Từ tranh cãi trên mạng xã hội, tìm hiểu thêm về loại hình “tự phục vụ”, “bán phục vụ”, “phục vụ nhanh”…

Mới đây một người dùng TikTok đã đăng tải đoạn clip phàn nàn khách uống cà phê xong không dọn dẹp sạch sẽ trước khi ra về khiến khách hàng đến sau phải tự dọn. Ngay lập tức đoạn clip đã thu hút nhiều ý kiến bàn luận của cư dân mạng tạo nên hai luồng tranh cãi trái chiều xoay quanh phong cách tự phục vụ tại các cửa hàng đồ uống, thức ăn nhanh….

Theo đó nhiều người bày tỏ quan điểm khách tự dọn dẹp ly tách sạch sẽ sau khi uống nước tại quán cà phê mới là người có ý thức; số đông khác lại cho rằng chuyện dọn dẹp vốn đã được tính trong chi phí đồ uống mà khách mua của quán và lẽ dĩ nhiên việc dọn ly, khay là nhiệm vụ của nhân viên chứ không phải của khách hàng. Đến nay làn sóng tranh cãi này vẫn chưa có hồi kết. Tuy nhiên nên dọn dẹp sau khi ăn uống tại quán hay không là các loại dịch vụ khác nhau mà nhiều người thường bị nhầm lẫn.

Thực chất tại nhiều quốc trên thế giới, việc tự dọn ly, khay sau khi ăn, uống tại các cửa hàng là chuyện rất vốn phổ biến và phong cách này được gọi là “tự phục vụ” (tiếng Anh: self service hoặc counter service). Theo đó khách hàng sẽ gọi món, thanh toán rồi tự mang đồ ăn, thức uống tới bàn, tự phục vụ các vật dụng cần thiết cho bữa ăn (muỗng, nĩa, khăn giấy…). Thậm chí nhiều cửa hàng còn quy định khách phải tự dọn dẹp sau khi dùng; nhân viên cửa hàng chỉ có nhiệm vụ đứng chế biến và bán tại quầy mà thôi.

Kiểu ăn uống “tự phục vụ” thích hợp với những người ưa sự tiện lợi hoặc những người đang gấp gáp, công việc bận rộn và họ muốn có đồ ăn ngay mà không phải chờ đợi lâu. Hình thức kinh doanh ăn uống theo kiểu “tự phục vụ” thường thịnh hành tại các cửa hàng bình dân, đặc biệt là cửa hàng thức ăn nhanh bởi nó vừa giúp giảm chi phí thuê nhân lực, cơ sở vật chất cho chủ nhà hàng vừa mang đến sự thoải mái, tiện lợi cho khách hàng.

Ngoài ra để tiết kiệm thời gian cho cả khách hàng lẫn nhân viên thì một hình thức ăn uống gọi là “bán phục vụ” (semi service) cũng đã ra đời. Theo đó khách hàng gọi món, trả tiền trước tại quầy rồi nhận hóa đơn, số thứ tự (hoặc thẻ rung thông báo) và đén bàn ngồi chờ. Nhân viên sẽ mang đồ ăn, thức uống đến tận bàn cho khách.

Tương tự “bán phục vụ” còn có loại hình “phục vụ nhanh” (quick service) thường phổ biến tại các cửa hàng thức ăn nhanh hoặc quán cà phê. Với hình thức “phục vụ nhanh”, khách hàng gọi món, trả tiền trước, nhận số thứ tự tại quầy và sau đó ngồi ở bàn chờ. Khi có thông báo đến lượt mình, khách hàng sẽ mang hóa đơn và số thứ tự đến quầy nhận thức uống rồi dùng tại bàn.

Dù là “bán phục vụ” hay “phục vụ nhanh” thì nhân viên đều là người dọn dẹp sau khi khách dùng xong và rời khỏi. Khách hàng nếu thích  có thể dọn ly hoặc không, hoàn toàn không bắt buộc…

Thành Nam