Dự kiến Nghị định “Sản xuất tại Việt Nam” sẽ được Chính phủ ban hành vào tháng 9/2021
Thực hiện nhiệm vụ được Thủ tướng Chính phủ giao, Bộ Công Thương đang gấp rút hoàn thiện hồ sơ đề nghị xây dựng Nghị định Quy định về hàng hóa sản xuất tại Việt Nam (Nghị định “Sản xuất tại Việt Nam”). Theo kế hoạch, trong tháng 1/2021, Bộ Công Thương sẽ trình Chính phủ ban hành Nghị quyết thông qua đề nghị xây dựng Nghị định và nếu không có gì thay đổi, đến tháng 9/2021 Nghị định sẽ được Chính phủ ban hành.

Những năm gần đây, tại Việt Nam liên tục xuất hiện tình trạng lạm dụng xuất xứ “Made in Việt Nam” để hưởng lợi miễn phí hoặc lẩn tránh các biện pháp phòng vệ thương mại. Trong khi đó qua rà soát, Bộ Công Thương nhận thấy chưa có văn bản quy phạm pháp luật quy định các tiêu chí và điều kiện cụ thể để doanh nghiệp xác định và thể hiện trên hàng hóa, bao bì hàng hóa là “Sản phẩm của Việt Nam” hay “Sản xuất tại Việt Nam” cho hàng hóa lưu thông tại thị trường trong nước. Trong bối cảnh đó, nhằm tránh những ảnh hưởng xấu đến thương hiệu hàng hoá Việt Nam cũng như tác động không tốt đến xuất khẩu, Bộ Công Thương đã có Tờ trình số 5159/TTr-BCT ngày 29/6/2018 kiến nghị Thủ tướng Chính phủ cho phép Bộ Công Thương chủ trì xây dựng Dự thảo Nghị định “Sản xuất tại Việt Nam”. Nghị định này sẽ quy định cụ thể các tiêu chí giúp doanh nghiệp cũng như các cơ quan chức năng có thể làm căn cứ xác định và phương thức thể hiện một hàng hoá nào đó là “Sản phẩm của Việt Nam” hoặc “Sản xuất tại Việt Nam” khi lưu thông trên thị trường nội địa. Ngoài ra dự thảo Nghị định cũng sẽ quy định phương thức thể hiện nguồn gốc hàng hóa trong trường hợp cá nhân, tổ chức không chắc chắn về xuất xứ Việt Nam.
Ngày 21/5/2019, Văn phòng Chính phủ có văn bản số 4324/VPCP-KTTH thông báo ý kiến của Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng về việc giao Bộ Công Thương căn cứ chức năng, nhiệm vụ để xây dựng văn bản “Sản xuất tại Việt Nam” theo thẩm quyền và các quy định của pháp luật có liên quan. Thực hiện chỉ đạo của Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng, Bộ Công Thương đã xây dựng Dự thảo lần 1 Thông tư “Sản xuất tại Việt Nam”, đăng tải trên Trang thông tin điện tử của Bộ Công Thương vào ngày 1/8/2019, sau đó tổ chức các hội nghị, hội thảo để xin ý kiến rộng rãi của các cơ quan, Bộ ngành, các tổ chức và cộng đồng doanh nghiệp.
Trong quá trình tổng hợp các ý kiến đóng góp, nhận thấy việc ban hành văn bản “Sản xuất tại Việt Nam” ở cấp Thông tư sẽ phát sinh nhiều bất cập, Bộ Công Thương đã chủ động có công văn số 2461/BCT-XNK ngày 7/4/2020 xin lại ý kiến Bộ Tư pháp và Bộ Khoa học và Công nghệ đối với việc xây dựng văn bản “Sản xuất tại Việt Nam” ở cấp Nghị định. Tại Công văn số 1458/BTP-PLDSKT ngày 22/4/2020 của Bộ Tư pháp và Công văn số 1254/BKHCN-TĐC ngày 5/5/2020 của Bộ Khoa học và Công nghệ, hai Bộ đã có ý kiến nhất trí đối với đề xuất này của Bộ Công Thương.
Đến ngày 1/6/2020, Văn phòng Chính phủ có văn bản số 4342/VPCP-KTTH thông báo ý kiến của Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng về việc giao Bộ Công Thương lập đề nghị xây dựng Nghị định để trình Chính phủ thông qua, trên cơ sở đó xây dựng dự thảo Nghị định theo đúng quy định của Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Ngày 24/9/2020, Dự thảo lần 1 của đề nghị xây dựng Nghị định “Sản xuất tại Việt Nam” đã được Bộ Công Thương đăng tải lên trang thông tin pháp luật và Cổng thông tin điện tử của Bộ Công Thương để lấy ý kiến theo quy định. Chỉ 1 tuần sau, Bộ cũng có công văn số 7311/BCT-XNK ban hành gày 30/9/2020 gửi các cơ quan ngoài Bộ (Bộ Tư pháp và Bộ Khoa học và Công nghệ) và các đơn vị trong Bộ (Vụ Pháp chế, Vụ Thị trường trong nước và Tổng cục Quản lý thị trường) đề nghị tham gia ý kiến đối với Dự thảo lần 1 của hồ sơ đề nghị xây dựng Nghị định. Đồng thời, gửi Cổng thông tin điện tử Chính phủ để đăng tải và lấy ý kiến rộng rãi của các cơ quan, tổ chức, cá nhân quan tâm.
Sau khi có ý kiến của các đơn vị, hiện Bộ Công Thương đang hoàn thiện hồ sơ đề nghị xây dựng Nghị định “Sản xuất tại Việt Nam” để trình Chính phủ trong tháng 1/2021. Sau khi được Chính phủ thông qua, trong khoảng thời gian từ tháng 1 đến tháng 4/2021, Bộ Công Thương sẽ tổ chức soạn thảo và lấy ý kiến các bộ, cơ quan, đơn vị, tổ chức cũng như cá nhân liên quan. Từ tháng 5 đến tháng 6/2021, Bộ Công Thương tập trung hoàn thiện dự thảo Nghị định và sau khi được Bộ Tư pháp thẩm định sẽ trình Chính phủ ban hành vào tháng 9/2021.
Quang Anh