Trung Quốc muốn TikTok bị cấm hơn là rơi vào tay công ty Mỹ

Gần ba năm sau khi chính quyền Trump đe dọa cấm TikTok nếu chủ sở hữu Trung Quốc không bán công ty cho các nhà đầu tư Mỹ, ứng dụng video này một lần nữa đối mặt với mối đe dọa sinh tồn.

Vào thứ Năm, Giám đốc điều hành TikTok Shou Zi Chew điều trần trước các nhà lập pháp Mỹ, với nhiều người trong số họ muốn ứng dụng này bị cấm ở Mỹ vì họ cho rằng nó có nguy cơ ảnh hưởng đến an ninh quốc gia. Hiện có ngày càng nhiều lời kêu gọi bán lại TikTok.

Nhưng theo các nhà phân tích và chuyên gia pháp lý, việc thoái vốn hoàn toàn không nằm trong kế hoạch, đặc biệt là vì chính phủ Trung Quốc coi công nghệ của TikTok là nhạy cảm và đã thực hiện các bước kể từ năm 2020 để đảm bảo nó có thể phủ quyết bất kỳ giao dịch bán nào của ByteDance.

Vấn đề là ai sở hữu chìa khóa thuật toán của TikTok và kho dữ liệu khổng lồ được thu thập từ 150 triệu người ở Mỹ sử dụng ứng dụng này mỗi tháng.

Chính phủ Trung Quốc coi một số công nghệ tiên tiến, bao gồm các thuật toán đề xuất nội dung, là rất quan trọng đối với lợi ích quốc gia của họ. Vào tháng 12, các quan chức Trung Quốc đã đề xuất thắt chặt các quy tắc chi phối việc bán công nghệ đó cho người mua nước ngoài.

Brock Silvers, giám đốc đầu tư của Kaiyuan Capital, cho biết: “Bắc Kinh sẽ không có tiếng nói trong quyết định bắt buộc bán TikTok của Mỹ, nhưng họ sẽ giữ quyền phê duyệt cuối cùng đối với việc mua bán như vậy. Có vẻ như Bắc Kinh sẽ không chấp nhận bất kỳ thỏa thuận nào loại bỏ [các] thuật toán của TikTok khỏi cơ quan quản lý và kiểm soát trực tiếp của họ”.

Các thuật toán của TikTok được cho là chìa khóa thành công của nó. Các thuật toán đưa ra các đề xuất dựa trên hành vi của người dùng, do đó cung cấp các video mà họ thực sự thích và muốn xem.

Các nhà quản lý Trung Quốc lần đầu tiên bổ sung các thuật toán vào danh sách công nghệ bị hạn chế vào tháng 8 năm 2020, khi chính quyền Trump đe dọa sẽ cấm TikTok trừ khi nó được bán lại.

Các nhà quản lý Trung Quốc đang dần thắt chặt kiểm soát công nghệ thuật toán nói chung.

Bắt đầu từ tháng 3 năm 2022, một quy định chưa từng có bắt đầu có hiệu lực yêu cầu các công ty internet phải đăng ký thuật toán đề xuất với Cục quản lý không gian mạng, cơ quan quản lý Internet chịu trách nhiệm báo cáo cho Chủ tịch Tập Cận Bình.

Vào đầu năm 2023, các quy tắc quản lý “thuật toán tổng hợp sâu” cũng có hiệu lực. Chúng sẽ hạn chế sử dụng phần mềm tạo hình ảnh, âm thanh và văn bản do AI cung cấp. Những công nghệ như vậy đang đứng sau các ứng dụng phổ biến như ChatGPT.

Winston Ma, giáo sư tại Trường Luật Đại học New York, cho biết những phát triển về quy định này cho thấy các thuật toán đề xuất của TikTok sẽ chịu sự kiểm soát xuất khẩu của Trung Quốc.

Về giải pháp, Silvers dự đoán Mỹ-Trung sẽ cố gắng “khéo léo thỏa hiệp” để giải quyết các mối quan ngại của Mỹ, nhưng Bắc Kinh vẫn giữ quyền kiểm soát đối với TikTok.

Tuy nhiên, ông tin rằng Bắc Kinh cuối cùng sẽ muốn TikTok rời khỏi thị trường Mỹ hơn là từ bỏ thuật toán của nó.

Quốc Bảo