Phải xác thực sinh trắc học khi giao dịch chuyển khoản trên 10 triệu đồng
Đây là thông tin được Phó Vụ trưởng Vụ Thanh toán Ngân hàng Nhà nước Lê Anh Dũng chia sẻ tại Hội thảo “Bảo vệ tài khoản ngân hàng trước nguy cơ lừa đảo trực tuyến gia tăng” do Ngân hàng Nhà nước tổ chức. Quy định này nhằm ngăn chặn tình trạng lừa đảo, chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng cũng như vô hiệu hóa nạn mua bán, cho thuê tài khoản ngân hàng đã tồn tại suốt thời gian qua.
Ông Dũng cho biết sự bùng phát mạnh mẽ của lừa đảo trực tuyến thời gian qua đã gây tác động tiêu cực đến người tiêu dùng, doanh nghiệp bán hàng lẫn các tổ chức tài chính. Các đối tượng lừa đảo thường sử dụng các công cụ kỹ thuật hoặc phi kỹ thuật “social engineering” để xâm phạm thông tin cá nhân của người dùng cho nhiều mục tiêu khác nhau nhưng thường nhắm đến mục đích lừa lấy tiền của người dùng.
Các phương thức lừa đảo phổ biến có thể kể đến: (1) đối tượng lừa đảo sẽ giả danh công an, Viện kiểm sát, tòa án gọi điện đe dọa khách hàng có liên quan đến vụ án, đường dây tội phạm và yêu cầu khách hàng chuyển tiền đến các tài khoản chỉ định để phục vụ điều tra; (2) đối tượng lừa đảo sẽ mạo danh nhân viên nhà mạng đề nghị hỗ trợ chuyển sim 3G thành 4G miễn phí hoặc thông báo khóa sim vì chưa chuẩn hóa thuê bao, nạn nhân làm theo hướng dẫn và bị chiếm đoạt quyền sử dụng số điện thoại để nhận mã OTP kết hợp với thông tin định danh đã thu thập được của khách hàng để kích hoạt lại dịch vụ ngân hàng điện tử, có quyền truy cập thực hiện các giao dịch chiếm đoạt tiền của người dùng; (3) đối tượng lừa đảo sẽ giả mạo công chức, viên chức, cơ quan nhà nước hướng dẫn người dân cài đặt các ứng dụng giả mạo (VssID, VNeID, eTax Mobile,…) để chiếm quyền điều khiển điện thoại, thu thập thông tin cá nhân, tài khoản ngân hàng và lấy cắp tiền trong tài khoản ngân hàng của người dùng…
Cũng theo ông Dũng, mặc dù trên thực tế số vụ lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng xảy ra rất nhiều nhưng số lượng nạn nhân đến trình báo với cơ quan chức năng lại rất ít ỏi. Tội phạm thường nhắm vào tâm lý muốn lấy lại tiền của nạn nhân để tiếp tục lừa, có trường hợp bị lừa 40 lần mới biết dính bẫy lừa đảo. “Tình trạng lừa đảo xảy ra trên diện rộng gây tổn hại nghiêm trọng đến quyền lợi của các khách hàng. Đây cũng là thách thức rất lớn cho cơ quan quản lý và ngân hàng, làm suy giảm niềm tin của khách hàng, tổn hại danh tiếng cho ngân hàng và ngân hàng tốn rất nhiều chi phí cho hoạt động phòng chống” – Phó Vụ trưởng Vụ Thanh toán Ngân hàng Nhà nước nhấn mạnh.
Có thể thấy trên thực tế, việc giảm thiểu cũng như xử lý các vụ lừa đảo, chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng không hề đơn giản, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ cũng như nỗ lực hành động của các bên, trong đó có vai trò của ngành ngân hàng và người dùng. Về phía Ngân hàng Nhà nước thời gian qua cũng đã tích cực phối hợp với Bộ Công an thực hiện việc kết nối cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để xác thực thông tin tín dụng khách hàng; đồng thời làm việc với Bộ Thông tin truyền thông về phương án làm sạch dữ liệu, đối khớp thông tin chủ tài khoản đăng ký dịch vụ ngân hàng trực tuyến với thông tin chủ thuê bao di động theo số điện thoại di động.
Một điểm đáng chú ý là có đến 90% các khoản chuyển tiền liên ngân hàng là dưới 10 triệu, chỉ 10% là chuyển trên 10 triệu đồng. Chính vì vậy trong thời gian tới Ngân hàng Nhà nước sẽ sửa đổi Quyết định 630/QĐ-NHNN, cho phép tổ chức tín dụng áp dụng xác thực sinh trắc học (bằng vân tay, khuôn mặt) đối với giao dịch chuyển tiền liên ngân hàng vượt hạn mức giao dịch nhất định; hoàn thiện hành lang pháp lý về thanh toán không dùng tiền mặt. Hạn mức buộc phải xác thực sinh trắc học khi chuyển tiền liên ngân hàng có thể ở mức 10 triệu đồng. Quy định này nhằm ngăn chặn tình trạng lừa đảo, chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng cũng như vô hiệu hóa nạn mua bán, cho thuê tài khoản ngân hàng đã tồn tại suốt thời gian qua.
Ngọc Long
