Trung Quốc muốn xây dựng thị trường ô tô đã qua sử dụng

Mặc dù Trung Quốc có hơn 270 triệu phương tiện lưu thông trên đường, nhưng ước tính chỉ có khoảng 15 triệu mẫu xe cũ được bán trong năm 2019. Điều này trái ngược hẳn với những nơi như Úc, Anh và Mỹ, nơi người ta mua nhiều xe cũ hơn xe mới. Vì vậy, các nhà hoạch định chính sách, có ý định kích thích tiêu dùng trong nước, muốn thay đổi điều đó.

Trung Quốc đang đặt mục tiêu tăng gấp đôi quy mô thị trường ô tô cũ lên khoảng 2 nghìn tỷ nhân dân tệ (306 tỷ USD) vào năm 2025. Để đạt được điều đó, Bắc Kinh đã giảm thuế đối với các đại lý ô tô cũ, và vào tháng 5, giảm thuế từ 3% xuống 0,5% thấp hơn so với mức 17% thuế đối với xe mới. Điều này cũng giúp các đại lý dễ dàng mua bán ô tô đã qua sử dụng với nhau hơn bằng cách phân loại xe cũ không có biển số thành hàng hóa thay vì tài sản cá nhân, giúp đơn giản hóa giao dịch. Xiao Zhengsan, tổng thư ký của Hiệp hội các đại lý ô tô Trung Quốc (CADA) cho biết: “Ngành kinh doanh ô tô đã qua sử dụng sắp bước sang một chương hoàn toàn mới. Chúng tôi sẽ thấy những chính sách tích cực hơn trong lĩnh vực này”.

Hiện có 2 lý do khiến Trung Quốc không có thị trường ô tô đã qua sử dụng lớn. Thứ nhất, thị trường ô tô nói chung của Trung Quốc còn tương đối non trẻ — liên doanh nước ngoài đầu tiên, giữa Volkswagen AG và SAIC Motor Corp., mới được thành lập năm 1984 và tốc độ tăng trưởng doanh số bán ô tô cho cá nhân chỉ diễn ra vào đầu những năm 2000. Ngay cả bây giờ, quyền sở hữu ô tô vẫn kém các quốc gia đang phát triển khác. Khoảng 173 trong số 1.000 người ở Trung Quốc có một chiếc ô tô, so với 433 ở Malaysia và 373 ở Nga. Tại Mỹ và Australia, theo dữ liệu của McKinsey & Co. cho thấy, lần lượt là 837 và 747. Nhiều người ở Trung Quốc vẫn đang đi trên chiếc xe đầu tiên của họ.

Lý do thứ hai phần lớn là văn hóa. Ở Trung Quốc, việc mua một chiếc ô tô đầu tiên hoặc ngôi nhà đầu tiên thường là một việc lớn, một tuyên bố về địa vị xã hội và một biểu tượng mà không chỉ của một người mà cả gia đình. Trong những năm gần đây, tư duy đó đã thay đổi. Người tiêu dùng trẻ tuổi ngày càng trở nên sành điệu hơn và ít có xu hướng theo đuổi khái niệm giữ thể diện bằng cách sở hữu những món đồ đẹp. Cha mẹ muốn mua một căn hộ cũ gần trường học tốt hơn là một căn hộ mới ở xa hơn. Tương tự, người ta không muốn bỏ thêm tiền để mua một chiếc xe mới trong khi việc một chiếc đã qua sử dụng vẫn chạy tốt được coi là có ý nghĩa kinh tế hơn.

Theo CADA, những thay đổi thái độ đó sẽ kích thích nhu cầu về ô tô đã qua sử dụng, theo đó doanh số hàng năm tăng lên 25 triệu chiếc trong vòng 5 năm tới.

Theo một nghiên cứu được công bố vào tháng 8 của Bitauto Holdings Ltd., một công ty nghiên cứu được thành lập bởi William Li, chủ tịch của nhà sản xuất ô tô điện Nio, gần một phần ba số người mua xe ở Trung Quốc vào năm 2030 sẽ là người độc thân. Những người mua độc thân trẻ tuổi này sẽ coi trọng các đặc điểm môi trường hơn, vì vậy họ có nhiều khả năng muốn bán lại các phương tiện chạy bằng nhiên liệu hóa thạch hiện có của mình.

Đối với những chiếc ô tô cũ không bán được, Trung Quốc đã bắt đầu chương trình xuất khẩu, chủ yếu gửi chúng đến các quốc gia xung quanh “Vành đai và Con đường” như Azerbaijan, Bangladesh và Tajikistan, những đối tác thương mại nơi thị trường ô tô kém cạnh tranh và phát triển hơn.

Minh Quân