Xung quanh vụ đảo chính tại Sudan
Cuộc đảo chính ở Sudan đã vấp phải sự lên án mạnh mẽ của quốc tế, trong bối cảnh lo ngại ngày càng tăng về quá trình chuyển đổi dân chủ và nền kinh tế của đất nước.
Quân đội đã bắt giữ Thủ tướng dân sự Abdalla Hamdok và giải tán chính phủ chuyển tiếp của đất nước vào thứ Hai, làm dấy lên các cuộc biểu tình ở một số thành phố. Theo Reuters, 7 người đã thiệt mạng và 140 người bị thương trong các cuộc đụng độ sau đó giữa lực lượng an ninh và người biểu tình.
Các chuyên gia cho rằng cuộc đảo chính có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến đất nước và hơn thế nữa.
Căng thẳng ở Sudan đã âm ỉ kể từ sau một cuộc đảo chính cố gắng vào ngày 21 tháng 9, trong đó đất nước bị chia rẽ giữa những người ủng hộ chế độ thân quân sự và ủng hộ dân sự.
Hôm thứ Hai, Hamdok và một số quan chức chính phủ khác đã được chuyển đến một địa điểm không được tiết lộ sau khi từ chối xác nhận cuộc đảo chính mới nhất.
Truy cập viễn thông đã bị hạn chế và nhiều cửa hàng báo cáo rằng quân đội đã chặn các con đường và cầu vào thủ đô Khartoum.
Zaynab Mohamed, nhà phân tích chính trị tại Oxford Economics Africa, cho biết trong một ghi chú hôm thứ Hai rằng trong khi những hạn chế này khiến tình hình khó đánh giá, một cuộc đảo chính có chủ đích dường như đang diễn ra.
Sudan giành độc lập khỏi sự cai trị của Anh-Ai Cập vào năm 1956 và đã trải qua một loạt chính phủ nghị viện và chế độ quân sự kể từ đó.
Sau một số cuộc đảo chính và một cuộc nội chiến kéo dài, miền nam của đất nước đã bỏ phiếu cho độc lập và trở thành nhà nước riêng biệt Nam Sudan vào năm 2011. Việc đấu tranh phân định biên giới và phân bổ nguồn thu từ tài nguyên thiên nhiên vẫn tiếp tục diễn ra và IMF ước tính rằng GDP của Sudan giảm một nửa từ năm 2011 đến năm 2019 sau sự ly khai của miền nam giàu dầu mỏ.
Một Hội đồng Chủ quyền quân sự-dân sự được thành lập sau khi al-Bashir bị lật đổ vào năm 2019 trong nỗ lực hướng Sudan theo hướng dân chủ, với các cuộc bầu cử dự kiến vào năm 2023. Tuy nhiên, chính phủ chuyển tiếp này đã bị giải tán vào thứ Hai bởi lãnh đạo cuộc đảo chính, Tướng Abdel Fattah al-Burhan , người sau đó đã tuyên bố tình trạng khẩn cấp.
Mausi Segun, giám đốc châu Phi tại Tổ chức Theo dõi Nhân quyền, nhấn mạnh rằng những hy sinh của người dân Sudan để hướng tới một Sudan công bằng hơn và tôn trọng quyền hơn hiện đang bị đe dọa. Bà nói: “Các nhà chức trách quân sự nên hướng dẫn lực lượng an ninh hoàn toàn tôn trọng và bảo vệ quyền phản đối của người dân và bất kỳ thành viên nào sử dụng vũ lực quá mức sẽ bị xử lý ngay lập tức”.
Hạnh Dung
