vậy nhà máy tại 3 nước này cũng phải đối mặt với khó khăn về nguồn cung nguyên liệu và chi phí tăng đột biến; cùng với đó là các nhà máy ở Thái Lan, Malaysia cũng trong tình trạng tương tự. Còn theo nhà kinh tế Phil Smith của IHS Markit, dẫu con tàu Ever Given có thoát mắc cạn thì các vấn đề khác vẫn còn. Tất cả chỉ vì sự cố tắc nghẽn kênh Suez xảy ra đúng vào thời điểm tồi tệ của chuỗi cung ứng nên vô hình chung nó lại trở thành nguyên nhân của sự sụt giảm này. Tại cảng Nam California, các tàu container cập cảng phải đợi 12 ngày ròng rã để dỡ hàng hóa. Sự chậm trễ này chắc chắn sẽ còn kéo dái, nhất là khi nhu cầu tiêu dùng của Mỹ được dự báo sẽ tiếp tục tăng từ lực đẩy là gói cứu trợ 1.900 tỷ USD của chính quyền Tổng thống Joe Biden. WTO dự
Thành Trung
