Trung Quốc “nâng cấp” hệ thống bầu cử – chấm dứt giấc mơ dân chủ của Hồng Kông
Kể từ khi Anh trao trả Hồng Kông cho Trung Quốc vào năm 1997, các nhà hoạt động đối lập đã cố gắng mang lại nền dân chủ hoàn toàn cho thành phố, tin rằng Trung Quốc sẽ thực hiện đúng lời hứa một ngày nào đó cho phép phổ thông đầu phiếu bầu ra lãnh đạo thành phố.
Vào thứ Sáu, chiến dịch đó đã hứng chịu đòn giáng nặng nề. Các nghị sĩ Trung Quốc ở Bắc Kinh đã tiết lộ chi tiết về kế hoạch cải tổ cấu trúc chính trị của thành phố tự do nhất Trung Quốc mà các nhà chỉ trích cho là tước bỏ cam kết “một cá nhân, một phiếu bầu”.
Động thái của Trung Quốc diễn ra vài tháng sau khi một đạo luật an ninh quốc gia sâu rộng được áp dụng đối với trung tâm tài chính châu Á, theo đó trấn áp các nhà bất đồng chính kiến và các cuộc biểu tình bạo lực chống Trung Quốc, ủng hộ dân chủ tràn ngập thành phố.
Người đứng đầu Đảng Dân chủ, Lo Kin-hei, nói với Reuters: “Chúng tôi không thể làm gì nhiều để thay đổi hiệu quả những gì họ đang quyết định”.
Những thay đổi về cơ cấu sẽ bao gồm việc tăng số ghế lập pháp của thành phố từ 70 lên 90, với một vài số ghế trong số này hiện do một ủy ban gồm những người trung thành với Bắc Kinh quyết định. Những chiếc ghế có khả năng do phe dân chủ kiểm soát sẽ bị loại bỏ hoặc giảm bớt.
Theo Wang Chen, phó chủ tịch Ủy ban Thường vụ Đại hội đại biểu nhân dân toàn quốc Trung Quốc, một ủy ban gồm 1.200 người sẽ được mở rộng – tiếp tục “cải thiện” một hệ thống do “những người yêu nước” Trung Quốc kiểm soát. Wang nói với các phóng viên rằng các động thái sẽ liên quan đến việc soạn thảo lại các phần của Luật Cơ bản Hồng Kông, theo đó củng cố “quyền tài phán tổng thể” của Trung Quốc đối với thành phố này và khắc phục “các vấn đề sâu xa”.
Chính trong Luật Cơ bản, Bắc Kinh đã hứa phổ thông đầu phiếu là mục tiêu cuối cùng của Hồng Kông. Tuy nhiên, các động thái được đưa ra hôm thứ Sáu hiện đã cho thấy nguy cơ bùng phát trở lại của phong trào dân chủ, được thành lập sau cuộc đàn áp bạo lực của Bắc Kinh đối với những người biểu tình ủng hộ dân chủ trong và xung quanh Quảng trường Thiên An Môn vào năm 1989.
Hồng Kông được trao trả lại cho Trung Quốc vào năm 1997 theo nguyên tắc “một quốc gia, hai chế độ”, đảm bảo cách sống, quyền tự do và hệ thống luật pháp độc lập. Luật sư Martin Lee, 82 tuổi, được mệnh danh là cha đẻ của nền dân chủ của thành phố, đã viết trong một bài xã luận năm 2014 trên tờ New York Times rằng phổ thông đầu phiếu là cách duy nhất để thực hiện nguyên tắc “một quốc gia, hai chế độ” của Đặng Tiểu Bình và để “giữ cho kế hoạch chi tiết của ông không trở thành những lời thất hứa”. Các động thái được đưa ra hiện nay có thể là bước khởi đầu cuối cùng cho điều đó.
Thành Trung