Cấm xe máy lưu thông không phải là giải pháp giao thông hiệu quả cho Việt Nam
Đó là nhận định của Phòng Thương mại châu Âu (EuroCham) đối với nỗ lực tìm kiếm giải pháp cải thiện tình trạng ùn tắc giao thông, ô nhiễm môi trường và giảm thiểu tai nạn giao thông tại các thành phố lớn ở Việt Nam
Bên cạnh Tp.Hà Nội đề ra lộ trình vào năm 2030 sẽ cấm lưu thông xe máy trong các quận nội thành thì tại tại các thành phố lớn khác trong cả nước như Đà Nẵng, Tp.HCM, vấn đề cấm xe máy cũng đã được bàn luận đến.
Theo phân tích của EuroCham, xe máy là phương tiện giao thông không thể thiếu đối với đời sống hàng ngày và sinh kế của triệu người dân tại Việt Nam như tại Tp.Hà Nội và Tp.HCM – nơi đường phố chật hẹp và hệ thống phương tiện giao thông không đủ để đáp ứng nhu cầu của người dân. Do đó, việc cấm xe máy có thể tạo ra những khó khăn và bất lợi cho người dân ở các thành phố lớn.
Việc cấm xe máy không phải là biện pháp mới lạ. Nó đã từng được thử nghiệm ở một số quốc gia, đơn cử như tại Jakarta (Indonesia) và đã vấp phải sự phản đối mạnh mẽ của người dân do hạ tầng và hệ thống giao thông không đủ đáp ứng. Cuối cùng, quy định cấm xe máy đã phải bãi bỏ.
Đối với Việt Nam, EuroCham cho rằng việc chỉ cấm xe máy lưu thông không phải là giải pháp giao thông hiệu quả để cải thiện tình trạng ùn tắc giao thông, ô nhiễm môi trường và giảm thiểu tai nạn giao thông tại các thành phố lớn. Nguyên nhân của các vấn đề này nằm ở việc quản lý thiếu hiệu quả phương tiện tham gia giao thông, kỹ năng lái xe kém và ý thức chưa cao về an toàn giao thông đường bộ. Bên cạnh đó, quy định cấm được đề xuất cũng có thể gây thách thức lớn cho ngành sản xuất xe máy mà trong một thập kỷ qua đã thực hiện những khoản đầu tư dài hạn vào Việt Nam nhằm phát triển thị trường trong nước và quốc tế và đóng góp đáng kể vào sự phát triển kinh tế xã hội của đất nước bên cạnh giá trị nộp thuế lớn và tạo nhiều công ăn việc làm cho lao động địa phương.
Xuất phát từ những bất cập trên, EuroCham kiến nghị chính quyền các thành phố lớn tại Việt Nam nên xem xét thêm các giải pháp hiệu quả hơn nhằm giải quyết vấn đề ùn tắc giao thông, ô nhiễm môi trường và tai nạn giao thông trong các thành phố lớn.
Dẫn ra một gợi ý tốt hơn cho giải pháp giao thông tại Việt Nam, EuroCham lấy Đài Loan làm ví dụ. EuroCham cho biết hiện vùng lãnh thổ này vẫn cho phép lưu thông xe máy; đồng thời sở hữu hệ thống giao thông công cộng và hạ tầng giao thông tiên tiến được sử dụng kết hợp hiệu quả với xe máy. Hay các thành phố phát triển tại châu Âu như Milan và Paris cũng đã thành công khi áp dụng biện pháp khu vực hạn chế giao thông.
Tổng hợp kiến nghị đưa ra, EuroCham cho rằng Việt Nam chỉ nên quản lý hoặc cấm xe máy cũ, vốn là nguyên nhân chính gây ô nhiễm không khí. Về vấn đề này, Việt Nam có thể tham khảo kinh nghiệm của Ấn Độ với chính sách chỉ cấm xe máy đã sử dụng quá 20 năm. Bên cạnh việc nâng cao ý thức chấp hành quy định an toàn giao thông cho người dân, Việt Nam cũng nên xem xét nhu cầu của người dân nhằm đề xuất quy hoạch tổng thể khả thi, giảm thiểu tối đa tác động đến đời sống, công việc của người dân, tránh hậu quả tiêu cực về kinh tế.
Minh Phượng
