Bộ Tài chính đề xuất nâng tỷ lệ điều tiết ngân sách cho Tp.HCM lên 3%, Hà Nội giảm 3%

Bộ Tài chính đang lấy ý kiến “Báo cáo công khai dự toán ngân sách nhà nước năm 2022 Chính phủ trình Quốc hội”. Điểm đáng chú ý trong Báo cáo là tỉ lệ điều tiết để lại cho ngân sách Tp.HCM trong năm sau dự kiến hơn 21%, tăng thêm 3% (gần 6.000 tỷ đồng) so với giai đoạn 2017 – 2021; trong khi đó tỉ lệ điều tiết để lại cho ngân sách Hà Nội lại giảm 3% (gần 5.000 tỷ) so với giai đoạn 2017-2021.

Trước đó hồi tháng 5, tại buổi làm việc đầu tiên với Tp.HCM trên cương vị người đứng đầu Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng cho biết sẽ ủng hộ tối đa đề án tăng tỷ lệ điều tiết ngân sách cho Tp.HCM và đề nghị với nguồn ngân sách tăng thêm, Thành phố cần tập trung cho 3 chương trình đột phá chiến lược trong nhiệm kỳ 2021 – 2025 (đổi mới quản lý; phát triển hạ tầng; phát triển nhân lực và văn hóa), trong đó cần ưu tiên cho đầu tư phát triển hạ tầng, nhất là các dự án trọng điểm.

Bộ Tài chính cho biết tổng thu năm 2022 của Tp.HCM dự kiến sẽ đạt gần 386.570 tỉ đồng, tăng khoảng 6% so với dự toán năm nay. Với mức này, Tp.HCM vẫn tiếp tục đóng góp ngân sách nhiều nhất cả nước, chiếm 25% tổng thu ngân sách các địa phương. Tổng phần địa phương được hưởng theo phân cấp là hớn 84.120 tỉ đồng, tăng gần 22% so với dự toán năm 2021; trong đó phần ngân sách Thành phố được hưởng 100% là hơn 42.583 tỉ đồng và phần được hưởng 21% là 41.535,9 tỉ đồng.

Như vậy so với năm 2021, phần tỉ lệ điều tiết mà ngân sách Tp.HCM được hưởng trong năm 2022 dự kiến tăng thêm 3%, tương ứng với gần 6.000 tỉ đồng. Tuy nhiên điểm khác biệt so với giai đoạn trước là tỉ lệ đề xuất điều tiết cho Thành phố dự kiến chỉ áp dụng cho riêng năm 2022 chứ không cho cả 5 năm tới; những năm tiếp theo tỉ lệ này sẽ được xem xét và tính toán lại.

Ngược lại với Tp.HCM, trong dự thảo của Bộ Tài chính, tỷ lệ điều tiết ngân sách để lại cho ngân sách Hà Nội năm 2022 chỉ còn 32%, giảm 3% (gần 5.000 tỷ) so với giai đoạn 2017-2021. Theo đó, tổng thu ngân sách dự toán năm sau của Thủ đô khoảng 311.650 tỷ đồng (tăng 32,3% so với dự toán năm nay) và là địa phương có mức đóng góp ngân sách lớn thứ hai, chỉ sau Tp.HCM.

Theo tính toán, năm 2022 tổng thu ngân sách Hà Nội được hưởng theo phân cấp là hơn 98.900 tỷ đồng, trong đó: ngân sách Thành phố được hưởng 100% là gần 45.800 tỷ đồng; phần được hưởng theo tỷ lệ điều tiết 32% là 53.160 tỷ đồng. Như vậy tuy bị giảm 3% song số thực tế Hà Nội được phân cấp vẫn tăng gần 2.000 tỷ đồng.

Theo Bộ Tài chính, đại dịch Covid-19 không chỉ gây thất thu cho ngân sách nhà nước trong các năm 2020, 2021 mà còn tiếp tục tạo áp lực lớn lên công tác thu, chi và cân đối ngân sách nhà nước giai đoạn 2022-2024. Trong năm 2022, cả nước đặt mục tiêu thu ngân sách khoảng 4,65 triệu tỷ đồng, tỷ lệ huy động vào ngân sách nhà nước bình quân khoảng 15,1% GDP (từ thuế, phí gần 13%).

Bộ Tài chính sẽ tiếp tục cơ cấu lại thu, tỷ trọng thu nội địa đến năm 2024 đạt gần 85% tổng thu ngân sách nhà nước. Chi ngân sách nhà nước năm 2022 dự kiến khoảng 5,8 triệu tỷ đồng; tuy nhiên Covid-19 đã và đang tạo ra những thách thức đối với đối với kế hoạch ngân sách trong trung hạn 3 năm tới. Theo đó tỷ lệ bội chi ngân sách nhà nước bình quân giai đoạn 2022-2024 khoảng 3,8% GPD; nợ công đến năm 2024 khoảng 43-44% GDP.

Như Anh