Tp.HCM dành ưu tiên hỗ trợ doanh nghiệp chinh phục thành công thị trường EU

Từ bao lâu nay Liên minh châu Âu (EU) luôn là một trong những đối tác truyền thống, tiềm năng của Việt Nam nói chung – Tp.HCM nói riêng. Chính vì vậy ngay cả trước khi Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam – EU (EVFTA) chính thức có hiệu lực (ngày 1/8/2020), Thành phố đã chủ động triển khai đồng bộ nhiều giải pháp nhằm đẩy mạnh xuất khẩu sang EU.

Tiềm năng lớn từ thị trường hơn 500 triệu dân

Theo thống kê trong hơn 30 năm qua, EU có 909 dự án được cấp phép chứng nhận đầu tư với tổng vốn 3,17 tỉ USD (không bao gồm nước Anh). Riêng trong 6 tháng đầu năm 2020, EU có 54 dự án được cấp mới giấy chứng nhận đăng ký đầu tư.

Về thương mại, EU là thị trường xuất siêu truyền thống của Tp.HCM, là đối tác xuất khẩu thứ 3 và là đối tác nhập khẩu thứ 2 của Thành phố. Năm 2019, kim ngạch xuất khẩu của Tp.HCM sang EU đạt hơn 5 tỉ USD, tương đương 10% tổng kim ngạch xuất khẩu của Thành phố, trong khi kim ngạch nhập khẩu đạt 3,6 tỉ USD. Riêng trong 9 tháng năm 2020, kim ngạch xuất khẩu của Thành phố sang thị trường EU đạt 3,7 tỷ USD, trong đó nhóm hàng xuất khẩu chủ lực là ngành dệt may, giày dép.

Tp.HCM chủ yếu xuất khẩu sang thị trường EU các mặt hàng giày da, dệt may, nông sản và nhập khẩu từ EU các mặt hàng máy móc, thiết bị sản xuất hiện đại. Xét về cơ cấu mặt hàng, sản phẩm xuất nhập khẩu của 2 bên không đối đầu, cạnh tranh trực tiếp mà mang tính bổ trợ cho nhau.

Theo ghi nhận của các chuyên gia, Hiệp định EVFTA đi vào thực thi sẽ là “bệ phóng” nâng quan hệ hợp tác thương mại – đầu tư giữa EU với Việt Nam nói chung – Tp.HCM nói riêng lên tầm cao mới, đưa hàng hóa Tp.HCM chinh phục thành công thị trường rộng lớn hơn 500 triệu dân này. “Giữa bối cảnh đại dịch Covid – 19 hoành hành tàn phá nền kinh tế toàn cầu, Chính phủ Việt Nam đã có những biện pháp phản ứng nhanh chóng, kịp thời, hiệu quả góp phần ngăn chặn sự lây lan của dịch bệnh, giữ cho nền kinh tế tăng trưởng ổn định, lạm phát được kìm chế. Trong thời gian ngắn, thương mại toàn cầu sẽ vẫn khó có thể dự báo trước song các chúng tôi hoàn toàn tin tưởng rằng doanh nghiệp EU luôn là động lực quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế dài hạn ở Việt Nam, nhất là khi Hiệp định EVFTA đã đi vào thực thi”, ông Nicolas Audier – Chủ tịch EuroCham nhấn mạnh.

Đồng hành trợ lực cho doanh nghiệp

Ông Dương Anh Đức – Phó Chủ tịch UBND Tp.HCM cho biết thực tế thời gian qua Thành phố không thụ động ngồi chờ đến khi Hiệp định EVFTA chính thức có hiệu lực mới. Kể từ tháng 10/2018, khi Ủy ban châu Âu thông qua EVFTA, Tp.HCM đã chủ động triển khai những giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp nắm bắt và khai thác hiệu quả các cơ hội Hiệp định mang lại.

Theo Phó Chủ tịch Dương Anh Đức, Tp.HCM xác định hai nhóm sản phẩm tiềm năng mở rộng xuất khẩu sang EU gồm: nhóm sản phẩm nông nghiệp với các mặt hàng chủ lực cà phê, hồ tiêu, thủy hải sản, rau củ quả nhiệt đới…; nhóm sản phẩm công nghiệp với các mặt hàng dệt may, da giày, công nghệ thông tin, các sản phẩm – dịch vụ số…Việc xác định các nhóm sản phẩm xuất khẩu sẽ là cơ sở quan trọng để Thành phố đẩy mạnh liên kết vùng, gia tăng thế mạnh của từng địa phương. Trên thực tế, hầu hết nông sản xuất khẩu đi EU qua cửa khẩu Thành phố là nông sản từ các tỉnh và ngược lại nhập khẩu máy móc, thiết bị từ EU là để trang bị cho các tỉnh.

Điều này cho thấy Thành phố giữ vai trò cửa ngõ xuất nhập khẩu với thị trường EU của cả khu vực phía Nam. Nhằm khai thác lợi thế này, chiến lược của Thành phố là tập trung phát triển các dịch vụ hỗ trợ xuất nhập khẩu, phát triển hạ tầng logictis để cùng với các tỉnh, thành đưa hàng hóa vào EU nhanh hơn với chi phí thấp hơn.

Ông Phạm Bình An – Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển Tp.HCM cho biết Thành phố sẽ thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp, nâng cao năng lực sản xuất cũng như chất lượng sản phẩm xuất khẩu, tiến tới khai thác sâu hơn đối với thị trường EU. Song song đó Thành phố cũng sẽ triển khai chương trình phát triển công nghiệp hỗ trợ để kết nối doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn vào chuỗi cung ứng khu vực châu Á và kết nối với doanh nghiệp FDI, nhất là các doanh nghiệp EU; đẩy mạnh chương trình chuyển đổi số, phát triển doanh nghiệp số.

Đặc biệt nhằm hỗ trợ doanh nghiệp khai thác hiệu quả những lợi ích từ EVFTA, Tp.HCM sẽ tăng cường tập huấn chuyên sâu về EVFTA cho từng nhóm doanh nghiệp, không dàn trải mà tập trung vào trọng tâm là giúp các doanh nghiệp nắm bắt các quy tắc về xuất xứ hàng hóa, xem đây là yếu tố then chốt để doanh nghiệp có thể hưởng thuế suất ưu đãi từ EVFTA. Các Sở, ban ngành liên quan trên địa bàn Thành phố cũng sẽ tích cực phối hợp với Bộ Công Thương, Bộ Ngoại giao và các thương vụ, tham tán thương mại tiếp tục hỗ trợ về thông tin thị trường từng nước thành viên EU để hỗ trợ xúc tiến thương mại cho gần 20.000 doanh nghiệp hoạt động xuất nhập khẩu trên địa bàn Thành phố.

Linh Lan