Tại sao đảng Dân chủ là chú lừa và đảng Cộng hòa là con voi

Mỗi chu kỳ bầu cử, hình ảnh minh họa về lừa và voi xuất hiện trong các phim hoạt hình chính trị, các biển hiệu chiến dịch tranh cử, meme trên Internet và một số hàng thời trang. Con lừa – đại diện cho Đảng Dân chủ; con vói – đại diện cho Đảng Cộng hòa – là biểu tượng trong văn hóa của Hoa Kỳ, như Ông già Noel hoặc Chú Sam.

Tuy nhiên, hầu hết người Mỹ sẽ ngạc nhiên khi biết rằng cả hai biểu tượng chính trị (cũng như ông già Noel và chú Sam) đã được phổ biến bởi cùng một họa sĩ vẽ tranh biếm họa.

Tên ông là Thomas Nast, và trong suốt thời gian làm việc mình tại tạp chí Harper’s Weekly, từ năm 1862 đến năm 1886, ông đã trở thành họa sĩ biếm họa chính trị vĩ đại đầu tiên của nước Mỹ – và là một trong những người châm biếm gay gắt nhất nước này.

Bộ phim hoạt hình “Third Term Panic” năm 1874 được cho là đã phổ biến hình ảnh con voi như một biểu tượng cho Đảng Cộng hòa. Trong những tháng trước khi đến giữa nhiệm kỳ, tờ New York Herald, vào thời điểm đó theo quan điểm ủng hộ một số ứng cử viên Đảng Dân chủ, đã lan truyền tin đồn rằng Tổng thống Ulysses Grant, một người thuộc Đảng Cộng hòa, đang dự tính tranh cử nhiệm kỳ thứ ba vào năm 1876.

Họa sĩ Nast, một người ủng hộ đảng Cộng hòa, đã vẽ tờ New York Herald như một con lừa quấn trong da sư tử, khiến các loài động vật khác sợ hãi bằng những câu chuyện hoang đường về chế độ độc tài Grant. Trong số những con vật này, có một con voi khổng lồ, được gắn nhãn “Cuộc bỏ phiếu của Đảng Cộng hòa”, trông như thể nó sắp rơi xuống vách đá.

Họa sĩ Nast hầu như không phải là nhà hài hước đầu tiên so sánh con người với động vật. Ông thậm chí không phải là nghệ sĩ đầu tiên so sánh đảng Cộng hòa với động vật: Ít nhất một thập kỷ trước đó, các quảng cáo đã quảng bá cho đảng Cộng hòa với khẩu hiệu “See the elephant”, một từ lóng trong Cuộc nội chiến, có nghĩa là “chiến đấu dũng cảm”.

Và trong khi Nast miêu tả Đảng Dân chủ như một con lừa nhiều lần (mặc dù trong hoạt hình Third Tẻm Panic, nó thực sự mang hình dạng của một con cáo), cả hai đã được liên kết với nhau từ những ngày của chính quyền Jackson cách đây nửa thế kỷ.

Nhưng đó là cái nhìn sâu sắc của Nast khi giới thiệu nền chính trị Mỹ như một rạp xiếc lớn, lộn xộn. Giống như những người châm biếm giỏi nhất, ông chế giễu phe của mình một cách vui vẻ như khi anh ta làm với đối thủ của mình – và do đó, ông tưởng tượng lại đảng Cộng hòa như một sinh vật yếu ớt, hoảng loạn liên tục đi chệch hướng.

Chú lừa của họa sĩ Nast cũng không khá hơn; một phim hoạt hình điển hình từ năm 1879 vẽ hình một con thú cứng đầu đang lủng lẳng ở đuôi, sắp rơi xuống vực thẳm của “sự hỗn loạn tài chính”. Trên thực tế, các phim hoạt hình của ông mô tả voi và lừa chỉ cách sự hỗn loạn trong gang tấc – một đánh giá khá công bằng về sự lãnh đạo của Đảng Cộng hòa và Dân chủ trong Thời đại vàng son.

Tuy nhiên, đến năm 1890, ông dường như đã mất đi một số động lực sáng tạo mà anh ấy đã đạt được ở Harper’s, và anh ấy đã trải qua thập kỷ cuối cùng của cuộc đời mình trong cảnh nghèo khó. Tuy nhiên, hình ảnh con voi và con lừa vẫn tồn tại trong chính trường, nhờ vào sự khéo léo của Nast. Cho đến nay, con voi vẫn là biểu tượng chính thức của Đảng Cộng hòa, và mặc dù Đảng Dân chủ vẫn chưa tuyên bố biểu tượng của riêng họ, nhưng bạn sẽ không cần phải đi bộ quá vài bước tại một trong các cuộc tập hợp của họ trước khi phát hiện ra một con lừa.

Bảo Ánh