Phó Giám đốc điều hành khu vực USABC Vũ Tú Thành: Không nên chỉ nhắm đón “đại bàng”…

Quá trình dịch chuyển dòng vốn và chuỗi cung ứng ra ngoài Trung Quốc đang diễn ra mạnh mẽ. Các nước ASEAN nói chung – Việt Nam nói riêng trở thành đích đến của nhà đầu tư nhiều nước trên thế giới. Cơ hội đã đến, mấu chốt là chúng ta sẽ nắm bắt và tận dụng cơ hội vàng này ra sao? Đây là câu hỏi thu hút sự quan tâm của các đại biểu tham dự Diễn đàn Bất động sản công nghiệp Việt Nam lần thứ 2 – năm 2020 với chủ đề “Thời cơ vàng trong vận hội mới”.

Để tận dụng cơ hội vàng này, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã quyết định thành lập Tổ công tác đặc biệt để đón sóng chuyển dịch dòng vốn đầu tư nước ngoài đang chuyển hướng mạnh mẽ sau dịch Covid-19.

Ông Vũ Tú Thành – Phó Giám đốc điều hành khu vực Hội đồng Kinh doanh Hoa Kỳ – ASEAN (USABC) đánh giá sự ra đời của Tổ công tác đặc biệt thực sự là “cú hích mới” trong nỗ lực thu hút dòng vốn FDI của Chính phủ Việt Nam. Đây cũng đồng thời là hành động cụ thể đầu tiên của Chính phủ trong việc triển khai Nghị quyết số 50-NQ/TW của Bộ Chính trị về định hướng hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao chất lượng, hiệu quả hợp tác đầu tư nước ngoài đến năm 2030.

Tuy nhiên đứng ở góc độ một nhà đầu tư FDI, ông Thành cho rằng không phải nhà đầu tư nào tính rời khỏi Trung Quốc đều chọn Việt Nam làm điểm đến mà họ sẽ có cái nhìn tổng quan vào thị trường ASEAN, các quốc gia lân cận Trung Quốc, phân tích điểm mạnh của từng quốc gia để từ đó đưa ra quyết định phù hợp.

Trong số này thì Ấn Độ – người láng giềng của Trung Quốc thực sự là một đối thủ đáng gờm. Ngoài ra ASEAN cũng là một điểm đến tiềm năng; trong đó Việt Nam được các nhà đầu tư FDI xem như một thành viên năng động có nhiều đóng góp quan trọng cho động lực tăng trưởng chung của cả khu vực.

Phó Giám đốc điều hành khu vực USABC cũng khẳng định không một nền kinh tế đơn lẻ nào trong ASEAN có đủ năng lực để có thể thay thế Trung Quốc trong việc thu hút chuỗi cung ứng hay chuỗi phân phối toàn cầu của các tập đoàn đa quốc gia. Điều này đồng nghĩa với việc các nước phải liên kết chặt chẽ lại với nhau ở tầm khu vực.

“Tôi xin lấy Trung Quốc làm ví dụ. Có thể thấy các địa phương Trung Quốc đã phối hợp nhuần nhuyễn thế nào trong hoạt động kinh doanh mới đạt được Economies of Scale (Kinh tế quy mô), tức đạt đến một quy mô đủ lớn để giảm chi phí sản xuất, tăng khả năng cạnh tranh.

Tương tự với ASEAN cũng đòi hỏi các quốc gia trong khối phải có sự phối hợp nhịp nhàng, đồng bộ với nhau mới có thể cạnh tranh được với Trung Quốc. Tuy nhiên trên thực tế giữa các quốc gia ASEAN dù có nhiều thỏa thuận song vẫn có sự cạnh tranh khốc liệt. Chúng ta luôn đi sau Trung Quốc là vì lý do đó” – ông Thành nói.

Từ góc độ ASEAN thu hẹp trở lại vào một quốc gia cụ thể như Việt Nam, ông Thành nhìn nhận nếu giữa các địa phương của Việt Nam không được kết nối một cách nhuần nhuyễn mà chính sách theo kiểu “mỗi nơi một kiểu” dẫn đến hậu quả là các nhà đầu tư quy mô lớn sẽ không nhận được sự đồng bộ trong quy trình sản xuất kinh doanh, làm tăng chi phí vận hành và đặc biệt là gây mất niềm tin nơi các nhà đầu tư.

Thu hẹp góc nhìn hơn nữa trong trong mạng lưới khu công nghiệp, nếu không có sự liên kết tạo thuận lợi cho nhà đầu tư cũng sẽ khiến họ tốn kém chi phí, làm giảm sức hút của môi trường đầu tư.

Về đối tượng mục tiêu hướng đến, Phó Giám đốc điều hành khu vực USABC khuyến nghị không nên chỉ nhắm đón “đại bàng”. Tính ra các doanh nghiệp FDI nhỏ và vừa phù hợp với Việt Nam hơn. “Việt Nam có 374 khu công nghiệp đã thành lập và 259 khu công nghiệp chưa thành lập nhưng không phải “ông lớn” nào cũng sẽ chọn Việt Nam để hạ cánh. Chúng ta chỉ đón dăm bảy doanh nghiệp lớn là thành công lắm rồi.

Vậy những khu công nghiệp còn lại làm thế nào? Cho nên không chỉ tập trung đón các “ông lớn” mà phải nhìn xa hơn. Kết nối được với cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam không chỉ từ các ông lớn, mà phải do các doanh nghiệp nhỏ và vừa trong chuỗi cung ứng của họ vào đây thì mới “vừa tầm” với doanh nghiệp Việt.

Đấy là bài toán trong vài ba năm tới. Mục tiêu của chúng ta là “dọn tổ đón đại bàng”. Việc đón vài ba tập đoàn lớn vào, như chúng ta từng đón Intel và Samsung, sẽ tạo cú hích, kéo theo doanh nghiệp nhỏ và vừa trong chuỗi cung ứng của họ vào Việt Nam. Có như vậy các doanh nghiệp Việt mới đủ tầm để tham gia chuỗi cung ứng đấy chứ chúng ta không thể “nhảy ngay” một lúc làm được vendor cấp 1 cho các tập đoàn lớn ấy” – ông Thành lưu ý.

Kim Phương