Đắk Lắk – Bơ booth mất mùa rớt giá, bà con nông dân khóc ròng…
Không như mọi năm, năm nay người trồng bơ booth trên địa bàn Thị xã Buôn Hồ (tỉnh Đắk Lắk) lâm vào cảnh thất thu bởi bơ vừa mất mùa lại vừa rớt giá thảm hại.
Với 128 ha bơ booth (trong tổng số 201 ha trồng cây ăn quả), phường Đạt Hiếu được xem là khu vực có diện tích trồng bơ booth lớn của Thị xã Buôn Hồ. Thời gian qua bơ booth đã trở thành cây “xóa đói giảm nghèo”, giúp nhiều hộ nông dân trên địa bàn vươn lên làm giàu, cải thiện chất lượng đời sống. Tuy nhiên vụ mùa năm nay, do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, thời tiết diễn biến thất thường khiến cho 80% diện tích bơ booth rơi vào cảnh mất mùa; có nhiều vườn hầu như mất trắng, bà con nông dân chỉ biết khóc ròng.
Gia đình ông Võ Văn Đại (ngụ tổ Đạt Hiếu 3, phường Đạt Hiếu, Thị xã Buôn Hồ) bắt đầu trồng thử nghiệm bơ booth xen trong vườn cà phê từ năm 2009 với tổng cộng 50 cây. Chịu khó học hỏi kinh nghiệm, lại siêng chăm bón nên vườn bơ tăng trưởng rất nhanh, cho năng suất cao, thu nhập ổn định. Dần dà ông mở rộng quy mô lên 100 cây bơ, mỗi năm cho lợi nhuận gần 300 triệu đồng, cuộc sống gia đình ông Đại theo đó cũng được cải thiện đáng kể.
Tuy nhiên khoảng 3 năm trở lại đây, vườn bơ của gia đình ông Đại liên tục mất mùa, giảm năng suất, một số cây còn không cho quả. Nếu như năm ngoái, vườn bơ còn cho thu hoạch được 1 tạ quả thì đến năm nay hầu như không thu được đồng nào. Chán nản, ông Đại quyết định chặt bỏ hơn 30 cây để trồng xen sầu riêng và mít Thái; diện tích bơ booth còn lại ông tiến hành cấy ghép giống bơ 034 (dễ chăm sóc, tỷ lệ đậu trái cao hơn bơ booth) với hy vọng sẽ cải thiện được năng suất, sản lượng cũng như hiệu quả kinh tế mang lại.
Đồng cảnh ngộ với ông Đại là gia đình anh Bùi Thanh Huỳnh (ngụ tổ dân phố 12, phường An Bình, Thị xã Buôn Hồ) với vườn bơ booth lên đến 350 cây. Với mong muốn đưa ra thị trường các sản phẩm bơ sạch, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, ngay từ khi xuống giống, anh Huỳnh đã trồng theo hướng hữu cơ, chủ yếu bón phân chuồng và sử dụng chế phẩm sinh học, hữu cơ để bảo vệ và chăm sóc cây.
Vụ mùa năm trước gia đình anh thu bói được 8 tấn bơ. Năm nay bước vào vụ thu chính, gia đình kỳ vọng vườn bơ sẽ đạt năng suất cao song quả chỉ đậu lác đác trên cây. Ước tính cả vườn bơ của anh Huỳnh chỉ thu hoạch được 4 tấn, trong đó anh đã thu hoạch và bán cho thương lái được 1 tấn, với giá 7.000 – 8.000 đồng/kg đối với trái to, đẹp và 2.000 – 3.000 đồng/kg trái nhỏ. “Mặc dù bơ mất mùa nặng, giá cả giảm đến 60% so với năm trước nhưng gia đình tôi vẫn cố gắng giữ trái trên cây chờ tăng giá mới cắt bán. Trung bình mỗi vụ tôi đầu tư khoảng 70 triệu đồng cho vườn cây, tuy nhiên với giá cả hiện tại thì gia đình tôi phải bù lỗ khoảng 40 triệu đồng” – anh Huỳnh tâm sự.
Toàn tỉnh Đắk Lắk hiện có hơn 2.400 ha bơ các loại, trồng thuần và xen canh; riêng bơ booth thì phần lớn được trồng xen trong vườn tiêu, cà phê, sầu riêng…., mang lại thu nhập cao cho nhiều hộ dân. Ông Trương Đình Ry – Chủ tịch Hội Nông dân Thị xã Buôn Hồ cho biết trên địa bàn Thị xã có khoảng 400 ha booth trồng xen trong vườn cà phê, tiêu, cây ăn trái… Những năm gần đây bơ booth liên tục rơi vào cảnh mất mùa, rớt giá khiến đời sống của bà con nông dân hết sức bấp bênh; nhiều người hoang man không biết có nên tiếp tục phát triển loại cây này hay không. Đặc biệt vụ mùa năm 2020 này, số hộ trồng bơ thất thu tăng đáng kể so với mọi năm.
Bơ booth mất mùa, rớt giá nên thương lái thu mua cũng ít hơn mọi năm. Giá bơ xuống thấp nên nhiều hộ dân chọn cách giữ quả trên cây, chờ giá lên mới cắt bán nhờ bơ booth có ưu điểm là dù đã đến thời kỳ thu hoạch song người dân vẫn có thể giữ được quả trên cây cả tháng mới cắt mà không bị hư hại gì. Tuy nhiên nếu giữ bơ trên cây quá lâu, quả sẽ bị nấm, thối và rụng dần.
Linh Lan
