Trung Quốc tìm cách giải quyết căng thẳng Biển Đông với Việt Nam
Bắc Kinh đang cẩn thận xử lý mối quan hệ với Việt Nam sau khi Mỹ đưa ra một đường lối cứng rắn hơn về tranh chấp Biển Đông và bác bỏ hầu hết các yêu sách của Trung Quốc trên tuyến đường thủy chiến lược này.
Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc La Chiếu Huy đã thảo luận về các vấn đề Biển Đông với người đồng cấp Việt Nam Lê Hoài Trung vào thứ Năm, theo Bộ Ngoại giao Trung Quốc.
Cuộc họp giữa Trung Quốc và Việt Nam diễn ra sau khi Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cho biết hôm thứ Hai rằng Mỹ chính thức phản đối các yêu sách của Trung Quốc đối với vùng biển nằm trong cái gọi là đường 9 đoạn bao gồm gần như toàn bộ Biển Đông – phù hợp với phán quyết năm 2016 bởi một tòa án quốc tế tại La Hay.
Bộ Ngoại giao Việt Nam cho biết hôm thứ Tư rằng họ hoan nghênh quan điểm của các quốc gia phù hợp với luật pháp quốc tế và cho rằng việc tôn trọng trật tự pháp lý trên biển và thực hiện [công ước của Liên Hợp Quốc] một cách đầy đủ và với thiện chí là điều rất quan trọng.
Việt Nam có cách tiếp cận quyết đoán hơn so với các quốc gia yêu sách khác trong ASEAN vì các lợi ích lớn về dầu mỏ, khí đốt, thủy sản và chủ quyền ở vùng biển giàu tài nguyên và lịch sử tranh chấp lâu dài với Trung Quốc, theo ông Eduardo Araral, Viện trưởng Viện Chính sách Nước tại Trường Chính sách công Lý Quang Diệu ở Singapore.
Araral cho biết cách để Trung Quốc quản lý mối quan hệ với Việt Nam là tiếp tục mở rộng phần thương mại trong mối quan hệ.
Các nhà quan sát cho rằng Việt Nam được khuyến khích hơn nữa khi chứng kiến Mỹ công khai ủng hộ các yêu sách vùng đặc quyền kinh tế của mình, điều này có thể có tác dụng cân bằng với Trung Quốc.
Li Mingjiang phó giáo sư tại Trường Nghiên cứu Quốc tế S. Rajaratnam thuộc Đại học Công nghệ Nanyang ở Singapore cho rằng Từ quan điểm của người Việt Nam, điều đó có lẽ tốt cho vị trí và mối quan tâm của họ nếu Washington tỏ ra quyết đoán và đối đầu với Trung Quốc hơn. Quan điểm mạnh mẽ của Mỹ có thể giúp sửa đổi các yêu sách và quan điểm của Trung Quốc tại Biển Đông.
Ông nói: Việt Nam có thâm hụt thương mại lớn với Trung Quốc. Nhưng họ không có thể khiến các ngành công nghiệp của họ phát triển trừ khi có một số nguồn cung từ Trung Quốc, [như] nguyên liệu thô cho hàng may mặc.
Việt Nam, với nguồn lực hạn chế và các nhà ngoại giao giỏi, muốn duy trì quyền tự chủ chiến lược của mình để thiết lập lợi ích quốc gia của riêng mình và theo đuổi chúng. Họ đã phải làm điều đó với ít sự kháng cự nhất từ các cường quốc có thể ngăn chặn họ. Khi họ bị chặn hoặc khi phát sinh xung đột, họ không muốn bị mắc kẹt.
Bà nói: Việt Nam luôn duy trì quan điểm cứng rắn trong việc bác bỏ các mối đe dọa sử dụng vũ lực trong các tranh chấp ở Biển Đông – điều mà Trung Quốc thường sử dụng trong các hoạt động cưỡng chế của mình. Ý chí chính trị chân chính từ cả hai phía, đặc biệt là từ bên hiếu chiến, là cần thiết cho tình hình để xuống thang. Đầu tư và quan hệ kinh tế tốt luôn được chào đón. Nhưng Bắc Kinh không thể dựa vào các khoản đầu tư để vô hiệu hóa mọi hành vi gây hấn. Trung Quốc không thể chỉ đầu tư trong khi quấy rối và vi phạm quyền chủ quyền của Việt Nam trên bờ vực leo thang.
Hoàng Na
