Xây dựng Cộng đồng ASEAN hùng mạnh, ứng phó hiệu quả với đại dịch, phục hồi tổng thể và phát triển bền vững
Đây là thống nhất chung của lãnh đạo các nước tham dự Hội nghị Cấp cao trực tuyến ASEAN lần thứ 39. Theo các nhà lãnh đại, để làm được điều này, ASEAN cần tăng cường và làm sâu sắc hơn các mối quan hệ đối tác; đồng thời tích cực khuyến khích, kêu gọi sự hỗ trợ, đóng góp của các đối tác…
Tại Hội nghị, các nhà lãnh đạo ASEAN đã cũng trao đổi về các vấn đề mà quốc tế và khu vực đang quan tâm hiện nay, nổi bật là các vấn đề về Biển Đông, Myanmar…. Các nhà lãnh đạo bày tỏ quan ngại về những diễn biến phức tạp trên Biển Đông, trong đó có các hoạt động đơn phương làm gia tăng căng thẳng, suy giảm lòng tin, huỷ hoại môi trường biển; nhấn mạnh lập trường về việc giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hoà bình trên cơ sở luật pháp quốc tế, bao gồm Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật Biển (UNCLOS) 1982; tái khẳng định sự cần thiết phải tăng cường xây dựng lòng tin và tin cậy lẫn nhau, kiềm chế và không làm phức tạp tình hình, duy trì hoà bình, ổn định, an ninh, an toàn và tự do hàng hải, hàng không ở Biển Đông.
Về những diễn biến phức tạp tại Myanmar – thành viên trong gia đình ASEAN, các nhà lãnh đạo nhất trí cần tiếp tục chia sẻ, hỗ trợ Myanmar vượt qua giai đoạn khó khăn này; khẳng định đoàn kết chính là chìa khoá để ASEAN và Myanmar có thể tìm ra giải pháp hữu hiệu cho tình hình rối ren hiện nay. Lãnh đạo các nước cũng hoan nghênh nỗ lực của Đặc phái viên của Chủ tịch và mong Đặc phái viên sớm tới thăm Myanmar; đồng thời đề nghị cần triển khai kịp thời và đầy đủ Đồng thuận 5 điểm đã được Hội nghị các nhà Lãnh đạo ASEAN nhất trí.
Cũng tại Hội nghị, các nước hoan nghênh và đánh giá cao những tiến triển tích cực trong quan hệ đối ngoại của ASEAN thời gian qua, đóng góp tích cực và hiệu quả cho phát triển chung của Hiệp hội. Hướng về tương lai, các nhà lãnh đạo đều đồng thuận cần xây dựng một Cộng đồng ASEAN hùng mạnh, ứng phó hiệu quả với đại dịch, phục hồi tổng thể và phát triển bền vững. Để làm được điều này, ASEAN cần tăng cường và làm sâu sắc hơn các mối quan hệ đối tác; đồng thời tích cực khuyến khích, kêu gọi sự hỗ trợ, đóng góp của các đối tác…
Nhất trí với lãnh đạo các quốc gia ASEAN về vấn đề Biển Đông, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cũng đồng thời bày tỏ mong muốn ASEAN sẽ kiên trì lập trường nguyên tắc về Biển Đông cũng như thể hiện bản lĩnh, vai trò tự chủ trong duy trì hòa bình, an ninh và ổn định trên Biển Đông; thúc đẩy mạnh mẽ cam kết tuân thủ luật pháp quốc tế, hành xử trách nhiệm, kiềm chế, không có hành động gây căng thẳng, làm phức tạp tình hình. Thực hiện đầy đủ và hiệu quả DOC, thúc đẩy sớm hoàn thành COC với nỗ lực cao nhất của các bên, phấn đấu cùng Trung Quốc đạt Bộ quy tắc COC hiệu lực, hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế và UNCLOS 1982.
Về vấn đề Myanmar, Thủ tướng đề nghị các bên cần ứng xử trách nhiệm vì lợi ích chung của cả khu vực, thúc đẩy thực hiện Đồng thuận 5 điểm để Đặc phái viên có thể đến thăm Myanmar trong thời gian sớm nhất. Thủ tướng cũng hoan nghênh các hoạt động hỗ trợ nhân đạo của ASEAN dành cho người dân Myanmar thời gian qua; đồng thời kêu gọi các quốc gia tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động cứu trợ nhân đạo cho người dân tại quốc gia này.
Trước những diễn biến tình hình phức tạp hiện nay, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh ASEAN cần tích cực, chủ động và có trách nhiệm trong mọi vấn đề tác động đến khu vực, giúp giữ vững vai trò trung tâm của ASEAN, phát huy tinh thần độc lập trong ứng xử, trung lập trong xử lý và cân bằng trong quan hệ sẽ giúp ASEAN tránh bị động trước sức ép của cạnh tranh nước lớn. “Trên tinh thần đó, các nước lớn tham gia vào khu vực phải trên tinh thần trách nhiệm, xây dựng, tôn trọng luật pháp quốc tế, không làm ảnh hưởng đến hoà bình, ổn định ở khu vực, tôn trọng vai trò của ASEAN và tham vấn đầy đủ với ASEAN thông qua các cơ chế, diễn đàn do ASEAN thành lập và dẫn dắt” – người đứng đầu Chính phủ Việt Nam khẳng định.
Nhật Huy
