Trump sử dụng chiến lược của Trung Quốc để đối phó với TikTok
Cuộc chạy đua để giữ cho TikTok hoạt động ở Mỹ đã biến thành một câu chuyện về thương vụ phức tạp và những tâng bốc chính trị.
Đó chính xác là loại kịch bản đã xảy ra đối với các công ty Mỹ muốn kinh doanh ở Trung Quốc (và đối với những công ty, như Facebook và Google, vốn bị đóng cửa tại nền kinh tế lớn thứ hai thế giới). Các chuyên gia cảnh báo rằng Washington càng copy nhiều chiến lược của Bắc Kinh, thì internet của thế giới càng có nguy cơ bị đứt gãy không thể sửa chữa với những tác động to lớn đối với hoạt động kinh doanh toàn cầu.
Thỏa thuận nhằm cứu vãn hoạt động kinh doanh tại Mỹ của TikTok sẽ chứng kiến Walmart và Oracle nắm cổ phần thiểu số trong một công ty có trụ sở tại Mỹ có tên là Tiktok Global. Mặc dù một thông báo vào đầu tháng này ngụ ý rằng ByteDance có trụ sở tại Bắc Kinh sẽ tiếp tục sở hữu hầu hết các ứng dụng video dạng ngắn, nhưng những diễn biến sau đó đã làm xáo trộn tình hình.
ByteDance sẽ chỉ nắm giữ 0% thực thể mới, theo một người quen thuộc với thương vụ nói với CNN Business vào đầu tuần này. Thay vào đó, TikTok Global sẽ được sở hữu một phần bởi các nhà đầu tư quốc tế và Trung Quốc của ByteDance.
Thỏa thuận sẽ khiến Oracle trở thành “đối tác công nghệ đáng tin cậy” của TikTok và cung cấp cho công ty công nghệ có trụ sở tại California khả năng lưu trữ dữ liệu người dùng Mỹ của ứng dụng và xem xét mã nguồn của nó.
Các khía cạnh khác của thỏa thuận cũng trở nên bị chính trị hóa nặng nề. Tổng thống Mỹ Donald Trump cuối tuần trước cho biết ông đã yêu cầu các công ty liên quan “giúp đỡ” bằng việc tài trợ một quỹ giáo dục trị giá 5 tỷ USD để dạy mọi người về “lịch sử thực sự của đất nước chúng ta”. Mặc dù có vẻ như một quỹ như vậy sẽ không thành hiện thực, nhưng Walmart và Oracle đã hứa rằng thỏa thuận này sẽ ngẫu nhiên dẫn đến các khoản thanh toán thuế của Mỹ với tổng số tiền chính xác đó.
Đối với các công ty Mỹ làm việc tại Trung Quốc, những nét chung của thỏa thuận này dường như khá quen thuộc. Bắc Kinh thường buộc các doanh nghiệp nước ngoài liên doanh với các công ty địa phương và thành lập các đơn vị nhánh.
Dipayan Ghosh, đồng giám đốc Dự án Nền tảng Kỹ thuật số và Dân chủ tại Trường Harvard Kennedy, nói: “Tôi nghĩ rằng có một sự trả đũa ở đây. Như thể ‘nếu bạn định làm điều này với công ty của chúng tôi – đóng cửa hoặc buộc chúng tôi địa phương hóa – thì chúng tôi cũng sẽ làm điều đó với bạn’”.
Các công ty Mỹ trong nhiều thập kỷ đã biết rằng làm việc với Trung Quốc đòi hỏi rất nhiều hy sinh. Microsoft, công ty có lịch sử lâu đời tại Trung Quốc, đã đồng ý cấp cho chính phủ Trung Quốc quyền truy cập vào mã nguồn của mình vào năm 2003 để giải quyết những lo ngại về an ninh quốc gia. Công ty cho biết vào thời điểm đó rằng việc chia sẻ thông tin đó là nhằm giúp các chính phủ nước ngoài “tự tin vào tính bảo mật của nền tảng Windows.”
Các bước được thực hiện bởi các công ty Mỹ khác được quyền truy cập vào dữ liệu người dùng Trung Quốc cũng giống với thương vụ TikTok. Ví dụ, các dịch vụ iCloud của Apple ở Trung Quốc đại lục được vận hành bởi một công ty Trung Quốc. Công ty tại Thung lũng Silicon buộc phải làm như vậy để tuân thủ các quy tắc an ninh mạng của đất nước, vốn yêu cầu các công ty phải lưu trữ dữ liệu về người dùng Trung Quốc trong nước.
James Lewis, phó chủ tịch cấp cao tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế, một tổ chức tư vấn có trụ sở tại Washington, D.C, cho biết: “Mỹ đang sao chép những gì Trung Quốc đã làm.” Trump đang thực hiện một cách tiếp cận theo chủ nghĩa dân tộc.
Linh Lan
