Đồng tiền kỹ thuật số mới của Trung Quốc là một luồng gió nóng

Một vài năm trước, tiền tệ của Trung Quốc dường như đang vươn lên vị trí thống trị toàn cầu một cách không thể ổn định.

Đồng nhân dân tệ đã trở thành đồng tiền quan trọng thứ năm đối với thanh toán quốc tế và vào năm 2016, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) đã đưa nó vào giỏ các loại tiền tệ chính xác định giá trị của Quyền rút vốn đặc biệt (SDR) – tài sản dự trữ toàn cầu của IMF.

Tuy nhiên, kể từ đó, tiến độ phát triển của đồng nhân dân tệ đã bị đình trệ.

Tỷ trọng thanh toán quốc tế của nó đã giảm xuống dưới 2% và tỷ trọng dự trữ ngoại hối toàn cầu được nắm giữ bằng tài sản bằng đồng nhân dân tệ dường như đã cố định ở mức khoảng 2%.

Đầu năm nay, Trung Quốc đã tung ra một loại tiền tệ kỹ thuật số của ngân hàng trung ương, khiến nước này trở thành một trong những nền kinh tế lớn đầu tiên làm như vậy.

Các thử nghiệm của cái gọi là Tiền tệ Kỹ thuật số/Thanh toán Điện tử (DCEP) đã bắt đầu ở bốn thành phố và gần đây chính phủ đã công bố kế hoạch mở rộng các thử nghiệm tới các đô thị lớn như Bắc Kinh và Thiên Tân, cũng như Hồng Kông và Ma Cao.

Nhưng bản thân DCEP sẽ không phải là yếu tố thay đổi cuộc chơi để nâng cao vai trò của đồng nhân dân tệ trong tài chính quốc tế.

Đúng như vậy, Trung Quốc đã đi trước Mỹ và các nền kinh tế tiên tiến khác về sự tinh vi về công nghệ của hệ thống thanh toán bán lẻ của họ. Do đó, có vẻ hợp lý khi đồng nhân dân tệ kỹ thuật số sẽ mang lại cho Trung Quốc lợi thế trong cuộc cạnh tranh giành vị trí thống trị thị trường tài chính toàn cầu.

Có thể là nhân tố thay đổi cuộc chơi?

Ban đầu, DCEP sẽ chỉ được sử dụng cho các khoản thanh toán ở Trung Quốc, mặc dù điều này có thể thay đổi theo thời gian. Đối với tất cả những quan điểm cường điệu về tiền kỹ thuật số mới, Hệ thống thanh toán liên ngân hàng xuyên biên giới của Trung Quốc, được giới thiệu vào năm 2015, là một đổi mới quan trọng hơn giúp sử dụng đồng nhân dân tệ cho các giao dịch quốc tế dễ dàng hơn.

Hệ thống thanh toán này cũng có thể vượt qua hệ thống SWIFT do phương Tây thống trị để thanh toán quốc tế và do đó tránh được các lệnh trừng phạt tài chính của Mỹ, một triển vọng hấp dẫn đối với nhiều chính phủ.

Nga – hay Iran và Venezuela giờ đây sẽ thấy dễ dàng hơn khi được thanh toán bằng đồng nhân dân tệ khi xuất khẩu dầu sang Trung Quốc.

Khi đồng nhân dân tệ được sử dụng rộng rãi hơn, các quốc gia nhỏ hơn và đang phát triển khác có liên kết thương mại và tài chính chặt chẽ với Trung Quốc có thể bắt đầu lập hóa đơn và thanh toán các giao dịch của họ trực tiếp bằng đồng tiền đó.

DCEP cuối cùng có thể được liên kết với hệ thống thanh toán xuyên biên giới, tiếp tục số hóa thanh toán quốc tế.

Tuy nhiên, bản thân DCEP sẽ không có gì khác biệt đối với việc các nhà đầu tư nước ngoài có coi đồng nhân dân tệ là đồng tiền dự trữ hay không.

Rốt cuộc, chính phủ Trung Quốc vẫn hạn chế dòng vốn vào và ra, và Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBOC) vẫn quản lý tỷ giá hối đoái của đồng nhân dân tệ. Cả hai chính sách có thể sẽ sớm thay đổi đáng kể.

Một đồng tiền trú ẩn an toàn?

Những người thúc đẩy nhân dân tệ sẽ chỉ ra rằng chính phủ đã nới lỏng các hạn chế đối với dòng vốn và báo hiệu ý định cuối cùng là mở tài khoản vốn hoàn toàn, và PBOC đã cam kết giảm các can thiệp tiền tệ và để các lực lượng thị trường có hướng đi.

Nhưng bất cứ khi nào sự thay đổi trong dòng vốn gây áp lực đáng kể lên đồng nhân dân tệ, chính phủ luôn chuyển sang chế độ chỉ huy và kiểm soát và thắt chặt kiểm soát vốn và quản lý tỷ giá hối đoái.

Các nhà đầu tư nước ngoài, bao gồm cả các ngân hàng trung ương, do đó sẽ vẫn hoài nghi về viễn cảnh dòng vốn không được điều chỉnh theo tỷ giá hối đoái do thị trường điều khiển.

Đồng USD vẫn thống trị

Chính quyền của Tổng thống Donald Trump đang làm tất cả những gì có thể để làm suy yếu các thể chế của Mỹ, phá hoại pháp quyền và làm xói mòn tính độc lập của Cục Dự trữ Liên bang.

Nhưng trong tài chính quốc tế, mọi thứ chỉ là tương đối. Sự thống trị kinh tế của Mỹ, thị trường vốn sâu rộng và thanh khoản cũng như khuôn khổ thể chế vẫn còn vững chắc có nghĩa là đồng USD vẫn không có đối thủ nặng ký với tư cách là đồng tiền dự trữ hàng đầu thế giới.

Đồng tiền kỹ thuật số mới của Trung Quốc và hệ thống thanh toán xuyên biên giới của nước này sẽ cùng nhau nâng cao vai trò của đồng nhân dân tệ như một loại tiền tệ thanh toán quốc tế nếu chính phủ tiếp tục cải cách thị trường tài chính của đất nước và loại bỏ các hạn chế đối với dòng vốn.

Nhưng họ sẽ khó có thể làm giảm vị thế của đồng USD như là đồng tiền dự trữ toàn cầu.

Minh Châu