Nguy cơ bế tắc năng lượng gia tăng do Nga yêu cầu thanh toán bằng đồng Rúp
Nga đã tăng cường đưa ra lời đe dọa cắt nguồn cung cấp khí đốt tự nhiên cho các nước phương Tây từ chối thanh toán bằng đồng rúp, làm dấy lên lo ngại mới về tình trạng khan hiếm và phân bổ nguồn cung năng lượng ở châu Âu.
Tuần trước, Moscow cho biết họ muốn được trả bằng đồng rúp thay vì đô la Mỹ hoặc euro, và các nhà lập pháp cấp cao của Nga cho biết nguồn cung cấp có thể bị cắt nếu khách hàng từ chối. Đức, khách hàng năng lượng lớn nhất của Nga ở châu Âu, đã mô tả kế hoạch này là “hành vi tống tiền” và vi phạm hợp đồng.
Tổng thống Vladimir Putin hôm thứ Năm đã ký sắc lệnh yêu cầu người mua khí đốt tự nhiên từ “các quốc gia không thân thiện” phải có tài khoản tại Gazprombank – ngân hàng lớn thứ ba của Nga – và thanh toán các hợp đồng bằng đồng rúp. Yêu cầu này có hiệu lực vào thứ Sáu.
Putin nói trên truyền hình: “Nếu những khoản thanh toán này không được thực hiện, chúng tôi sẽ coi đây là việc không thực hiện hành động từ phía người mua và điều đó sẽ dẫn đến hậu quả. Không ai cho chúng tôi bất cứ thứ gì miễn phí và chúng tôi không muốn làm từ thiện”.
Putin đã giao cho ngân hàng trung ương Nga và tập đoàn khí đốt nhà nước Gazprom cho đến thứ Năm để đưa ra các đề xuất chi tiết để chuyển tiền tệ thanh toán khí đốt sang đồng rúp.
Theo quy định, Gazprombank sẽ thay mặt người mua khí đốt phương Tây mở tài khoản, thay mặt họ mua đồng rúp và sau đó chuyển tiền mặt vào tài khoản của Gazprom.
Các nền kinh tế hàng đầu của châu Âu bác bỏ bất kỳ thay đổi nào đối với các điều khoản của các thỏa thuận cung cấp hiện tại và cho biết họ đã chuẩn bị cho mọi tình huống bao gồm sự gián đoạn dòng khí tự nhiên.
Bộ trưởng Tài chính Pháp Bruno Le Maire cho biết trong cuộc họp báo chung với người đồng cấp Đức Robert Habeck: “Các hợp đồng phải được thanh toán bằng euro và sẽ được thanh toán bằng euro”.
Thủ tướng Đức Olaf Scholz cũng cho biết Berlin sẽ chỉ thanh toán khí đốt của Nga bằng đồng euro. Ông nói: “Chúng tôi đã xem xét các hợp đồng giao nhận khí đốt và các hoạt động giao hàng khác. [Hợp đồng nêu rõ] rằng các khoản thanh toán sẽ được thực hiện bằng đồng euro, đôi khi bằng đô la Mỹ, nhưng chủ yếu bằng đồng euro. Và tôi đã nói rõ trong cuộc trò chuyện với Tổng thống Nga rằng điều đó vẫn được tiếp tục”.
Người phát ngôn của Thủ tướng Anh Boris Johnson cho biết Anh sẽ không chấp nhận yêu cầu của Putin. Bộ trưởng Năng lượng Kwasi Kwarteng đã nói rõ rằng “đây không phải là điều mà Anh sẽ xem xét”.
Chính phủ Đức hôm thứ Tư đã kích hoạt một kế hoạch ba giai đoạn để quản lý dự trữ khí đốt trong một cuộc khủng hoảng, đưa ra “cảnh báo sớm” về tình trạng thiếu hụt có thể xảy ra. Kế hoạch chống khủng hoảng khí đốt có thể dẫn đến việc phân chia khẩu phần nếu nguồn cung bị gián đoạn đáng kể, với các khách hàng công nghiệp lớn được ưu tiên hàng đầu để bảo vệ các hộ gia đình, bệnh viện và các dịch vụ thiết yếu khác.
Habeck nói rằng Đức đã có đủ khí đốt vào lúc này, nhưng ông kêu gọi tất cả người tiêu dùng giảm lượng sử dụng càng nhiều càng tốt với hiệu quả tức thì, một lời kêu gọi được các chính phủ khác ở châu Âu lặp lại.
Long An
