Bộ Tài chính cảnh báo các nhà đầu tư phải thật thận trọng khi mua trái phiếu

2 tỷ USD là giá trị phát hành trái phiếu của nhóm bất động sản trong 6 tháng đầu năm 2020. Với con số ấn tượng này, bất động sản đã bứt phá một khoảng cách khá xa so với các lĩnh vực khác. Điều đáng quan ngại là “bong bóng” bất động sản vẫn phình to bất chấp những cảnh báo rủi ro trái phiếu trong lĩnh vực này.

Theo thông tin về tình hình phát hành trái phiếu doanh nghiệp 6 tháng đầu năm 2020 vừa được Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội công bố, từ đầu năm đến nay ghi nhận tổng cộng 983 đợt đăng ký phát hành trái phiếu với giá trị đăng ký 226.000 tỷ đồng. Số đợt phát hành thực tế đạt 818 đợt với tổng giá trị phát hành 156.000 tỷ đồng.

Trong đó giá trị phát hành trái phiếu của nhóm doanh nghiệp bất động sản đạt 45.590 tỷ đồng, tương đương khoảng 2 tỷ USD (chiếm tỷ trọng 29,16%), bứt phá một khoảng cách khá xa so với các lĩnh vực khác như dịch vụ, xây dựng, sản xuất, chứng khoán…Tuy nhiên giá trị phát hành trái phiếu của nhóm doanh nghiệp bất động sản vẫn đứng sau nhóm tổ chức tín dụng với tổng cộng 47.340 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng 30,29%.

Từ trước đến nay, nhóm tổ chức tín dụng luôn chiếm tỷ trọng lớn trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp. Không kém cạnh, từ đầu năm đến nay các doanh nghiệp bất động sản cũng đẩy mạnh huy động vốn qua kênh trái phiếu góp phần đẩy tỷ trọng nhóm này tăng cao. Sở dĩ trái phiếu bất động sản luôn có sức hút lớn với các nhà đầu tư cá nhân cũng như tổ chức là do lãi suất cao.

Từ đầu năm đến nay, các doanh nghiệp bất động sản lớn nhất Việt Nam đã huy động khoảng 12.000 tỷ đồng thông qua kênh trái phiếu doanh nghiệp. Báo cáo của Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội cho thấy Vinhomes đang chiếm tỷ trọng cao nhất trong nhóm doanh nghiệp bất động sản huy động vốn bằng trái phiếu; trong đó thương vụ có giá trị lớn nhất trong 6 tháng đầu năm nay do Vinhomes phát hành ngày 30/5 với giá trị 3.095 tỷ đồng. Hai đợt phát hành trái phiếu khác có giá trị lớn do Công ty Phát triển Golf Thiên Đường (2.681 tỷ đồng) và Công ty Đầu tư và Phát triển Golf Bình Hải (2.745 tỷ đồng) thực hiện. Cả hai doanh nghiệp này đều trực thuộc Tập đoàn BRG. Về phía Công ty Mặt trời Hạ Long – thành viên của Sungroup cũng thực hiện đợt phát hành trái phiếu quy mô 2.000 tỷ đồng.

Nhận diện được những mối nguy tiềm ẩn khi thị trường trái phiếu doanh nghiệp ngày càng thu hút dòng tiền đầu tư, Bộ Tài chính đã nhiều lần đưa ra cảnh báo, nhắc nhở các nhà đầu tư, nhất là các nhà đầu tư cá nhân trước khi quyết định mua trái phiếu phải xem xét thật thận trọng và tính toán kỹ mọi rủi ro có thể xảy ra.

Ở góc độ quản lý nhà nước, Chính phủ cũng đã đưa ra hàng loạt biện pháp nhằm siết chặt thị trường trái phiếu doanh nghiệp; trong đó có Nghị định số 81/2020/NĐ-CP về sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 163/2018/NĐ-CP ngày 4/12/2018 quy định về phát hành trái phiếu doanh nghiệp. Nghị định này sẽ chính thức có hiệu lực kể từ 1/9/2020.

Với Nghị định số 81/2020/NĐ-CP, một loạt quy định mới về điều kiện phát hành trái phiếu đã được bổ sung và điều chỉnh kể cả so với bản dự thảo gần nhất công bố. Bên cạnh giá trị phát hành, số lần phát hành trái phiếu cũng sẽ bị siết lại sau khi Nghị định này có hiệu lực. Với đợt phát hành sau phải cách đợt phát hành trước tối thiểu 6 tháng, mỗi doanh nghiệp chỉ có thể phát hành 1-2 đợt mỗi năm. Dù doanh nghiệp có thể tách nhiều lần phát hành trong mỗi đợt, nhưng quy định mới cũng yêu cầu mỗi đợt phát hành phải hoàn thành trong thời hạn 90 ngày kể từ ngày công bố thông tin. Đồng thời trái phiếu phát hành trong một đợt phát hành phải có cùng điều kiện, điều khoản.

Mạnh Cường