Trung Quốc đang chiến thắng trong cuộc chiến thương mại
Năm 2020, Trung Quốc đã vượt trội hơn mọi nền kinh tế lớn khác trên thế giới khi đại dịch COVID-19 bùng phát trên toàn cầu. Có vẻ như chỗ đứng tương đối chắc chắn của Trung Quốc cũng giúp nước này có lợi thế trong cuộc chiến thương mại với Mỹ.
Nền kinh tế lớn thứ hai thế giới kết thúc năm 2020 với thặng dư thương mại tổng thể là 78 tỷ USD trong tháng 12, theo dữ liệu hải quan chính thức được công bố hôm thứ Năm. Thặng dư tổng thể của Trung Quốc trong năm đạt mức kỷ lục 535 tỷ USD, tăng 27% so với năm 2019. Xuất khẩu, trong khi đó, tăng lên mức cao nhất mọi thời đại. Larry Hu, nhà kinh tế trưởng về Trung Quốc của Macquarie Capital, viết trong một báo cáo nghiên cứu: “Giữa tất cả những ồn ào về sự tách rời kinh tế và phi toàn cầu hóa, điều có phần bất ngờ là đại dịch đã làm sâu sắc thêm mối quan hệ giữa Trung Quốc và phần còn lại của thế giới”.
Louis Kuijs, trưởng bộ phận kinh tế châu Á tại Oxford Economics, cho rằng thành tích của Trung Quốc phần lớn là nhờ đất nước quản lý được đại dịch bùng phát ở thành phố Vũ Hán, Trung Quốc chỉ hơn một năm trước. Ông nói thêm rằng Trung Quốc đã được hưởng lợi từ rất nhiều nhu cầu về đồ bảo hộ và đồ điện tử khi mọi người trên khắp thế giới làm việc tại nhà. Kuijs cho biết: “Sau khi phục hồi từ cuộc khủng hoảng COVID-19 của riêng mình, Trung Quốc đã mở cửa kinh doanh khi đại dịch thúc đẩy nhu cầu khổng lồ ở Mỹ (và các nước khác) đối với hàng hóa liên quan đến COVID-19.
Trong khi đó, mối quan hệ thương mại của Trung Quốc với Mỹ thậm chí còn trở nên mất cân bằng hơn: thặng dư thương mại của Bắc Kinh với Washington đã tăng lên 317 tỷ USD vào năm 2020, tăng 7% so với năm trước và cao thứ hai trong kỷ lục, theo nhà kinh tế trưởng Iris Pang tại ING. Số tiền này chỉ thấp hơn 7 tỷ USD so với mức năm 2018, khi Trump phát động một cuộc chiến thương mại với nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.
Kuijs nói: “Nếu xét tới sự gia tăng nhập khẩu của Mỹ từ Trung Quốc vào năm 2020, có vẻ công bằng khi nói rằng cuộc chiến thương mại của Trump với nước này đã thất bại”,. Tin tốt lành này xuất hiện vài ngày trước khi Trung Quốc dự kiến sẽ công bố số liệu GDP vào cuối năm 2020 – một dấu hiệu khả quan khác. Các nhà phân tích kỳ vọng rằng tăng trưởng kinh tế Trung Quốc sẽ còn tăng hơn nữa trong ba tháng cuối năm. Các nhà phân tích do Reuters thăm dò dự đoán GDP của Trung Quốc sẽ tăng 2,1% trong cả năm 2020. Kuijs nói:”Vì [Trung Quốc] đóng một vai trò quan trọng trong nhiều chuỗi cung ứng và về cơ bản vẫn là một nơi rất cạnh tranh để triển khai hoạt động sản xuất, nên việc tách rời khỏi Trung Quốc là điều ‘nói dễ hơn làm’”.
Tuy nhiên, tương lai của Trung Quốc không hẳn là không có thách thức. Các nhà phân tích chỉ ra rằng Tổng thống đắc cử Joe Biden có khả năng sẽ không rút lại một số áp lực đối với nước này sau khi ông nhậm chức vào tuần tới.
Kuijs nói: “Chính phủ Biden sẽ thực hiện một cách tiếp cận khác, ít gây hấn hơn và ổn định hơn đối với Trung Quốc. Nhưng về mặt chính trị, Biden không thể sớm dỡ bỏ thuế quan đối với hàng hóa Trung Quốc”.
Linh Lan