Cảnh giác với chiêu chiếm đoạt tiền thông qua tuyển dụng bán hàng đa cấp

Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng (Cục CT&BVNTD) – Bộ Công Thương khuyến cáo thời gian gần đây xuất hiện một số doanh nghiệp kinh doanh theo phương thức đa cấp thực hiện tuyển dụng nhân viên có nhiều biểu hiện trái pháp luật. Trước tình hình này, Cục CT&BVNTD đưa ra một số khuyến cáo đối với người dân để tránh sập bẫy lừa đảo, hạn chế những thiệt hại không đáng có.

Cụ thể Cục CT&BVNTD cho biết các doanh nghiệp này thường xuyên đăng tải thông tin tuyển nhân sự trên các website việc làm, trên Zalo, Facebook… với các tiêu chí chung chung, dễ đáp ứng, mức lương hấp dẫn, thời gian làm việc linh động; hướng tới các đổi tượng là sinh viên tìm việc làm thêm, người không có việc làm….

Khi nộp hồ sơ xin việc, các ứng viên sẽ được hẹn phỏng vấn, thực chất là tạo cơ hội để các nhân viên tuyển dụng của doanh nghiệp tiếp cận, lấy sự tin tưởng,vẽ vời một tương lai tươi sáng thu nhập hàng trăm triệu một tháng cùng những chuyến du lịch, đào tạo tại nước ngoài làm cho các ứng viên ham thích và muốn tham gia. Sau đó, nhân viên tuyển dụng dùng nhiều biện pháp, kể cả dụ dỗ và ép buộc người xin việc nộp các khoản tiền lớn với nhiều lý do như phí đào tạo kỹ năng bán hàng, mua tài liệu kinh doanh… hoặc bị yêu cầu mua một gói sản phẩm ban đầu để đầu tư hay gia nhập doanh nghiệp.

Sau khi nộp tiền, người được tuyển dụng có thể nhận được một khoản hoa hồng nhỏ để khuyến khích tuyển thêm người khác hoặc chính họ tiếp tục nộp thêm tiền để có vị trí kinh doanh với mức hoa hồng cao hơn. Tuy nhiên công việc thực sự của họ chỉ là tuyển được thêm người, bán hàng hóa với mức giá cao vô lý hoặc nộp thêm nhiều tiền nữa để lên cấp bậc.

Nếu không chấp nhận làm các công việc trên, người được tuyển dụng không được nhận thêm bất kỳ các khoản thu nhập nào. Điều đáng lưu ý là đối với các khoản tiền đã nộp, người được tuyển dụng thường không nhận được chứng từ giao dịch với doanh nghiệp, các biên lai hay phiếu thu nộp tiền đều không có dấu của doanh nghiệp nên việc khiếu nại lấy tiền lại sẽ rất khó khăn.

Để tránh sập bẫy lừa đảo, hạn chế những thiệt hại không đáng có, Cục CT&BVNTD khuyến nghị người dân khi tham gia phỏng vấn cần kiểm tra doanh nghiệp đang tuyển dụng đã được cấp giấy chứng nhận kinh doanh theo phương thức đa cấp hay chưa (hiện nay, chỉ có 22 doanh nghiệp bán hàng đa cấp đang hoạt động theo quy định của pháp luật, danh sách cụ thể luôn được cập nhật trên website: vcca.gov.vn).

Với các tổ chức hay doanh nghiệp khác (không có tên trong 22 doanh nghiệp nêu trên) có dấu hiệu hoạt động kinh doanh đa cấp trái phép, Cục CT&BVNTD khuyến cáo người dân không tham gia các hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp trái phép để hạn chế tối đa các rủi ro, thiệt hại về vật chất và pháp lý.

Đối với các doanh nghiệp bán hàng đa cấp đã được cấp giấy chứng nhận thì trong mọi giao dịch, người dân cũng cần ký và lưu giữ hợp đồng bằng văn bản để có cơ sở yêu cầu doanh nghiệp đảm bảo các quyền và lợi ích chính đáng của mình trong quá trình hoạt động bán hàng đa cấp, tránh tình trạng tiền mất tật mang.

Nếu các giao dịch không đảm bảo các yếu tố rõ ràng như trên, người dân cần thẳng thừng từ chối; đặc biệt cần cảnh giác trước các dấu hiệu của hành vi vi phạm pháp luật của doanh nghiệp kinh doanh đa cấp như: yêu cầu người chưa tham gia đóng một khoản tiền nhất định hay phải mua gói sản phẩm để được ký hợp đồng; hoạt động của doanh nghiệp chỉ tập trung vào việc tuyển dụng người tham gia, không chú trọng vào mua bán hàng hóa; thổi phồng về kế hoạch trả thưởng, lợi ích của việc tham gia mạng lưới…

Huy Hoàng