Chỉ chiếm 0,089% về số lượng nhưng VPE500 chiếm tới 13% tổng tài sản của khối doanh nghiệp tư nhân
Danh sách 500 Doanh nghiệp tư nhân lớn nhất Việt Nam (VPE500) vừa được Trung tâm Thông tin và Dự báo Kinh tế (NCIF), Bộ Kế hoạch và Đầu tư công bố. Các doanh nghiệp góp mặt trong VPE500 sẽ được xét duyệt dựa trên ba tiêu chí: quy mô lao động, tổng tài sản và doanh thu thuần. Chỉ số sử dụng cho xếp hạng là trung bình cộng của thứ hạng theo ba tiêu chí này.
Cùng với tiến trình mở cửa và hội nhập của đất nước, khu vực kinh tế tư nhân cũng ngày càng khẳng định vị thế quan trọng trong nền kinh tế. Báo cáo cho thấy trong tổng số 668.500 doanh nghiệp cả nước trong năm 2019 thì có đến 647.600 doanh nghiệp là doanh nghiệp tư nhân, chiếm 96,88%. Khối doanh nghiệp này đóng góp 15,12 triệu tỷ đồng (57%) tổng doanh thu thuần; thu hút 9,075 triệu lao động, chiếm 59,9% tổng lao động trong khu vực doanh nghiệp ở Việt Nam.
Trong đại dịch Covid-19, vai trò và vị thế của khu vực kinh tế tư nhân tiếp tục được khẳng định, tạo nền tảng quan trọng và là “lực kéo” của nền kinh tế. Đặc biệt Chiến lược phát triển kinh tế – xã hội 10 năm (2021 – 2030) của nước ta cũng đã nêu rõ quan điểm “phát triển nhanh, hài hòa các khu vực kinh tế và các loại hình doanh nghiệp; phát triển kinh tế tư nhân thực sự là một động lực quan trọng của nền kinh tế”.
VPE500 được bình chọn dựa trên 3 tiêu chí, bao gồm: quy mô lao động, tổng tài sản và doanh thu thuần. Chỉ số sử dụng cho xếp hạng là trung bình cộng của thứ hạng trên 3 tiêu chí trên. Do số liệu của năm 2020 (điều tra năm 2021) là thời điểm doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19 ở các mức độ và địa bàn khác nhau sẽ làm méo bức tranh ổn định của doanh nghiệp trong một thời gian dài trước đó nên nhóm nghiên cứu đã sử dụng số liệu điều tra doanh nghiệp năm 2019 của Tổng cục Thống kê (điều tra năm 2020) để lập danh mục VPE500.
Có thể thấy nhóm VPE500 đóng góp quan trọng vào khu vực kinh tế tư nhân cũng như tăng trưởng kinh tế của Việt Nam bởi dù chỉ chiếm 0,089% về số doanh nghiệp nhưng nhóm VPE500 chiếm tới 13% tổng tài sản của khối doanh nghiệp tư nhân, đồng thời đã tạo việc làm cho khoảng 10,4% lao động. Nói cách khác nhóm VPE500 hoạt động hoàn toàn vượt trội so với doanh nghiệp tư nhân trong nước xét trên các khía cạnh: quy mô hoạt động; kết quả kinh doanh bình quân; tham gia vào hoạt động xuất nhập khẩu; liên kết doanh nghiệp. Trung bình giai đoạn 2016-2019, quy mô lao động của một doanh nghiệp thuộc VPE500 cao gấp hơn 83 lần so với doanh nghiệp tư nhân trong nước nói chung, tương tự tổng tài sản bình quân cũng cao gấp hơn 132 lần, doanh thu thuần cao gấp khoảng 123 lần. Tỷ lệ doanh nghiệp có xuất khẩu lên tới 58% so với 7,73% của các doanh nghiệp tư nhân còn lại.
Một đặc điểm dễ nhận là VPE500 tập trung chủ yếu ở hai “đầu tàu” kinh tế của cả nước là Tp.HCM, Hà Nội (chiếm gần 50%) và một số địa phương phát triển công nghiệp năng động như Bình Dương, Đồng Nai, Hưng Yên, Ninh Bình. Về lĩnh vực hoạt động, VPE500 phân bố ở 18/21 ngành kinh tế cấp 1; trong đó tập trung nhiều nhất ở ngành công nghiệp chế biến chế tạo, thương mại (bán buôn – bán lẻ) và xây dựng.
Trong nhóm VPE500, 3 doanh nghiệp đứng đầu đều hoạt động trong lĩnh vực thương mại. Dẫn đầu nhóm là Công ty CP Thế giới Di động với số điểm trung bình 3 điểm. Doanh nghiệp này xếp thứ nhất trên cả nước về chỉ tiêu doanh thu, xếp thứ 2 về chỉ tiêu lao động và xếp thứ 7 về tài sản.
Vị trí thứ hai thuộc về Công ty CP Dịch vụ – Thương mại Tổng hợp Vincommerce với số điểm trung bình 7 điểm. Doanh nghiệp này xếp thứ nhất trên cả nước về chỉ tiêu lao động, xếp thứ 6 về chỉ tiêu tài sản và xếp thứ 10 về doanh thu.
Vị trí thứ ba thuộc về Công ty CP Ô tô Trường Hải với 13 điểm. Doanh nghiệp này xếp thứ 4 trên cả nước về chỉ tiêu doanh thu, xếp thứ 4 về chỉ tiêu tài sản và xếp thứ 26 về chỉ tiêu lao động
Lĩnh vực khách sạn, nhà hàng có đại diện duy nhất là Công ty CP Vinapearl nằm trong Top 10 của VPE500 với 20 điểm, giữ vị trí thứ 5. Tương tự lĩnh vực xây dựng có đại diện duy nhất là Công ty CP Xây dựng và Kinh doanh Địa ốc Hoà Bình nằm trong Top 10 với 22 điểm.
Cùng với lĩnh vực thương mại, lĩnh vực công nghiệp chế biến chế tạo cũng chiếm 50% top 10 của danh sách VPE500. Cụ thể Công ty CP Sữa Việt Nam ở vị trí thứ 4, Công ty CP Thép Hoà Phát giữ vị trí thứ 7, Công ty TNHH Nước giải khát Suntory Pepsico Việt Nam ở vị trí thứ 8, Công ty CP Đầu tư Thái Bình giữ vị trí thứ 9 và Công ty CP Thép Hòa Phát Dung Quất ở vị trí thứ 10.
Nhật Hoàng
