Lần đầu tiên trong lịch sử, giá dầu thế giới giảm xuống mức âm

Theo phân tích của các chuyên gia, nguyên nhân giá dầu chạm ngưỡng âm (dưới 0 USD/thùng) là do nguồn cung thừa thãi trong khi nhu cầu tiêu thụ đã sụt giảm đáng kể do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19.

Trong ngày 20/4, giá dầu ngọt nhẹ Tây Texas của Mỹ (WTI)  trên Sàn giao dịch New York đã giảm hơn 300% xuống mức âm 37,63 USD/thùng, mức thấp nhất trong lịch sử; giảm khoảng 305% (tương đương 55,90 USD/thùng) so với phiên trước đó. Giá dầu WTI ban đầu rơi xuống tận âm 40,32 USD/thùng rồi quay đầu tăng lên âm 37,63 USD/thùng khi chốt phiên giao dịch. Đây là lần đầu tiên giá dầu thô thế giới rơi xuống mức âm (dưới 0 USD/thùng) và đây cũng là mức giá thấp nhất trên Sàn giao dịch New York từ năm 1983.

Trong phiên giao dịch ngày 20/4, giá dầu Brent trên Sàn giao dịch London cũng giảm 2,51 USD (9%) xuống 25,57 USD/thùng. Tuy nhiên khác với WTI, dầu Brent được chứa ở nhiều nơi trên thế giới nên mức giảm ít hơn.

Theo Bloomberg, nguyên nhân giá dầu lao dốc không phanh là do nguồn cung thừa thãi trong khi nhu cầu tiêu thụ lại sụt giảm đáng kể do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19. Kể từ khi dịch bệnh bùng phát ở Mỹ, nhu cầu sử dụng dầu đã giảm 30% do các hạn chế đi lại; trong khi đó các kho chứa dầu đã không còn chỗ trống, buộc một số công ty năng lượng ở Mỹ phải cân nhắc khả năng ngưng sản xuất.

Còn theo đài Al Jazeera, mức giá âm là dấu hiệu cho thấy các nhà giao dịch sẽ phải chi trả tiền để giải tỏa bớt lượng dầu, nhất là trong bối cảnh năng lực kho chứa có hạn. “Hiện tại không còn chỗ để chứa dầu thô WTI. Các nhà giao dịch có cả tháng để xử lý số dầu này và quyết định nên làm gì. Hôm nay là ngày cuối cùng họ có thể bán”, Louise Dickson – Nhà phân tích thị trường dầu tại Công ty Rystad Energy cho hay.

Có thể khẳng định một cuộc khủng hoảng chưa từng thấy trong lịch sử giá dầu đang diễn ra. Lý giải cho con số âm 37,63 USD/thùng hết sức điên rồ này, Nick Cickyham viết trên oilprice.com rằng mức âm sâu nói trên thuộc về hợp đồng kỳ hạn dầu tháng 5 và sẽ hết hạn trong tuần này. Và sự sụt giảm không phanh của giá dầu cũng phần phản ánh được quyết định của các thương nhân khi họ từ bỏ hợp đồng tháng 5 để chuyển sang tháng 6.

Cùng thời điểm kết thúc phiên giao dịch 20/4, hợp đồng kỳ hạn dầu tháng 6 vẫn giao dịch ở quanh mức 20 USD/thùng, tuy giảm so với phiên trước nhưng đây mới thực sự là con số phản ánh sát nhất giá cả thị trường – một mức giá quan trọng cần theo dõi. “Tuy nhiên, thật khó để bỏ qua những con số lịch sử nhấp nháy trên màn hình. Trên thực tế, khi hợp đồng tương lai hết hạn, nhà đầu tư sẽ phải đối chiếu với thực tế của thị trường vật chất để ra quyết định. Giá đã dầu âm là phản ứng của nhà đầu tư trước việc dầu vật chất ở Oklahoma và Texas quá nhiều” – Nick Cickyham bình luận

Hôm 12/4, thông qua hội nghị trực tuyến, các thành viên của OPEC (Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ) và nhóm đồng minh do Nga dẫn đầu (gọi chung OPEC+) đã đạt được thỏa thuận cắt giảm sản lượng lịch sử  để giải cứu thị trường dầu thế giới. Gọi là thỏa thuận lịch sử bởi có khoản cắt giảm lớn nhất và dài nhất (dự kiến 2 năm).Theo đó, các bên đã đồng ý giảm 9,7 triệu thùng dầu/ngày, bắt đầu từ tháng 5 chứ không phải tháng 4. Tuy nhiên trong mọi trường hợp, lượng dầu cắt giảm cũng không bù đắp được sự sụt giảm nhu cầu tiêu thụ và giá dầu âm cũng phần nào minh chứng thỏa thuận cắt giảm sản lượng dầu của OPEC+ đã không thể phát huy hiệu quả.

Kết quả thật tồi tệ và không ai muốn nhận dầu WTI trong tháng 5 khi khả năng dự trữ dầu đã tới hạn ở một số nơi, các thương nhân đã buộc phải đẩy hợp đồng ra với mức chiết khấu điên rồ. Sự hủy diệt đối với giá dầu WTI trong ngày hôm nay chắc chắn đến từ những nguồn tác động quy mô lớn, phần lớn những người hốt hoảng trước hợp đồng tương lai WTI tháng 5/2020 hết hạn và nỗi sợ không thể lưu trữ. “Diễn biến này có thể nhanh chóng bị lãng quên, khi các thương nhân chuyển sang theo dõi sát sao giá hợp đồng WTI tháng 6, hiện giao dịch ở quanh mức 20 USD/thùng. Nhưng ngay cả với giá 20 USD cũng không thể giúp các công ty dầu mỏ có thể tồn tại trong một khoảng thời gian dài. Hơn nữa, không có lý do để nghĩ rằng mức 20 USD/thùng đã là giá sàn” – Nick Cickyham lưu ý.

Trân Nguyễn