Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte coi nhẹ phán quyết Biển Đông của Tòa Trọng tài

Ngày 6/5, Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte cho biết chiến thắng pháp lý lịch sử của Philippines trước Trung Quốc trên Biển Đông chỉ là “giấy” vứt vào thùng rác.

Phát biểu trên truyền hình về vấn đề đối phó với COVID-19, ông nói: “Trên thực tế, tờ giấy đó giữa các quốc gia chỉ là giấy. Nó không là gì cả… Tôi sẽ ném nó vào sọt rác”.

 Những bình luận mới nhất của ông dường như nhằm xoa dịu Trung Quốc, quốc gia hiện đang cung cấp phần lớn nhu cầu vắc xin COVID-19 của Philippines.

Tuy nhiên, giọng điệu hòa giải của tổng thống được đưa ra chỉ vài giờ sau khi một lực lượng đặc nhiệm do hải quân Philippines dẫn đầu đã bất chấp lệnh cấm đánh bắt cá hàng năm do Trung Quốc áp đặt ở Biển Đông. Họ đã xua đuổi các tàu dân quân Trung Quốc gần một bãi cạn chỉ cách bờ biển Palawan, tỉnh cực tây của Philippines 240 km.

Ngày 12 tháng 7 năm 2016, Tòa Trọng tài Thường trực ở La Hay đã ra phán quyết vô hiệu hóa các tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc đối với gần như toàn bộ Biển Đông, và cho rằng Trung Quốc đã vi phạm Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật Biển.

Vụ kiện được chính phủ của Tổng thống khi đó là Benigno Aquino đệ trình vào năm 2013, nhưng phán quyết được đưa ra chỉ hai tuần sau khi ông Duterte nhậm chức. Ông Duterte đã gạt nó sang một bên, khi ông tìm kiếm sự hậu thuẫn của Trung Quốc cho chương trình cơ sở hạ tầng đầy tham vọng và cuộc chiến chống ma túy đẫm máu. Nhưng ông hứa sẽ đưa vấn đề đó với với Bắc Kinh “vào thời gian thích hợp”.

Ông Duterte, trong những tuần gần đây, đã cố gắng xoa dịu Trung Quốc, ngay cả khi Bộ Ngoại giao của ông đưa ra một loạt các phản đối ngoại giao kể từ khi có thông tin được đưa ra vào tháng trước rằng hơn 200 tàu dân quân Trung Quốc đã “tràn ngập” Đá Ba Đầu cách bờ Tây Philippines khoảng 320 km.

Ông Duterte vào tối thứ Hai nói rằng Trung Quốc “vẫn là một nhà hảo tâm”. Ông nói: “Chỉ vì chúng ta có xung đột với Trung Quốc không có nghĩa là chúng ta phải thô lỗ và thiếu tôn trọng”.

Những ngày trước đó, ông Duterte đã gọi Trung Quốc là “một người bạn tốt”. Ông nói: “Chúng tôi nợ họ một món nợ lớn về lòng biết ơn, vì vắc xin (họ đã tặng cho chúng tôi). Philippines đã tiêm vắc xin cho gần ba triệu dân số của mình, chủ yếu bằng vắc xin của hãng dược phẩm Trung Quốc, Sinovac. Ông Duterte cũng đã tìm cách rút lại các bài phát biểu mà ông đã thực hiện liên quan đến Biển Đông khi vận động tranh cử tổng thống. Ông nói: “Tôi chưa bao giờ trong chiến dịch tranh cử của mình đã hứa với người dân rằng tôi sẽ chiếm lại Biển Tây Philippines?

Tôi chưa từng hứa rằng tôi sẽ gây áp lực với Trung Quốc. Tôi không bao giờ đề cập đến Trung Quốc và Philippines trong chiến dịch tranh cử của mình vì đó là một vấn đề rất nghiêm trọng”.

Hùng Dũng